Σχέσεις Βρετανίας – Τουρκίας | Το ελεύθερο εμπόριο ενώνει Βρετανία – Τουρκία | Ο ρόλος της Γαλλίας στην κρίση με την Ελλάδα

Η κίνηση του Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ να μην δεχθεί να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογό του Κυριάκο Μητσοτάκη φέρνει στο προσκήνιο δύο θέματα. Τα Μάρμαρα – Γλυπτά του Παρθενώνα και τις τουρκοβρετανικές σχέσεις.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Το πρώτο θέμα έχει αναλυθεί διεξοδικότατα και παλαιότερα και τις τελευταίες ώρες. Οι σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου και Τουρκίας χρήζουν περαιτέρω ανάλυσης.

Ηνωμένο Βασίλειο – Τουρκία και η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών

Η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο προετοιμάζονται για διαπραγματεύσεις με σκοπό τη διεύρυνση και την επικαιροποίηση του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών.

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι προετοιμασίες για την επικαιροποίηση της Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) μεταξύ της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021.

Ο πρέσβης της Τουρκίας στο Λονδίνο Ερτάς, απαντώντας σε ερωτήσεις του Πρακτορείου Anadolu σχετικά με τη διαδικασία, δήλωσε ότι η τρέχουσα συμφωνία είναι σημαντική από την άποψη ότι είναι η πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπογράφεται με άλλες χώρες μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Σημειώνοντας ότι ο στόχος της συμφωνίας, η οποία επί του παρόντος περιλαμβάνει το εμπόριο αγαθών μεταξύ των δύο χωρών, είναι να επικαιροποιηθεί και να διευρυνθεί, ο Ερτάς δήλωσε ότι ο όγκος του εμπορίου με το Ηνωμένο Βασίλειο, που αποτελεί την 6η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, έφτασε στα 18,9 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2022.

Ρίσι Σούνακ | Ποιος είναι ο νέος ηγέτης της Βρετανίας

Γιατί ο Σούνακ αγκαλιάζει τον Ερντογάν και κλείνει την πόρτα στον Μητσοτάκη | Πρόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου να συμπορευθεί με την Τουρκία

Ο Τούρκος Πρέσβης υπογραμμίζοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο συγκαταλέγεται μεταξύ των 5 κορυφαίων χωρών στις εξαγωγές της Τουρκίας, δήλωσε ότι «με τη ΣΕΣ κατέστη δυνατό να προστατευθούν οι υφιστάμενες συνθήκες εισαγωγής στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, που αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αγορές εξαγωγών για εμάς και δόθηκε η δυνατότητα στους εξαγωγείς μας να συνεχίσουν την ανταγωνιστικότητά τους στην αγορά αυτή».

Από την άλλη πλευρά, ο Ερτάς επεσήμανε ότι και οι δύο χώρες επιθυμούν να επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας δήλωσε ότι «στο πλαίσιο της αναθεωρητικής διάταξης της συμφωνίας, έχουμε αρχίσει να εργαζόμαστε για την επέκταση και την επικαιροποίηση της υφιστάμενης ΣΕΣ ώστε να συμπεριληφθούν πρόσθετοι τομείς».

Υπογραμμίζοντας ότι υπήρξε μια δήλωση αμοιβαίας πρόθεσης για την έναρξη των διαπραγματεύσεων επικαιροποίησης της ΣΕΣ με την κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, ο Ερτάς σημείωσε ότι «υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές προς αυτή την κατεύθυνση. Και στις δύο χώρες συνεχίζονται οι εργασίες επί των τεχνικών πτυχών των διαπραγματεύσεων».

Όπως παρουσίασε ο Ερτάς σχετικά με τη διαδικασία της προετοιμασίας των διαπραγματεύσεων, τόνισε ότι «τελικώς, η βρετανική πλευρά ξεκίνησε μια διαδικασία διαβούλευσης που θα ολοκληρωθεί στις 5 Ιανουαρίου 2024 αναφορικά με τις απόψεις του επιχειρηματικού κόσμου και της κοινής γνώμης πριν από τις διαπραγματεύσεις που θα διεξαχθούν. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται σε εμάς. Και οι δύο χώρες με την ολοκλήρωση των απαραίτητων προετοιμασιών ευελπιστούμε πως οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό».

Ο Τούρκος Πρέσβης δήλωσε ότι η επικαιροποιημένη ΣΕΣ στοχεύει να καλύψει τομείς όπως τις εμπορικές συναλλαγές υπηρεσιών, τις επενδύσεις και το ηλεκτρονικό εμπόριο και ταυτόχρονα με τις εμπορικές συναλλαγές αγαθών μεταξύ των δύο χωρών ενώ δήλωσε ότι επιδιώκουν ταυτόχρονα να πετύχουν πρόσθετες παραχωρήσεις στον τομέα της γεωργίας.

Καταλήγοντας ο Ερτάς σημείωσε ότι η ΣΕΣ, η οποία θα επικαιροποιηθεί και θα διευρυνθεί ως προς το πεδίο εφαρμογής της, θα επιτρέψει την περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών και του αμοιβαίου εμπορίου και προσέθεσε ότι «οι εμπορικές και οικονομικές μας σχέσεις θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο βάσει της στρατηγικής μας συνεργασίας».

Τουρκία: Η Βρετανία μας στηρίζει στην προμήθεια Eurofighter – Με τα Rafale, η Ελλάδα έχει υπεροχή στο Αιγαίο

Δεν είναι βέβαια μόνο η οικονομία, είναι και η γεωπολιτική που ενώνει τις δύο χώρες.

Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ και το ρεπορτάζ του Μανώλη Κωστίδη, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, απαντώντας σε ερωτήσεις των βουλευτών, πως γίνονται εργασίες για την προμήθεια Eurofighter Typhoon.

O Τούρκος υπουργός υποστήριξε πως τα συγκεκριμένα μαχητικά έχουν σχέση με τη Βρετανία, την Ισπανία και τη Γερμανία, και ότι η Μεγάλη Βρετανία και η Ισπανία είναι θετικές, ενώ γίνονται προσπάθειες να πειστεί η Γερμανία. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Τούρκος αξιωματούχος ισχυρίζεται ότι η Βρετανία και η Ισπανία λένε πως θα «λύσουν» εκείνοι το «πρόβλημα», καθώς επιθυμούν την πώληση των μαχητικών στην Τουρκία.

«Αν πρέπει να γίνει κάποια σύγκριση, τα Εurofighter είναι ισάξιο αεροσκάφος με το Rafale της Γαλλίας, και έχει καλύτερες αποδόσεις στους ελιγμούς, στην ταχύτητα. Η Ελλάδα με τα 20 Rafale που απέκτησε έχει αποκτήσει αεροπορική υπεροχή στους αιθέρες του Αιγαίου απέναντι στα τουρκικά F-16. Έτσι θεωρείται πως η Τουρκία για να απαντήσει στα ελληνικά Rafale κάνει αυτή την κίνηση και επιχειρεί να αγοράσει τα ευρωπαϊκά Eurofighter», τονίζεται στα τουρκικά ΜΜΕ.

Ωστόσο, η Άγκυρα δεν παύει να διεκδικεί την προμήθεια 40 νέων μαχητικών F-16 και τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων F-16 της, αλλά αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι δύσκολο να συμβεί.

Παράλληλα, τονίζεται στο ρεπορτάζ, Τούρκοι αναλυτές αναφέρθηκαν στου πυραύλους Tayfun, λέγοντας ότι «θα αλλάξουν τη μοίρα των πολεμικών συγκρούσεων. Έχουν εμβέλεια 250 και 500 χιλιομέτρων. Όταν εκτοξευθεί πλήττει στόχους στα μετόπισθεν της Ελλάδας. Φτάνει μέχρι και την Αδριατική. Αν τα τοποθετήσεις στη Σμύρνη και τα εκτοξεύσεις, πάει τελείωσε και πλήττει τους στόχους και δεν μπορούν να ξεφύγουν. Ξέρετε τι είναι αυτό; Είναι πως γλιτώνουμε από το σύστημα που μας έλεγε “πάρε αυτό, αν δεν κάνεις το άλλο, δεν σου δίνω αυτό”. Κάποτε οι Αμερικανοί μας έδιναν οπλικά συστήματα έναντι 2 δισ. δολαρίων. Τώρα τους δώσαμε 2,5 δισ. δολάρια και δεν μας δίνουν μαχητικά», δήλωσε ο στρατιωτικός αναλυτής Μεσού Χακί Τσασίν.

Σύμφωνα με το Anadolu αλλά και τις δηλώσεις του επικεφαλής της τουρκικής πρεσβείας στο Λονδίνο και την τουρκική έκδοση του Bloomberg, η Τουρκία και η Βρετανία βρίσκονται κοντά σε μια μεγάλη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου – ουσιαστικά την επικαιροποίησή της – με στόχο να επεκταθεί σε βαθμό που θα συνδράμει στην ανάπτυξη και των δυο χωρών.

«Θα καλύψει εξαγωγές – εισαγωγές αγαθών, εμπόριο υπηρεσιών, επενδύσεις, ηλεκτρονικό εμπόριο δήλωσε ο Τούρκος πρέσβης. Λονδίνο και Άγκυρα αναπτύσσουν αμυντική συμμαχία, αλλά και εμπορική συμμαχία, ως δύο μεγάλα κράτη εκτός ΕΕ» σχολίασε ο Μανώλης Κωστίδης. 

O ρόλος της Γαλλίας στην ελληνοβρετανική κρίση

Η γαλλική παρουσία έχει ενισχυθεί τόσο στην Λευκωσία όσο και στην Αθήνα. Μια εξέλιξη που δεν ευχαριστεί, δεν ευχαριστούσε και ούτε πρόκειται να ευχαριστήσει ποτέ τους Βρετανούς και ιδιαίτερα μια συντηρητική κυβέρνηση Βρετανών».

Δεν θα μπορούσε άλλωστε η ενίσχυση της παρουσίας μίας πρώην αποικιοκρατικής δύναμης (Γαλλία) να μείνει αναπάντητη από μία άλλη πρώην αποικιοκρατική δύναμη (Ηνωμένο Βασίλειο).

Η ενίσχυση του Παρισιού στην Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια ενοχλεί το Λονδίνο που θεωρεί πως έχει ιστορικά συμφέροντα στην περιοχή – ιδιαίτερα στην ανατολή λεκάνη της Μεσογείου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως παραμένει εγγυήτρια δύναμη της Κύπρου.

Είναι λογικό πως όσο ενισχύεται η γαλλική παρουσία μέσω συμμαχίας με την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο θα έβρισκε αντίβαρο στην αντίπαλο και των δύο μεσογειακών χωρών, την Τουρκία.

Πέρα από τις ιστορικά καλά σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου – Τουρκίας το Brexit απελευθέρωσε το Λονδίνο από τον περιορισμό που αισθανόταν στην εξωτερική πολιτική του λόγω ΕΕ.

Συνεπώς θα μπορούσε να πει κανείς πως τείνει να διαμορφωθεί ένα δίπολο, που φυσικά δεν έχει σχηματιστεί ακόμα.

Στην υπόθεση της αγοράς Eurofighter από την Τουρκία, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι η πολιτική του “διαίρει και βασίλευε” πάντα υπήρχε στο διπλωματικό οπλοστάσιο της νεοθωμανικής Τουρκίας. Με την εξέταση της “ευρωπαϊκής εναλλακτικής”, η Άγκυρα αναδεικνύει τις εσωτερικές έριδες στη Δύση και αναδεικνύει τη διαίρεση της ΕΕ, δικαιολογώντας ταυτόχρονα για ποιον λόγο οι Τούρκοι δεν την θεωρούν ισότιμο γεωπολιτικό εταίρο. Είναι προφανές ότι υπάρχει πλήθος ευρωπαϊκών χωρών που τους προσφέρουν στο πιάτο την απόδειξη.

Εν ολίγοις, το ζητούμενο είναι εάν και η Ελλάδα θα πράξει τα δέοντα, προασπίζοντας τα συμφέροντά της, έχοντας το βλέμμα στραμμένο στη μεγάλη εικόνα. Η υπόθεση των κλοπιμαίων από τον Παρθενώνα προφανώς είναι εθνικής σημασίας ζήτημα, αλλά παραλλήλως πρέπει η Ελλάδα να εξαντλήσει τις δυνατότητές της να μπλοκάρει την απόκτηση Eurofighter από την Τουρκία. Γνωρίζει καλά, άλλωστε, ότι αυτά θα στραφούν κατά προτεραιότητα εναντίον της, με τη μορφή της έμπρακτης αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας. όχι μόνο των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας.