Αρχαιοκαπηλία στη Σχοινούσα | Στο εδώλιο ξανά οι εφοπλιστές Δημήτρης και Δέσποινα Παπαδημητρίου

Η μεγάλη υπόθεση παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων στη Σχοινούσα, με κεντρικά πρόσωπα τους εφοπλιστές Δέσποινα και Δημήτρη Παπαδημητρίου, ανοίγει ξανά, από μηδενική μάλιστα βάση, τον ερχόμενο Δεκέμβριο ενώπιον της Ελληνικής Δικαιοσύνης.

Η υπόθεση, η οποία είχε αποκαλυφθεί το 2006 και είχε λάβει διεθνείς διαστάσεις, επανέρχεται ξανά στο προσκήνιο για νέα δικαστική κρίση έπειτα από την αναίρεση που άσκησε ο Αρειος Πάγος στην απόφαση του Εφετείου, με την οποία οι δύο κατηγορούμενοι εφοπλιστές είχαν κριθεί αθώοι για το κακούργημα της υπεξαίρεσης μνημείων ιδιαίτερα μεγάλης αξίας από κοινού και κατ’ εξακολούθηση.

Όπως αναφέρουν οι Αεροπαγίτες το Εφετείο, υπερέβει την εξουσία του και δεν έκρινε ορθά την δικογραφία αθωώνοντας τους 2 κατηγορουμένους χωρίς επαρκή αιτιολογία.

Δημήτρης Παπαδημητρίου | Ο εφοπλιστής που κάνει διάσημη τη Σχοινούσα

Το πενταμελές Εφετείο Αθηνών το 2022 είχε αθωώσει τον Δημήτρη Παπαδημητρίου ομόφωνα και την Δέσποινα Παπαδημητρίου κατά πλειοψηφία από το κακούργημα της υπεξαίρεσης μνημείων ιδιαίτερα μεγάλης αξίας.

Αυτή η απόφαση μπήκε στο στόχαστρο της αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ευδοκίας Πούλου που έκανε αναίρεση. Το ΣΤ’ ποινικό τμήμα του Α.Π. την έκανε δεκτή και όλα πλέον από την αρχή.

Η νέα δίκη έχει προσδιοριστεί για τον ερχόμενο Δεκέμβριο.

Yπόθεση με διεθνείς διαστάσεις

Πρόκειται για υπόθεση με διεθνείς διαστάσεις και σημαντικό κομμάτι του παζλ αφορά την αμφιλεγόμενη δραστηριότητα του αποθανόντος αδερφού της Δέσποινας Παπαδημητρίου, εμπόρου τέχνης και αρχαιολογικών θησαυρών Χρήστου Μιχαηλίδη, ο οποίος έχασε τη ζωή του το 1999 κάτω από συνθήκες που θεωρήθηκαν πολύ περίεργες. Μαζί με τον συνεργάτη και σύντροφό του Ρόμπιν Σάιμς είχαν συνδεθεί με το σκάνδαλο του Μουσείου Γκετί (αντικείμενα της συλλογής αρχαιοτήτων του είχαν αγοραστεί από αρχαιοκάπηλους) αλλά και με τη δραστηριότητα ενός δικτύου εντοπισμού και διακίνησης αρχαίων αντικειμένων με εμπιστευτικές αγοραπωλησίες σε πάμπλουτους συλλέκτες, ανεξέλεγκτες δημοπρασίες σε γνωστούς οίκους του εξωτερικού και συναλλαγές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Εχει γραφτεί μάλιστα ότι η ομάδα τους περιλάμβανε σκαπανείς που έψαχναν σε χωράφια για αρχαία αντικείμενα, επιχειρηματίες που λειτουργούσαν ως σύνδεσμοι στο λαθρεμπόριο, νομιμοφανείς αρχαιοπώλες και κυρίως τους υπευθύνους μεγάλων γνωστών μουσείων σε όλο τον κόσμο.

Μετά τον θάνατο του Χρ. Μιχαηλίδη η αδερφή του Δέσποινα, σύζυγος του εφοπλιστή Νίκου Παπαδημητρίου, απαίτησε δικαστικά το μερίδιό του από την κοινή περιουσία με τον Σάιμς, που περιλάμβανε περίπου 15.000 αρχαία αντικείμενα, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία είχαν μεταφερθεί σε 33 διαφορετικές αποθήκες σε Βρετανία, Ελβετία, Γερμανία, ΗΠΑ κ.α. H πλευρά Παπαδημητρίου κέρδισε μεγάλο τμήμα της περιουσίας καθώς και το σπίτι στη Σχοινούσα, όπου είχαν ήδη μεταφερθεί δεκάδες αρχαία αντικείμενα.

Εύλογα λοιπόν η αστυνομική επιχείρηση το 2006 στη βίλα στη Σχοινούσα, όπου από τη δεκαετία του 1990 Σάιμς και Μιχαηλίδης συσσώρευαν αρχαιότητες, είχε προκαλέσει τότε σάλο και η είδηση είχε κάνει τον γύρο του κόσμου. Ανάμεσα στα ευρήματα αναφέρονται κορινθιακά κιονόκρανα αξίας 25.000 ευρώ το καθένα, μαρμάρινη προτομή του 1ου αιώνα π.Χ. αξίας 35.000 ευρώ, μαρμάρινη προτομή του 1ου αι. μ.Χ. αξίας 90.000 ευρώ, δύο φύλλα βημοθύρου (τέλη 7ου – αρχές 8ου αι.) που απεικονίζουν τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου αξίας 50.000 ευρώ και άλλη μαρμάρινη προτομή του 1ου αι. μ.Χ. αξίας 40.000 ευρώ.

Εντέλει, από τα 152 αρχικώς κατασχεθέντα αντικείμενα, με την αξία των εκτιμηθέντων να ανέρχεται σε τουλάχιστον 982.000 ευρώ, ως εμπίπτοντα στον νόμο περί αρχαιοτήτων θεωρήθηκαν μόνο τα 69, ενώ κάποια μόνο κομμάτια είχαν αγοραστεί νόμιμα από οίκους του εξωτερικού (τέσσερα από Christie’s και τρεις εικόνες από Temple), για τα οποία υπάρχουν νόμιμα παραστατικά και είχαν καταλήξει στη Σχοινούσα μετά το 1999, μετά δηλαδή τον θάνατο του Μιχαηλίδη.

Σύμφωνα με την πλευρά Παπαδημητρίου, όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα υπάρχουν στη Σχοινούσα από τη δεκαετία του 1990, πολλά μάλιστα από αυτά ενσωματώθηκαν σε εκκλησάκι και άλλα διακόσμησαν την αυλή και τον περιβάλλοντα χώρο.

Από την πλευρά της η Δ. Παπαδημητρίου ισχυρίζεται ότι δεν γνώριζε πως έπρεπε να δηλώσει τα αντικείμενα που περιήλθαν στην κυριότητά της μετά τον θάνατο του αδερφού της, εφόσον πίστευε ότι η ασχολία του με το εμπόριο έργων τέχνης ήταν νόμιμη. Για τα αντικείμενα που βρέθηκαν στο Παλαιό Ψυχικό δηλώνει ότι τα είχε φέρει η οικογένειά της από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου πριν από 40 χρόνια, ενώ τα τρία παιδιά υποστηρίζουν ότι το ακίνητο της Σχοινούσας ανήκε σε εταιρείες και η μητέρα φρόντισε να περάσουν στα χέρια τους οι μετοχές των ιδιοκτητριών εταιρειών ώστε μετά τον θάνατό της να περιέλθει σε αυτά.