Ανάπτυξη | Οι τελευταίες εκτιμήσεις από φορείς και 6 επενδυτικούς οίκους για την Ελλάδα

Η λέξη ανάπτυξη είναι ίσως η λέξη που ακούστηκε περισσότερο από τα πολιτικά χείλη το 2023 και μάλλον το ίδιο θα ισχύσει και το 2024.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Δεν αναφερόμαστε τόσο στην περίοδο των μνημονίων καθώς η οικονομική κρίση του παρόντος έχει και διεθνή χαρακτηριστικά (πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση κλπ) όχι μόνο ελληνικά.

Ο γνωστός Κοσμάς Μαρινάκης, Ph.D. στο εξαιρετικό του βίντεο Το Οικονομικό Μέλλον της Ελλάδας | Greekonomics #36 στο youtube παραθέτει συνοπτικά τα δέκα στοιχεία που κάθε χώρα πρέπει να έχει για να μπορεί να επιτύχει την ανάπτυξη:

1. Φορολογικά κίνητρα
2. Περιορισμός γραφειοκρατίας
3. Σταθερό τραπεζικό σύστημα
4. Τέλος στη διαφθορά
5. Εκσυγχρονισμός δικαιοσύνης
6. Σύγχρονη εκπαίδευση
7. Αρχή ανταγωνισμού
8. Δίκαιη εργατική νομοθεσία
9. Πολιτική αξιοκρατία
10. Δημιουργία οικοσυστημάτων

Δικαιοσύνη | Το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας | Το μεγαλύτερο λάθος των Κυβερνήσεων

Μήπως έχει έρθει η ώρα επιτέλους η οικονομία στην Ελλάδα να απεμπλακεί από την εκάστοτε πολιτική παρέμβαση; Να γίνει πραγματικά ελεύθερη η οικονομία ;

Όχι ασύδωτη καθώς το αποτέλεσμα της ασύδωτης αγοράς μπορεί να είναι η κοινωνική κατάρρευση.

Μήπως επιτέλους να ακούσουμε από πολιτικά χείλη πως θα φροντίσουν την εύρυθμη κι ελεύθερη λειτουργία των θεσμών και ΔΕΝ θα ασχοληθούν άλλο με την λειτουργία της οικονομίας;

Δύσκολο καθώς οι πολιτικοί θα το θεωρούσαν μείωση της δύναμής τους στο εκλογικό σώμα.

Αξίζει να δούμε τι λέει ο ΟΟΣΑ για την ανάπτυξη στην Ελλάδα

Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης στο 2% το 2024 από 2,4% φέτος βλέπει ο ΟΟΣΑ, ενώ εκτιμά ότι το 2025 το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,4%.

Η αύξηση της πραγματικής κατανάλωσης έχει επιβραδυνθεί λόγω του υψηλού κόστους ζωής και των ζημιών από τα πρόσφατα καιρικά φαινόμενα, αλλά θα επιταχυνθεί καθώς ο πληθωρισμός σταδιακά θα μετριάζεται και η συνεχιζόμενη αύξηση της απασχόλησης θα βελτιώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Οι βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον, η αύξηση των εκταμιεύσεων κεφαλαίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η βελτίωση των παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών θα στηρίξουν τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Η μείωση του πληθωρισμού, όμως, θα επιβραδυνθεί από τις μισθολογικές πιέσεις που προκύπτουν από την έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Τα επιτεύγματα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η μείωση του χρέους αντικατοπτρίζονται στην αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας, η οποία επέστρεψε σε επενδυτική βαθμίδα τον Σεπτέμβριο του 2023, σημειώνει ο Οργανισμός. Με τη χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας, όμως, θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για την άρση των εμποδίων για επενδύσεις – ιδίως στο δικαστικό σύστημα – και τη βελτίωση των δεξιοτήτων. Οι πρόσφατες πυρκαγιές και πλημμύρες τονίζουν την ανάγκη προσαρμογής σε ένα θερμότερο κλίμα, ιδίως με τη διεύρυνση της ασφαλιστικής κάλυψης ακινήτων.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2023. Η ιδιωτική κατανάλωση υποστηρίχθηκε από την επέκταση της απασχόλησης, η οποία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2010, και από την επιβράδυνση του πληθωρισμού. Η ταχεία πτώση του ποσοστού ανεργίας συμβάλλει στην αύξηση των μισθών. Ο δείκτης μισθολογικού κόστους αυξήθηκε κατά 4,3% το έτος έως το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 3,8% τον Οκτώβριο, καθώς οι τιμές της ενέργειας υποχώρησαν. Οι πραγματικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 7,9% παρά το αυξανόμενο κόστος δανεισμού.

Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ επιβράδυνε την αύξηση των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι βελτιώσεις στην αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας αντιστάθμισαν εν μέρει τη σύσφιξη των διεθνών χρηματοοικονομικών συνθηκών: τα spread σε γερμανικά 10ετή κρατικά ομόλογα έχουν πέσει σχεδόν στο μισό από τον Οκτώβριο του 2022. Οι κίνδυνοι διακοπής του ενεργειακού εφοδιασμού έχουν αμβλυνθεί. 

Η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει αυξανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, από 1,1% το 2023 σε 2,1% το 2025. Αυτό θα συμβάλει σε ταχεία μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ από 163% το 2023 σε 152% το  2025. Τούτου λεχθέντος, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές ουδέτερος και να γίνει μέτρια αυστηρός κατά περίπου 0,2% του ΑΕΠ μεταξύ 2023 και 2025.

Αυξανόμενα φορολογικά έσοδα και σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ενέργειας και τροφίμων, που ανέρχονται σε 1% του ΑΕΠ το 2023, δημιούργησαν κάποιο δημοσιονομικό χώρο για νέες παρεμβάσεις σύμφωνα με τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης. Μέτρα ύψους 0,7% του ΑΕΠ το 2023 και 1,1% του ΑΕΠ το 2024 αυξάνουν τα εισοδήματα των συνταξιούχων, των δημοσίων υπαλλήλων και των ομάδων χαμηλού εισοδήματος, αν και οι προηγούμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις αναμένεται να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες.

Η κρατική αποζημίωση για ζημιές από δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες εκτιμάται στο 0,3% του ΑΕΠ το 2023. Η αντιμετώπιση τρεχουσών καθυστερήσεων στην υλοποίηση επενδύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα τονώσει τις επενδύσεις, με τις δαπάνες να αναμένεται να αυξηθούν από 1% του ΑΕΠ το 2023 σε 2% του ΑΕΠ το 2025.

Η αύξηση της παραγωγής (ΑΕΠ) προβλέπεται να συγκρατηθεί σε 2,4% το 2023 και 2,0% το 2024 πριν αυξηθεί στο 2,4% το 2025. Η προηγούμενη μείωση της αγοραστικής δύναμης και οι ζημίες από δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες αναμένεται να επιβραδύνουν αρχικά την αύξηση της κατανάλωσης. Το αυξανόμενο κόστος δανεισμού θα επιβαρύνει προσωρινά τις επενδύσεις. Τόσο η πραγματική κατανάλωση όσο και η αύξηση των επενδύσεων αναμένεται να επιταχυνθούν καθώς ο πληθωρισμός μειώνεται περαιτέρω και το εξωτερικό περιβάλλον βελτιώνεται.

Η συνεχής αύξηση της απασχόλησης και των μισθών θα βοηθήσει στην ανάκαμψη της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Ένα βελτιωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον και η συνεχής υποστήριξη μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας «Greece 2.0» αναμένεται να τονώσουν τις επενδύσεις. Η πτώση του πληθωρισμού είναι πιθανό να επιβραδυνθεί καθώς οι αυξανόμενοι περιορισμοί της παραγωγικής ικανότητας συμβάλλουν στις μισθολογικές πιέσεις. Ο πιο επίμονος πληθωρισμός ή τυχόν διαταραχές στην ενέργεια.

Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, βλέπει ανάπτυξη 2,5% φέτος για την Ελλάδα, εκτιμώντας ότι το 2024 η οικονομία θα τρέξει με 2%. Στην έκθεση World Economic Outlook εκτιμά παράλληλα ότι θα περιοριστεί ο πληθωρισμός στο 4,1% τη φετινή χρονιά και θα υπάρξει νέα αποκλιμάκωση την επόμενη, στο 2,8%. Σε πτωτική τροχιά θα βρεθεί και η ανεργία, η οποία αναμένεται από το 10,8% φέτος να περιοριστεί το 2024 στο 9,3%. Ενθαρρυντικό ότι το ίδιο περιμένει και για τον πληθωρισμό, ο οποίος τη συγκεκριμένη χρονιά αναμένεται να είναι μόλις 1,9%.

Οι τελευταίες εκτιμήσεις

Οι HSBC, ING, UniCredit Bank, Bank of America (BofA), Capital Economics και JP Morgan είναι οι τελευταίοι διεθνείς και επενδυτικοί οίκοι που έχουν αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις τους.

• H βρετανική τράπεζα HSBC βλέπει ανάπτυξη 2,2% για φέτος και ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό πληθωρισμού το 2024, ενώ παραθέτει για πρώτη φορά τις εκτιμήσεις της για το 2025. Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πιο κοντά στη δημοσιονομική ισορροπία, καθώς ο δείκτης χρέους ως προς το ΑΕΠ θα πρέπει να μειωθεί σε περίπου 151,7% το2024 και στο 143,2%, επίδοση πάνω από 50 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από την κορύφωσή του στο 206,3% το 2020.Η HSBC αυξάνει εκ νέου ελαφρώς τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη φέτος στο 2,2% από 2% προγενέστερα. Διατηρεί αμετάβλητη την επίδοση σε χαμηλά επίπεδα για το 2024 σε 1,3% και για το 2025, η πρόβλεψη κινείται στο 2%. Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η HSBC περιμένει μια επίδοση στο 4,1% για φέτος, αμετάβλητη, στο 2,5% το 2024 οριακά αυξημένη από το 2,4%, πριν υποχωρήσει σε 2% το 2025. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα βαίνει μειούμενο την περίοδο 2023-2025 με επιδόσεις -1,4%, από -2,3% πέρυσι,-0,7% το 2024 και μόλις -0,2% το 2025. Τέλος, για την ανεργία, θα μειωθεί σε 11,1% φέτος από 12,4% το 2022, σε 10,7% το 204 και σε 10,2% το 2025.
• Η ολλανδική τράπεζα ING παραθέτει τις προβλέψεις της για το σύνολο του 2023 και εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα διαμορφωθεί σε 1,7%, το 2024 σε 1,5% και το 2025 σε 1,7%. Για φέτος, ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί σε 4,1% και θα υποχωρήσει σε 2,3% το επόμενο έτος και στο 2% το 2025.
• H UniCredit Bank έχει αναθεωρήσει υψηλότερα κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες την πρόβλεψή της για την αύξηση του ΑΕΠ το 2023, σε 2,4%. Η επιτάχυνση κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους θα υπεραντισταθμίσει τις προς τα κάτω αναθεωρήσεις του ΑΕΠ που έχουμε για το β’ εξάμηνο. Για το επόμενο έτος αναθεωρεί την πρόβλεψή της για την αύξηση του ΑΕΠ σε 1,4% (έναντι 1,5% προηγουμένως).
• Η BofA επισημαίνει ότι το πρώτο εξάμηνο, η Ελλάδα συνέχισε να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό και ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ανήλθε σε 1,3% τριμηνιαίως κατά το β’ τρίμηνο. Η BofA προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι κατά μέσο όρο 2,1% φέτος, 1% το επόμενο έτος και 1,7% το 2025. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται σημαντικά πάνω από τους ετήσιους μέσους όρους της ευρωζώνης την περίοδο 2023-2025.
• Η Capital Economics προβλέπει ανάπτυξη πλέον 2,3% για φέτος, 2,2% για την επόμενη χρονιά και 2,4% για το 2025. Για το 2023, ο πληθωρισμός εκτιμάται σε 4,4%, 2,7% το 2024 και 1,9% το 2025. Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών θα παραμείνει ελλειμματικό σε -7,5%, -7% το 2024 και -6% το 2025. Για την ανεργία, η Capital Economics προβλέπει ότι φέτος η χρονιά θα ολοκληρωθεί σε 11,4%, θα μειωθεί σε 10,7% το 2024 και περαιτέρω σε 10% το 2025. Για το έλλειμμα του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 4,5%, 4,3% το επόμενο έτος και 4% για το 2025. Τέλος, η μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα συνεχιστεί με τον δείκτη να μειώνεται σε 162% στο τέλος της φετινής χρονιάς, σε 158% το 2024 και 154% στο τέλος του 2025.
• Η αμερικάνικη τράπεζα JP Morgan συνεχίζει να εκτιμά πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα κινηθεί στο 2,4% το 2023, με το ΑΕΠ να προσεγγίζει τα 223 δισ. ευρώ και τον πληθωρισμό στο 4,2%, ενώ το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα διαμορφωθεί στο 1,3% αλλά το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι της τάξεως του 1,9%.