Γιατί το Αμερικανικό Πεντάγωνο παρακολουθεί με μεγαλύτερη ανησυχία τα τεκταινόμενα στο Στενό του Ορμούζ

Γιατί το Αμερικανικό Πεντάγωνο παρακολουθεί με μεγαλύτερη ανησυχία τα τεκταινόμενα στο Στενό του Ορμούζ

Έχουν περάσει σχεδόν πέντε εβδομάδες από τότε που το Ισραήλ κήρυξε τον πόλεμο στην παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση Hamas και καθώς η σύγκρουση στη Γάζα εισέρχεται στο τρίτο στάδιο, οι ανησυχίες για μετάδοση της σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής αυξάνονται επίσης.

Από την Lee Ying Shan/CNBC News

Οι παρατηρητές και οι αναλυτές της αγοράς παρακολουθούν με ανησυχία το Στενό του Ορμούζ –το πιο σημαντικό σημείο της διαμετακόμισης πετρελαίου στον κόσμο, για να προβλέψουν εάν μπορεί να υπάρξει δυνητικός αντίκτυπος.

Το στενό, που βρίσκεται μεταξύ του Ομάν και του Ιράν, είναι ένα ζωτικό θαλάσσιο κανάλι όπου ρέει καθημερινά περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, σύμφωνα με τη Διοίκηση Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Είναι ένας στρατηγικά σημαντικός πλωτός διάδρομος που συνδέει τους παραγωγούς αργού στη Μέση Ανατολή με βασικές αγορές σε όλο τον κόσμο.

Στις 7 Οκτωβρίου, οι μαχητές της Hamas εξαπέλυσαν μια πολύπλευρη επίθεση από ξηρά, θάλασσα και αέρα και διείσδυσαν στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περισσότερους από 1.400 ανθρώπους. Σε αντίποινα, το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές και χερσαία εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία μέχρι στιγμής έχει σκοτώσει περισσότερους από 9.000 ανθρώπους στον θύλακα.

Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στρατιωτικά μέσα στην περιοχή για να υποστηρίξουν το Ισραήλ, το οποίο αποκρούει βόλες ρουκετών από μαχητές που υποστηρίζονται από το Ιράν στον γειτονικό Λίβανο και τη Συρία. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης πραγματοποιήσει αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων που συνδέονται με το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν στη Συρία.

Πιθανά άμεσα αντίποινα του Ισραήλ κατά του Ιράν διακινδυνεύουν το κλείσιμο του στενού, ωθώντας τις τιμές του πετρελαίου πάνω από τα 250 δολάρια το βαρέλι, σύμφωνα με πρόσφατο σημείωμα της Bank of America. Το Ιράν είναι ένας σημαντικός παραγωγός πετρελαίου και οι πληρεξούσιοί του περιλαμβάνουν τη Hamas και τη Hezbollah, τρομοκρατικές οργανώσεις που εδρεύουν αντίστοιχα στη Γάζα και τον Λίβανο και έχουν δηλώσει ότι σκοπεύουν να καταστρέψουν το Ισραήλ.

Οι παρατηρητές ανησυχούν ότι ο έντονος βομβαρδισμός του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας θα υποκινήσει περισσότερους από τους αντιπάλους του να επιτεθούν από νέα μέτωπα, με κίνδυνο να διαχυθεί η σύγκρουση στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ωστόσο, ορισμένοι παρατηρητές του κλάδου λένε ότι το κλείσιμο είναι απίθανο.

«Η πιθανότητα διακοπής του εφοδιασμού, ειδικά το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ, είναι μικρής πιθανότητας», δήλωσε ο Andy Lipow, πρόεδρος της Lipow Oil Associates. Είπε ότι παραγωγοί πετρελαίου όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, το Ιράκ και το Κουβέιτ εξακολουθούν να εξαρτώνται από τα έσοδα που προκύπτουν από την πρόσβαση στο στενό. Αλλά και στην Goldman Sachs απηχεί το ίδιο συναίσθημα.

Αναλυτές με πρώτο τον επικεφαλής της έρευνας πετρελαίου Daan Struyven ανέφεραν σε σημείωμα της 26ης Οκτωβρίου ότι ένα «σοβαρό σενάριο πτώσης της προσφοράς» ως αποτέλεσμα διακοπής του εμπορίου μέσω του Στενού του Ορμούζ δεν είναι πιθανό να πραγματοποιηθεί.

Την προηγούμενη Κυριακή, ο Ιρανός Πρόεδρος Ebrahim Raisi δήλωσε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, παλαιότερα γνωστή ως Twitter, ότι το Ισραήλ «έχει περάσει τις κόκκινες γραμμές, οι οποίες μπορεί να αναγκάσουν όλους να αναλάβουν δράση».

Οι υπουργοί Εξωτερικών των αραβικών εθνών -συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Ιορδανίας, του Μπαχρέιν, του Κατάρ, του Κουβέιτ, της Σαουδικής Αραβίας, του Ομάν, της Αιγύπτου και του Μαρόκου- καταδίκασαν τη στόχευση αμάχων και τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου στη Γάζα από τις ισραηλινές δυνάμεις. Το Ισραήλ λέει ότι δεν στοχεύει αμάχους, μόνο τρομοκρατικούς στόχους.

Το 2019, το Ιράν απείλησε επανειλημμένα ότι θα διακόψει τις αποστολές πετρελαίου που διέρχονται από τα στενά του Ορμούζ μετά την αποχώρηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump από την πυρηνική συμφωνία του 2015 και την αποκατάσταση των κυρώσεων στην ισλαμική χώρα. Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, το Ιράν έχει επιτεθεί ή παρενέβη σε 15 εμπορικά πλοία με διεθνή σημαία, σύμφωνα με στοιχεία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.

Την προηγούμενη Δευτέρα, η Παγκόσμια Τράπεζα προέβλεψε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτιναχθούν στα 157 δολάρια το βαρέλι εάν η συνεχιζόμενη σύγκρουση συνεχίσει να κλιμακώνεται. Η ίδια προειδοποίησε επίσης για την επανάληψη του αραβικού εμπάργκο πετρελαίου το 1973, όπου οι Άραβες υπουργοί ενέργειας επέβαλαν εμπάργκο στις εξαγωγές πετρελαίου στις ΗΠΑ ως αντίποινα για την υποστήριξή τους στο Ισραήλ στον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1973.

Σε μία τέτοια περίπτωση, θα μπορούσε να υπάρξει ένα σενάριο «μεγάλης διαταραχής», «που θα οδηγούσε τις τιμές σε άνοδο κατά 56% έως 75% αρχικά -μεταξύ 140 και 157 δολαρίων το βαρέλι», ανέφερε η έκθεση.

Ο Andy Lipow είπε ότι δεν είναι πιθανό να συμβεί ένα τέτοιο σενάριο. «Οι καιροί είναι πολύ διαφορετικοί σήμερα από ό,τι ήταν πριν από 50 χρόνια, επειδή οι χώρες της Μέσης Ανατολής χρειάζονται όσο ποτέ άλλτοτε αυτά τα έσοδα [πετρελαίου]», είπε. Τούτου λεχθέντος, ο ίδιος επεσήμανε ότι το Ιράν «διεξάγει τον πόλεμο μέσω των πληρεξουσίων του». «Ένας από τους φόβους μου είναι ότι ίσως κάποιος από αυτούς τους πληρεξούσιους κάνει ένα πολύ κακό λάθος όταν επιτίθεται στο Ισραήλ», πρόσθεσε. Εάν συμβεί αυτό, ο αναλυτής είπε ότι το Ισραήλ πιθανότατα θα ανταποδώσει προκαλώντας μια περιφερειακή σύγκρουση.