Από Μονόκεροι σε Zombies | Οι αμερικανικές Start-ups τεχνολογίας ξεμένουν από χρόνο και χρήμα
Η WeWork συγκέντρωσε περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση ως ιδιωτική εταιρεία. Η Olive AI, μια start-up υγειονομικής περίθαλψης, συγκέντρωσε 852 εκατομμύρια δολάρια. Η Convoy, μια start-up μεταφοράς εμπορευμάτων, 900 εκατομμύρια δολάρια. Και η Veev, μια start-up κατασκευή κατοικιών, 647 εκατομμύρια. Τις τελευταίες έξι εβδομάδες, όλες υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης ή έκλεισαν. Είναι οι πιο πρόσφατες αποτυχίες σε μια γενικότερη κατάρρευση αμερικανικών τεχνολογικών νεοφυών επιχειρήσεων που οι επενδυτές λένε ότι μόλις ξεκίνησε.
Από την Erin Griffith/New York Times
Αφού τα κατάφεραν να επιβιώσουν με τη μείωση του κόστους τα τελευταία δύο χρόνια, πολλές -κάποτε πολλά υποσχόμενες εταιρείες τεχνολογίας- βρίσκονται τώρα στα πρόθυρα της εξάντλησης χρόνου και χρήματος. Αντιμετωπίζουν μια σκληρή πραγματικότητα: Οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται πλέον για υποσχέσεις. Αντίθετα, οι εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου αποφασίζουν σήμερα για το ποιες νέες εταιρείες αξίζει να σωθούν και προτρέπουν άλλες να κλείσουν ή να πουληθούν.
Το γεγονός αυτό έχει πυροδοτήσει μια εκπληκτική καταιγίδα πωλήσεων.
Τον Αύγουστο, η Hopin, μια start-up που συγκέντρωσε περισσότερα από 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια και κάποτε η αξία της ήταν 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια, πούλησε την κύρια επιχείρησή της για μόλις 15 εκατομμύρια δολάρια.
Τον περασμένο μήνα, η Zeus Living, μια start-up real estate που συγκέντρωσε 150 εκατομμύρια δολάρια, δήλωσε ότι θα κλείσει.
Η Plastiq, μια start-up χρηματοοικονομικής τεχνολογίας που συγκέντρωσε 226 εκατομμύρια δολάρια, χρεοκόπησε τον Μάιο.
Τον Σεπτέμβριο, η Bird, μια εταιρεία σκούτερ που κάποτε συγκέντρωσε 776 εκατομμύρια δολάρια, διαγράφηκε από το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης λόγω της χαμηλής τιμής της μετοχής της. Η σημερινή χρηματιστηριακή της αξία των 7 εκατομμυρίων δολαρίων είναι μικρότερη από εκείνη της έπαυλης των 22 εκατομμυρίων δολαρίων στο Μαϊάμι που αγόρασε ο ιδρυτής της, Travis VanderZanden, το 2021.
Travis Vander Zanden
«Ως κλάδος θα πρέπει όλοι να είμαστε προετοιμασμένοι να ακούσουμε για πολλές περισσότερες καταρρεύσεις», δήλωσε η Jenny Lefcourt, επενδύτρια της Freestyle Capital. «Όσο περισσότερα χρήματα έπαιρναν πριν τελειώσει το πάρτι, τόσο μεγαλύτερο το hangover».
Η πλήρης εικόνα των ζημιών είναι δύσκολο να υπολογιστεί, καθώς οι ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας δεν υποχρεούνται να αποκαλύπτουν πότε παύουν να λειτουργούν ή να πωλούνται. Η κατήφεια του κλάδου έχει επίσης καλυφθεί από την έκρηξη των εταιρειών που επικεντρώνονται στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία έχει προσελκύσει τεράστια ποσά σε διαφημιστικές εκστρατείες και μεγάλη χρηματοδότηση τον τελευταίο χρόνο.
Ωστόσο, περίπου 3.200 αμερικανικές εταιρείες που υποστηρίχθηκαν από ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας φέτος, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για τους New York Times από το PitchBook, το οποίο παρακολουθεί τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Αυτές οι εταιρείες είχαν συγκεντρώσει 27,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχειρηματική χρηματοδότηση. Το PitchBook ανέφερε ότι τα δεδομένα δεν είναι ολοκληρωμένα και πιθανότατα να έχει υποτιμηθεί το σύνολο επειδή πολλές εταιρείες σβήνουν αθόρυβα. Επίσης, απέκλεισε από την καταγραφή πολλές από τις μεγαλύτερες αποτυχίες που έγιναν δημόσια, όπως της WeWork, ή που βρήκαν αγοραστές, όπως η Hopin.
Η Carta, μια εταιρεία που παρέχει χρηματοοικονομικές υπηρεσίες για πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις της Silicon Valley, είπε ότι 87 από τις νεοφυείς επιχειρήσεις στην πλατφόρμα της που συγκέντρωσαν τουλάχιστον 10 εκατομμύρια δολάρια είχαν κλείσει φέτος από τον Οκτώβριο, διπλάσιες από εκείνες για όλο το 2022. Φέτος ήταν «η πιο δύσκολη χρονιά για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις σε τουλάχιστον μια δεκαετία», έγραψε στο LinkedIn ο Peter Walker, επικεφαλής των πληροφοριών της Carta.
Hopin
Οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων λένε ότι η αποτυχία είναι φυσιολογική και ότι για κάθε εταιρεία που σβήνει, υπάρχει μια τεράστια επιτυχία όπως το Facebook ή η Google. Όμως, καθώς πολλές εταιρείες που μαραζώνουν εδώ και χρόνια δείχνουν σημάδια κατάρρευσης, οι επενδυτές αναμένουν ότι οι απώλειες θα είναι πιο δραματικές λόγω του πόσα μετρητά επενδύθηκαν την τελευταία δεκαετία.
Από το 2012 έως το 2022, οι επενδύσεις σε ιδιωτικές νεοφυείς επιχειρήσεις των ΗΠΑ οκταπλασιάστηκαν στα 344 δισεκατομμύρια δολάρια. Η πλημμύρα των χρημάτων οδηγήθηκε από τα χαμηλά επιτόκια και τις επιτυχίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις εφαρμογές για κινητά, ωθώντας επιχειρηματικά κεφάλαια από μια χρηματοοικονομική βιομηχανία εξοχικών σπιτιών που λειτουργούσε σε μεγάλο βαθμό σε έναν δρόμο σε μια πόλη της Silicon Valley σε μια τρομερή παγκόσμια κατηγορία περιουσιακών στοιχείων όπως τα hedge funds ή τα ιδιωτικά μετοχικά κεφάλαια.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων έγιναν μόδα και ο αριθμός των ιδιωτικών εταιρειών «unicorn» αξίας 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ή περισσοτέρων εκτινάχθηκε από μερικές δεκάδες σε περισσότερες από 1.000.
Αλλά τα διαφημιστικά κέρδη που αναβλύζουν από εταιρείες όπως το Facebook και η Google αποδείχθηκαν άπιαστα για το επόμενο κύμα νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίες επιχειρούν σε μη δοκιμασμένα επιχειρηματικά μοντέλα όπως το gig work, το metaverse, τη μικροκινητικότητα και τα κρυπτονομίσματα.
Σήμερα, ορισμένες εταιρείες επιλέγουν να κλείσουν πριν ξεμείνουν από μετρητά, επιστρέφοντας ό,τι απομένει στους επενδυτές. Άλλες έχουν κολλήσει στην αποκαλούμενη λειτουργία «ζόμπι» -επιβιώνουν δηλαδή αλλά δεν μπορούν να αναπτυχθούν. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για χρόνια, είπαν οι επενδυτές, αλλά πιθανότατα θα δυσκολευτούν να συγκεντρώσουν περισσότερα χρήματα.
Η Convoy, η νεοσύστατη εταιρεία μεταφοράς εμπορευμάτων που οι επενδυτές αποτίμησαν στα 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια, ξόδεψε τους τελευταίους 18 μήνες περικόπτοντας το κόστος, απολύοντας προσωπικό και προσαρμοζόμενη διαφορετικά στη δύσκολη αγορά. Δεν ήταν όμως αρκετό.
Καθώς τα χρήματα της εταιρείας ήταν σε χαμηλό επίπεδο φέτος, παρέταξε τρεις δυνητικούς αγοραστές, οι οποίοι όμως υπαναχώρησαν. Το να φτάσουμε τόσο κοντά, είπε ο Dan Lewis, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Convoy, «ήταν ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια». Η εταιρεία διέκοψε τη λειτουργία της τον Οκτώβριο. Σε ένα σημείωμα προς τους υπαλλήλους, ο Lewis χαρακτήρισε την κατάσταση ως «τέλεια καταιγίδα».
Τέτοιες ατάκες, όπου οι ιδρυτές ανακοινώνουν ότι η εταιρεία τους κλείνει και εξετάζουν τα διδάγματα που αντλήθηκαν, έχουν γίνει πλέον κοινές.
Μια επιχειρηματίας, η Ishita Arora, έγραψε αυτή την εβδομάδα ότι πρέπει να «αντιμετωπίσει την πραγματικότητα» ότι η Dayslice, η star-up λογισμικού της, δεν προσέλκυε αρκετούς πελάτες για να ικανοποιήσει τους επενδυτές. Επέστρεψε μερικά από τα μετρητά που είχε συγκεντρώσει.
Ο Gabor Cselle, ιδρυτής της Pebble, μιας νεοφυούς επιχείρησης μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έγραψε τον περασμένο μήνα ότι παρά το ότι ένιωθε ότι είχε απογοητεύσει την κοινότητα, η προσπάθεια και η αποτυχία άξιζε τον κόπο. Η Pebble επιστρέφει στους επενδυτές ένα μικρό μέρος των χρημάτων που είχε συγκεντρώσει, είπε ο Cselle. «Ένιωσα ότι ήταν το σωστό».
Η Amanda Peyton εξεπλάγη από τις αντιδράσεις σε ανάρτησή στο blog της τον Οκτώβριο σχετικά με τον «τρόμο και τη μοναξιά» του τερματισμού της start-up πληρωμών της, Braid. Πάνω από 100.000 άνθρωποι τη διάβασαν και πλημμύρισε με μηνύματα ενθάρρυνσης και ευγνωμοσύνης από συναδέλφους επιχειρηματίες. Η Peyton είπε ότι είχε κάποτε αισθανθεί πως η ευκαιρία και οι δυνατότητες ανάπτυξης στο λογισμικό ήταν άπειρες. «Έχει γίνει σαφές ότι αυτό δεν είναι αλήθεια», είπε. «Η αγορά έχει ταβάνι».
Οι επενδυτές επιχειρηματικού κεφαλαίου προτρέπουν ήπια ορισμένους ιδρυτές να σκεφτούν να απομακρυνθούν από καταδικασμένες εταιρείες, αντί να σπαταλήσουν χρόνια και μετά αποχωρήσουν.
Amanda Peyton
«Ίσως είναι καλύτερο να αποδεχτούμε την πραγματικότητα και να ρίξουμε λευκή πετσέτα», έγραψε ο Elad Gil, επενδυτής επιχειρηματικών κεφαλαίων, σε μια ανάρτηση στο blog του φέτος. Δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Η Lefcourt της Freestyle Ventures είπε ότι μέχρι στιγμής, δύο από τις νεοσύστατες επιχειρήσεις της εταιρείας της είχαν κάνει ακριβώς αυτό, επιστρέφοντας 50 σεντς στο δολάριο στους επενδυτές. «Προσπαθούμε να επισημάνουμε στους ιδρυτές: “Ε, δεν θέλεις να σε πιάσουν στη χώρα του κανενός”», είπε.
Ένας τομέας που ευδοκιμεί; Εταιρείες στην επιχείρηση της… αποτυχίας.
Η SimpleClosure, μια start-up που βοηθά άλλες νεοφυείς επιχειρήσεις να τερματίσουν τις δραστηριότητές τους, μόλις και μετά βίας κατάφερε να ανταποκριθεί στη ζήτηση από τότε που άνοιξε τον Σεπτέμβριο, δήλωσε o Dori Yona, o ιδρυτής της. Οι προσφορές της περιλαμβάνουν βοήθεια στην προετοιμασία νομικών εγγράφων και τη διευθέτηση υποχρεώσεων προς επενδυτές, πωλητές, πελάτες και υπαλλήλους.
Είναι λυπηρό να βλέπεις τόσες πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις να κλείνουν, είπε ο Yona, αλλά αισθάνεται καλά να βοηθά ιδρυτές start-up να κλείνουν -κυριολεκτικά και μεταφορικά- σε μια δύσκολη στιγμή τους. Και, πρόσθεσε, είναι όλα μέρος του κύκλου ζωής της Silicon Valley. «Πολλοί από αυτούς εργάζονται ήδη στις επόμενες εταιρείες τους», είπε.
