Σαν σήμερα, στις 26 Απριλίου του 1986, στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Τσερνόμπιλ, στη Σοβιετική Ένωση, σημειώνεται έκρηξη με αποτέλεσμα το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην Ιστορία της ανθρωπότητας.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!
Στο Τσερνόμπιλ έχουν συμβεί συνολικά 32 συμβάντα, σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Σύμφωνα με έγγραφα του ουκρανικού κλάδου της KGB που δόθηκαν στη δημοσιότητα το 2003, σημειώθηκαν 29 ατυχήματα την περίοδο μεταξύ 1977 και 1981. Τα ατυχήματα αυτά, αν και σχετικά μικρής έκτασης, κατέδειξαν σφάλματα στην κατασκευή και στον τρόπο λειτουργίας του πυρηνικού εργοστασίου καθώς και παρατυπίες στους κανονισμούς ασφαλείας.
Ένα άλλο ατύχημα του 1982, που έγινε γνωστό αλλά αποκρύφθηκαν σημαντικές λεπτομέρειές του από τη σοβιετική κυβέρνηση, ήταν ένα συμβάν στον αντιδραστήρα Νο 1 του εργοστασίου που οδήγησε σε μερική τήξη του πυρήνα του αντιδραστήρα με αποτέλεσμα την απελευθέρωση σημαντικών ποσοτήτων ραδιενέργειας.
Το δυστύχημα για το οποίο το πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ είναι γνωστό όμως είναι αυτό που έγινε στις 26 Απριλίου του 1986. Μια έκρηξη και πυρκαγιά στον αντιδραστήρα Νο 4 του εργοστασίου οδήγησε σε συμβάν της μέγιστης βαθμίδας της κλίμακας, με εκατοντάδες θανάτους να σχετίζονται άμεσα με αυτό και πολύ περισσότερους από τη ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε.
Στις 11 Οκτωβρίου 1991 σημειώθηκε ένα ακόμη ατύχημα στο Τσερνόμπιλ. Ο θάλαμος μιας τουρμπίνας του αντιδραστήρα Νο 2 έπιασε φωτιά, πράγμα που προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο κτίριο του αντιδραστήρα. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, ο αντιδραστήρας Νο 2 υπέστη ανεπιδιόρθωτες ζημιές και έτσι έπαψε να λειτουργεί το ίδιο έτος.
Η Ουκρανία, που διατηρούσε σε λειτουργία τον ενεργειακό σταθμό του Τσερνόμπιλ ακόμη και μετά το δυστύχημα του 1986, υπέκυψε στις πιέσεις των κυβερνήσεων των κρατών του G8 και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις 25 Δεκεμβρίου του 1995 ανακοίνωσε την πρόθεσή της για την παύση λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού.
Το 1996 διεκόπη η λειτουργία του αντιδραστήρα Νο 1, που ήταν και ο παλαιότερος, και ο αντιδραστήρας Νο 3 του εργοστασίου ήταν ο μόνος που παρέμεινε σε λειτουργία. Σήμερα το εργοστάσιο ελέγχεται τακτικά από ειδικούς για τα επίπεδα ραδιενέργειας στη γύρω περιοχή και για την κατάσταση των ανενεργών αντιδραστήρων.
Τσερνόμπιλ | Οι επιζώντες «δεν κληροδότησαν μεταλλάξεις» στην επόμενη γενιά
Η ανησυχία ότι η ραδιενέργεια από την πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ μπορεί να επηρεάσει γενιές και γενιές ανθρώπων δείχνει να διαψεύδεται από μεγάλη γενετική μελέτη που δημοσιεύεται στο κορυφαίο περιοδικό Science ενόψει της θλιβερής επετείου της Δευτέρας.
Η έκρηξη του αντιδραστήρα 3 στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας στις 26 Απριλίου 1986 κάλυψε την Ευρώπη με ένα σύννεφο ραδιενεργών ισοτόπων και σκότωσε περίπου 30 πυροσβέστες που εκτέθηκαν σε υψηλές δόσεις ραδιενέργειας. Σύμφωνα με το πόρισμα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του δυστυχήματος, η διαρροή προκάλεσε περίπου 5.000 επιπλέον κρούσματα καρκίνου του θυρεοειδή σε παιδιά, από τα οποία πάντως τα περισσότερα αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία.
Έκτοτε, εκατομμύρια κάτοικοι της Ουκρανίας ζουν με την ανησυχία ότι η ραδιενέργεια οδήγησε στην εμφάνιση κληρονομίσιμων μεταλλάξεων. «Πολύς κόσμος πιστεύει πως αν εκτεθεί κανείς στην ακτινοβολία θα υπάρξουν επιδράσεις και στην επόμενη γενιά» σχολιάζει στο δικτυακό τόπο του Science ο Ντιμίτρι Μπάζικα, γενικός διευθυντής του Εθνικού Ερευνητικού Κέντρου Ακτινοθεραπείας στο Κίεβο και μέλος της διεθνούς ομάδας που υπογράφει τη νέα μελέτη.
H πόλη-φάντασμα του Πριπγιάτ βρίσκεται στη ζώνη αποκλεισμού που παραμένει ενεργή γύρω από το Τσερνόμπιλ (Reuters
Τα ευρήματα όπως δείχνουν να διαψεύδουν τις ανησυχίες: οι μεταλλάξεις που ανιχνεύθηκαν σε παιδιά πολιτών οι οποίοι είχαν εκτεθεί στη ραδιενέργεια δεν ήταν περισσότερες από αυτές που ανιχνεύονται στον γενικό πληθυσμό, ακόμα κι αν οι δόσεις ακτινοβολίας ήταν υψηλές.
Ο μέσος άνθρωπος φέρει 50 με 100 μεταλλάξεις που εμφανίστηκαν τυχαία στο σπερματοζωάριο του πατέρα του ή το ωάριο της μητέρας του. Μέχρι σήμερα ο μόνος παράγοντας κινδύνου για αυτές τις γενετικές αλλαγές, γνωστές ως «μεταλλάξεις de novo», ή DNM, είναι η ηλικία του πατέρα –όσο μεγαλύτερος είναι, τόσο περισσότερες οι DNM που ανιχνεύονται στο σπέρμα του.
Προηγούμενες μελέτες σε πειραματόζωα είχαν δείξει ότι η έκθεση σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας αυξάνει τις μεταλλάξεις DNM σε ωάρια και σπερματοζωάρια. Μέχρι σήμερα όμως παρέμενε ασαφές αν αυτό ισχύει και για τους επιζώντες του Τσερνόμπιλ.
Για την αποτροπή διαρροής ραδιενέργειας, ο αντιδραστήρας 4 καλύφθηκε από μια γιγάντια χαλύβδινη «σαρκοφάγο» (Reuters)
Για να φτάσουν στην απάντηση, οι ερευνητές αναζήτησαν παιδιά που συνελήφθησαν και γεννήθηκαν μετά το ατύχημα από γονείς που είχαν εκτεθεί σε ραδιενέργεια: παιδιά κατοίκων του Πριπγιάτ και παιδιά των πυροσβεστών που είχαν αναλάβει την επικίνδυνη επιχείρηση απομάκρυνσης ραδιενεργών υλικών από τον κατεστραμμένο αντιδραστήρα.
Η ερευνητική ομάδα αλληλούχισε τα πλήρη γονιδιώματα συνολικά 150 γονιών και 130 παιδιών που γεννήθηκαν το διάστημα 1987-2002. Τα γενετικά δεδομένα συνδυάστηκαν με εκτιμήσεις των δόσεων ακτινοβολίας που δέχτηκαν οι γονείς, οι οποίες προέκυψαν κυρίως από μετρητές ακτινοβολίας που χρησιμοποιήθηκαν κατά την επιχείρηση καθαρισμού.
Ακόμα και στις περιπτώσεις που οι γονείς εκτέθηκαν σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας, τα παιδιά δεν εμφάνιζαν περισσότερες μεταλλάξεις de novo από ό,τι ο γενικός πληθυσμός, καταλήγει η μελέτη.
Τα ευρήματα προσφέρουν ένα καθησυχαστικό μήνυμα και για τους κατοίκους της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, οι οποίοι ζουν με τον φόβο των καρκινογόνων μεταλλάξεων μετά το πυρηνικό ατύχημα του 2011.
Ο ΟΗΕ έχει εξάλλου διαβεβαιώσει ότι το ατύχημα της Φουκουσίμα δεν αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των περιστατικών καρκίνου.
