Last updated on 26 Απριλίου, 2024 at 12:32 μμ
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!
Σαν σήμερα, στις 26 Aπριλίου 1986, εξερράγη ο αντιδραστήρας No 4 στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, στην Ουκρανία, προκαλώντας μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές στην ιστορία της ανθρωπότητας.
«ΤΑ ΝΕΑ», 2.5.1986, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Το 2006, με την αφορμή της συμπλήρωσης 20 xρόνων από το τραγικό συμβάν, «ΤΟ ΒΗΜΑ» παρουσίαζε τη μελέτη της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας για τις συνέπειες του δυστυχήματος.
«Η εφετινή επέτειος έχει επικεντρωθεί στο ποιες ήταν και θα είναι οι συνέπειες από την καταστροφή. “Oι ψυχολογικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις του δυστυχήματος παραμένουν σοβαρές”, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενεργείας.
»Τα ψυχολογικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν στους ανθρώπους από την έλλειψη ενημέρωσης αμέσως μετά το δυστύχημα, από το άγχος, από τη μετεγκατάστασή τους και από τον φόβο τους, σε συνδυασμό με τις πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, αποτελoύν, το “δυσκολότερο μέρος της κληρονομιάς που άφησε το Τσέρνομπιλ” επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
»Οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις παραμένουν σοβαρές. (…) Το δυστύχημα είχε καταστρεπτικές επιπτώσεις στη ζωή, στην υγεία και στο περιβάλλον της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας και της Ρωσίας, ενώ προκάλεσε φόβο και ανησυχία σε ολόκληρη την Ευρώπη.
«ΤΑ ΝΕΑ», 8.5.1986, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
»Σύμφωνα με την Επιτροπή για την Ασφάλεια Πυρηνικών Εγκαταστάσεων του Οργανισμού Πυρηνικής Ενέργειας, με το δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ εκλύθηκαν στην ατμόσφαιρα 1400 εκατομμύρια κιουρί, δηλαδή το τριπλάσιο των αρχικών εκτιμήσεων.
Θύματα και συγκάλυψη
»Τουλάχιστον 9 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν από το δυστύχημα: 2,5 εκατομμύρια στη Λευκορωσία, 3,5 στην Ουκρανία και 3 εκατομμύρια στη Ρωσία.
»Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι 9.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την καταστροφή. Η οργάνωση Greenpeace προβλέπει ότι ο συνολικός αριθμός των νεκρών θα ξεπεράσει τις 93.000.
«ΤΟ ΒΗΜΑ», 26.4.2006, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
»Ο πρώην διευθυντής τους Τσερνόμπιλ Βίκτορ Μπριουκάνοφ κατήγγειλε χθες ότι οι σοβιετικοί επιστήμονες είχαν αποκρύψει την αλήθεια για τα προβλήματα που οδήγησαν τελικά στο δυστύχημα.
»Σε μια σπάνια συνέντευξή του εμφανίστηκε απαισιόδοξος λέγοντας ότι “ο κόσμος δεν διδάχθηκε κανένα μάθημα από την πυρηνική καταστροφή στο Τσερνόμπιλ”.
»Την ίδια ώρα ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία Αλεξάντρ Μιλίνκιεβιτς κατηγόρησε τον πρόεδρο Αλεξάντρ Λουκασένκο ότι είχε αγνοήσει τις προσφορές τρίτων χωρών για παροχή βοήθειας στη χώρα ώστε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της καταστροφής.
«ΤΑ ΝΕΑ», 10.5.1986, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Τι απέμεινε
»Οι εγκαταλελειμμένοι οικισμοί του Τσερνόμπιλ έχουν γίνει μάρτυρες μιας πρωτόγνωρης αναγέννησης.
»Η πόλη Πριαπάτ, μόλις 3 χλμ, μακριά από τον αντιδραστήρα Νο 4, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πριν από το δυστύχημα ήταν μια πρότυπη σοβιετική πόλη όπου κατοικούσσαν οι εργάτες του πυρηνικού σταθμού. (…) Τα νηπιαγωγεία της, τα καταστήματά της και τα διαμερίσματά της θεωρούνταν τα καλύτερα που μπορούσε να προσφέρει η ΕΣΣΔ.
»Τώρα η κεντρική πλατεία Λένιν δεν είναι παρά μια σκιά του πρότερου εαυτού της. Δέντρα καταπατούν τους δημόσιους χώρους της πόλης, οι σκάλες είναι καλυμμένες με παχύ γρασίδι και βρύα.
»Όταν τα χιόνια λιώνουν, τα πεζοδρόμια γίνονται μια ρηχή ποταμιά καθώς το νερό κυλάει σε ένα αποχετευτικό σύστημα που έχει πάψει να υπηρετεί εδώ και χρόνια. (…)
»Στο χωριό Ιλίντσι, η 82χρονη Μαρία Σαπαρένκο, μια από τους πεισματώδεις “αποίκους”, ισχυρίζεται ότι το Τσερνόμπιλ ήταν ανέκαθεν μια όμορφη περιοχή και ότι στην πραγματικότητα ελάχιστα έχουν αλλάξει.
“Είναι πολύ ωραία εδώ το καλοκαίρι, τα πάντα ανθούν. Όλα είναι καλά εδώ, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Το μόνο είναι ότι ο κόσμος τρόμαξε από την ραδιενέργεια”
(…)
»Ωστόσο λίγες πόρτες παρακάτω ο Ρομάν Γιουστσένκο, ένας γέρος άνδρας που παιδεύεται από τον καρκίνο, μαυρίζει μέρα με τη μέρα δίπλα σε ένα δοχείο νυκτός γεμάτο κατακόκκινα από το αίμα ούρα.
»Το Τσερνόμπιλ μπορεί να έχει μετατραπεί σε ένα καταφύγιο για τη χλωρίδα και την πανίδα, για τους ανρώπους όμως παραμένει αφιλόξενο».
Τσερνόμπιλ | Σαν σήμερα το 1986 πραγματοποιείται η πυρηνική καταστροφή
Σαν σήμερα, στις 26 Απριλίου του 1986, στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Τσερνόμπιλ, στη Σοβιετική Ένωση, σημειώνεται έκρηξη με αποτέλεσμα το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην Ιστορία της ανθρωπότητας.
Στο Τσερνόμπιλ έχουν συμβεί συνολικά 32 συμβάντα, σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Σύμφωνα με έγγραφα του ουκρανικού κλάδου της KGB που δόθηκαν στη δημοσιότητα το 2003, σημειώθηκαν 29 ατυχήματα την περίοδο μεταξύ 1977 και 1981. Τα ατυχήματα αυτά, αν και σχετικά μικρής έκτασης, κατέδειξαν σφάλματα στην κατασκευή και στον τρόπο λειτουργίας του πυρηνικού εργοστασίου καθώς και παρατυπίες στους κανονισμούς ασφαλείας.
Ένα άλλο ατύχημα του 1982, που έγινε γνωστό αλλά αποκρύφθηκαν σημαντικές λεπτομέρειές του από τη σοβιετική κυβέρνηση, ήταν ένα συμβάν στον αντιδραστήρα Νο 1 του εργοστασίου που οδήγησε σε μερική τήξη του πυρήνα του αντιδραστήρα με αποτέλεσμα την απελευθέρωση σημαντικών ποσοτήτων ραδιενέργειας.
Το δυστύχημα για το οποίο το πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ είναι γνωστό όμως είναι αυτό που έγινε στις 26 Απριλίου του 1986. Μια έκρηξη και πυρκαγιά στον αντιδραστήρα Νο 4 του εργοστασίου οδήγησε σε συμβάν της μέγιστης βαθμίδας της κλίμακας, με εκατοντάδες θανάτους να σχετίζονται άμεσα με αυτό και πολύ περισσότερους από τη ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε.
Στις 11 Οκτωβρίου 1991 σημειώθηκε ένα ακόμη ατύχημα στο Τσερνόμπιλ. Ο θάλαμος μιας τουρμπίνας του αντιδραστήρα Νο 2 έπιασε φωτιά, πράγμα που προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο κτίριο του αντιδραστήρα. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, ο αντιδραστήρας Νο 2 υπέστη ανεπιδιόρθωτες ζημιές και έτσι έπαψε να λειτουργεί το ίδιο έτος.
Η Ουκρανία, που διατηρούσε σε λειτουργία τον ενεργειακό σταθμό του Τσερνόμπιλ ακόμη και μετά το δυστύχημα του 1986, υπέκυψε στις πιέσεις των κυβερνήσεων των κρατών του G8 και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις 25 Δεκεμβρίου του 1995 ανακοίνωσε την πρόθεσή της για την παύση λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού.
Το 1996 διεκόπη η λειτουργία του αντιδραστήρα Νο 1, που ήταν και ο παλαιότερος, και ο αντιδραστήρας Νο 3 του εργοστασίου ήταν ο μόνος που παρέμεινε σε λειτουργία. Σήμερα το εργοστάσιο ελέγχεται τακτικά από ειδικούς για τα επίπεδα ραδιενέργειας στη γύρω περιοχή και για την κατάσταση των ανενεργών αντιδραστήρων.
Τσερνόμπιλ | Οι επιζώντες «δεν κληροδότησαν μεταλλάξεις» στην επόμενη γενιά
Η ανησυχία ότι η ραδιενέργεια από την πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ μπορεί να επηρεάσει γενιές και γενιές ανθρώπων δείχνει να διαψεύδεται από μεγάλη γενετική μελέτη που δημοσιεύεται στο κορυφαίο περιοδικό Science ενόψει της θλιβερής επετείου της Δευτέρας.
Η έκρηξη του αντιδραστήρα 3 στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας στις 26 Απριλίου 1986 κάλυψε την Ευρώπη με ένα σύννεφο ραδιενεργών ισοτόπων και σκότωσε περίπου 30 πυροσβέστες που εκτέθηκαν σε υψηλές δόσεις ραδιενέργειας. Σύμφωνα με το πόρισμα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του δυστυχήματος, η διαρροή προκάλεσε περίπου 5.000 επιπλέον κρούσματα καρκίνου του θυρεοειδή σε παιδιά, από τα οποία πάντως τα περισσότερα αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία.
Έκτοτε, εκατομμύρια κάτοικοι της Ουκρανίας ζουν με την ανησυχία ότι η ραδιενέργεια οδήγησε στην εμφάνιση κληρονομίσιμων μεταλλάξεων. «Πολύς κόσμος πιστεύει πως αν εκτεθεί κανείς στην ακτινοβολία θα υπάρξουν επιδράσεις και στην επόμενη γενιά» σχολιάζει στο δικτυακό τόπο του Science ο Ντιμίτρι Μπάζικα, γενικός διευθυντής του Εθνικού Ερευνητικού Κέντρου Ακτινοθεραπείας στο Κίεβο και μέλος της διεθνούς ομάδας που υπογράφει τη νέα μελέτη.
H πόλη-φάντασμα του Πριπγιάτ βρίσκεται στη ζώνη αποκλεισμού που παραμένει ενεργή γύρω από το Τσερνόμπιλ (Reuters
Τα ευρήματα όπως δείχνουν να διαψεύδουν τις ανησυχίες: οι μεταλλάξεις που ανιχνεύθηκαν σε παιδιά πολιτών οι οποίοι είχαν εκτεθεί στη ραδιενέργεια δεν ήταν περισσότερες από αυτές που ανιχνεύονται στον γενικό πληθυσμό, ακόμα κι αν οι δόσεις ακτινοβολίας ήταν υψηλές.
Ο μέσος άνθρωπος φέρει 50 με 100 μεταλλάξεις που εμφανίστηκαν τυχαία στο σπερματοζωάριο του πατέρα του ή το ωάριο της μητέρας του. Μέχρι σήμερα ο μόνος παράγοντας κινδύνου για αυτές τις γενετικές αλλαγές, γνωστές ως «μεταλλάξεις de novo», ή DNM, είναι η ηλικία του πατέρα –όσο μεγαλύτερος είναι, τόσο περισσότερες οι DNM που ανιχνεύονται στο σπέρμα του.
Προηγούμενες μελέτες σε πειραματόζωα είχαν δείξει ότι η έκθεση σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας αυξάνει τις μεταλλάξεις DNM σε ωάρια και σπερματοζωάρια. Μέχρι σήμερα όμως παρέμενε ασαφές αν αυτό ισχύει και για τους επιζώντες του Τσερνόμπιλ.
Για την αποτροπή διαρροής ραδιενέργειας, ο αντιδραστήρας 4 καλύφθηκε από μια γιγάντια χαλύβδινη «σαρκοφάγο» (Reuters)
Για να φτάσουν στην απάντηση, οι ερευνητές αναζήτησαν παιδιά που συνελήφθησαν και γεννήθηκαν μετά το ατύχημα από γονείς που είχαν εκτεθεί σε ραδιενέργεια: παιδιά κατοίκων του Πριπγιάτ και παιδιά των πυροσβεστών που είχαν αναλάβει την επικίνδυνη επιχείρηση απομάκρυνσης ραδιενεργών υλικών από τον κατεστραμμένο αντιδραστήρα.
Η ερευνητική ομάδα αλληλούχισε τα πλήρη γονιδιώματα συνολικά 150 γονιών και 130 παιδιών που γεννήθηκαν το διάστημα 1987-2002. Τα γενετικά δεδομένα συνδυάστηκαν με εκτιμήσεις των δόσεων ακτινοβολίας που δέχτηκαν οι γονείς, οι οποίες προέκυψαν κυρίως από μετρητές ακτινοβολίας που χρησιμοποιήθηκαν κατά την επιχείρηση καθαρισμού.
Ακόμα και στις περιπτώσεις που οι γονείς εκτέθηκαν σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας, τα παιδιά δεν εμφάνιζαν περισσότερες μεταλλάξεις de novo από ό,τι ο γενικός πληθυσμός, καταλήγει η μελέτη.
Τα ευρήματα προσφέρουν ένα καθησυχαστικό μήνυμα και για τους κατοίκους της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, οι οποίοι ζουν με τον φόβο των καρκινογόνων μεταλλάξεων μετά το πυρηνικό ατύχημα του 2011.
Ο ΟΗΕ έχει εξάλλου διαβεβαιώσει ότι το ατύχημα της Φουκουσίμα δεν αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των περιστατικών καρκίνου.
