Θα μείνει η ΕΕ ένα οικοδόμημα κοινής αγοράς ή θα προχωρήσΕΙ σε ένα οικοδόμημα με στρατηγική αυτονομία και γεωπολιτικό ρόλο;
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Αυτή είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου που επανήλθε στο προσκήνιο μετά την υπογραφή της συμφωνίας Aukus.
Δείγμα του ανύπαρκτου γεωπολιτικού ρόλου της ΕΕ είναι ότι η Πρόεδρος της Κομισιόν, όπως και η Γαλλία, με ιδιαίτερα σοβαρά συμφέροντα και ενδιαφέρον στην περιοχή, δεν είχαν καν ενημερωθεί.
για την ανάγκη Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης πρωτοστατεί ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, ωστόσο (μέχρι τώρα) η Γερμανία εμπόδιζε την ισχυροποίηση αυτή. Άγνωστο το τι θα πράξει η Γερμανία στην μετα-Μέρκελ εποχή.
Η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση με οικονομικό ανταγωνισμό και γεωπολιτικό επεκτατισμό, συνεπάγεται απειλές και κινδύνους ασφάλειας, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο.
Μια ΕΕ χωρίς δικό της γεωπολιτικό ρόλο, θα παραμείνει κομπάρσος στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και θα ικανοποιείται με ψηφίσματα και ομιλίες.
Πουθενά δεν είναι αυτό πιο εμφανές από ότι στα ευρωτουρκικά, όπου ο Ερντογάν αλωνίζει σε ευρωπαικά ύδατα, πιέζει την Κύπρο (προφανώς και την Ελλάδα) και η Ευρώπη παραμένει απούσα επί της ουσίας.
Μήπως τελικά η Ευρώπη είναι απλά νεκρή κι αρνούμαστε να το δεχτούμε;
Είναι ο Ευρωστρατός λύση; Μπορεί να αναστήσει την Ευρώπη;
Το όραμα της Ευρώπης για έναν κοινό στρατό, ο οποίος θα λειτουργεί σε απόλυτο συντονισμό με το ΝΑΤΟ, αλλά παράλληλα θα είναι αμιγώς ευρωπαϊκός και θα εγγυάται την ασφάλεια της Ε.Ε συζητείται από τη δεκαετία του 1950. Γερμανία και Γαλλία –για διαφορετικούς λόγους η καθεμιά– το ανακινούν ή το ‘βάζουν στον πάγο’ αναλόγως των συμφερόντων της κάθε χώρας
H πρόταση Μακρόν για ”ευρωπαϊκή κυριαρχία”, που σε ορισμένες περιπτώσεις αντιμετωπίστηκε με καχυποψία, τώρα επανέρχεται με σφοδρότητα (αναδεικνύεται πιεστικά) καθώς οι ευρωπαίοι ηγέτες συνειδητοποιούν τη μεγάλη αλλαγή που συνιστά η αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν και ο τρόπος που αυτή έγινε.
Είναι αυτό που ενώ δηλώθηκε με εύσχημο τρόπο από το Γάλλο πρόεδρο (το είπε και εδώ μιλώντας στην Πνύκα πριν από τέσσερα χρόνια, το Σεπτέμβριο του 2017) και υπομνήστηκε με την έκφρασή του για τον ”εγκεφαλικό θάνατο του ΝΑΤΟ”, έγινε αντιληπτό μόλις τώρα: Όταν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αναγκάστηκαν να σχεδιάσουν και να πραγματοποιήσουν επιχειρήσεις εκκένωσης δικών τους πολιτών αλλά και Αφγανών μέσα σε ελάχιστο χρόνο και κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στο εχθρικό περιβάλλον του αεροδρομίου της Καμπούλ.
Ίσως αυτό τελικά να οδηγήσει σε μια διαδικασία ”στρατηγικής χειραφέτησης” των ευρωπαϊκών κρατών και της μετατροπής της ευρωπαϊκής αμυντικής ιδέας από ευχή σε πράξη με την ανάπτυξη ενός μηχανισμού με γρήγορα αντανακλαστικά λήψης αποφάσεων αλλά και ανάληψης δράσεων παντού, ίσως και εκτός του ευρωπαϊκού χώρου.
Η Ευρώπη του μέλλοντος
Η Γερμανία μπορεί να διαθέτει την οικονομία με τις πλέον ζηλευτές εξαγωγικές επιδόσεις αλλά είναι μια χώρα με μικρό ειδικό βάρος στις διεθνείς σχέσεις.
Αντίθετα, η Γαλλία εκτός του ότι είναι ένα από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και μια από τις μεγάλες και γνωστές πυρηνικές δυνάμεις, διατηρεί με συνέπεια το ενδιαφέρον της για την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, περιοχές με στενή σχέση στο παρελθόν ως πρώην αποικίες (Αλγερία, Μαρόκο) ή ως σφαίρες επιρροής (Mandate, Λίβανος και Συρία).
Ακόμα, αναπτύσσει διαρκώς τις συμμαχίες της και ειδικά τα τελευταία χρόνια εκείνες που μπορεί να της φανούν χρήσιμες στην υποστήριξη των υπερπόντιων κτήσεών της ( Reunion, Polynesia κα).
Ο Μακρόν ελπίζει πολλά στo ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Μεσόγειο και στο σχήμα της Ευρωμεσογειακής Συνεργασίας , που φέτος μεγαλώνει με την προσθήκη της Κροατίας και της Σλοβενίας.
Φυσικά όλα αυτά προυποθέτουν ότι ο Μακρόν θα επανεκλεγεί.
Εν κατακλείδι η Ευρώπη αυτή τη στιγμή έχει ξερπεραστεί από τις παγκόσμιες εξελίξεις. Η Γαλλία είναι ένας ισχυρός παίκτης όχι όμως παγκόσμιος.
Εάν η Ευρώπη καταφέρει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις της , μέσω του Ευρωστρατού και μίας ενιαίας εξωτερικής πολιτικής θα μπορέσει να αναβαθμιστεί σε έναν διηπειρωτικό ρόλο.
