Ναυπηγεία Σκαραμαγκά | Μάλλον δεν έληξαν τα προβλήματα

Ναυπηγεία Σκαραμαγκά | Μάλλον δεν έληξαν τα προβλήματα

Μέσω αυτής εδώ της στήλης, είχαμε λάβει από την πρώτη στιγμή, θέση κατά των αντιδράσεων των σωματείων που ελέγχονται από το ΚΚΕ, αλλά και του Πασόκου Δήμαρχου Χαϊδαρίου, που με κάθε τρόπο προσπαθούσαν να μπλοκάρουν τις διαδικασίες του διαγωνισμού της ιδιωτικοποίησης των Ναυπηγείων και ακολούθως να ανατρέψουν τα αποτελέσματα του.

Μάλιστα μέσα από τη φιλόξενη ραδιοφωνική εκπομπή του Άρη Πορτοσάλτε, μας είχε δοθεί η ευκαιρία να αναλύσουμε δυο φορές αυτό το θέμα σε αντιπαράθεση με τον Δήμαρχο Χαϊδαρίου. Την δε τελευταία φορά, είχε παρέμβει στη συζήτηση και ο Υπουργός Άδωνις Γεωργιάδης.

Στο άρθρο του Αυγούστου 2021, «Ναυπηγεία Σκαραμαγκά όπως project Ελληνικού; Ο εφιάλτης ξαναξύπνησε;», είχαμε αναφερθεί στην ξαφνική αγωνιστική υπερδιέγερση του Δήμου Χαϊδαρίου, απέναντι στην εξαγορά των Ναυπηγείων από την εταιρεία Milina Enterprises Company Ltd, συμφερόντων του εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου, μετά από σιγή τουλάχιστον 40 ετών.

Ο Δήμος Χαϊδαρίου, ξαφνικά βρέθηκε να διεκδικεί από παραλίες μέχρι αντισταθμιστικά οφέλη, κάτι που δεν είχε πράξει ούτε κατά τη διάρκεια της μακράς περιόδου της «εθνικοποίησης» των ναυπηγείων, επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ το 1985, όπου γινόντουσαν αποδεκτά, όλα τα πάσης φύσεως αιτήματα, αλλά ούτε και αργότερα επί Brown & Root, επί Thyssen Krup Marine Systems, και επί Abu Dhabi Mar. Το θυμήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020, όταν συνειδητοποίησε ότι το νερό έμπαινε στο αυλάκι, στο θέμα της ιδιωτικοποίησης των Ελληνικών Ναυπηγείων. Και το ξαναθυμήθηκε, αμέσως μετά από το επιτυχές τέλος της διαγωνιστικής διαδικασίας και την μεταβίβαση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά στο νέο ιδιοκτήτη Γιώργο Προκοπίου.

Και ακολούθησε την πεπατημένη οδό της κατάθεσης αίτησης ακύρωσης του διαγωνισμού πώλησης του εμπορικού τμήματος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, αμφισβητώντας τη νομιμότητα της πώλησης της προβλήτας 4. Της προβλήτας, που υποστηρίζει τη λειτουργία της μεγαλύτερης δεξαμενής υποδοχής πλοίων της Μεσογείου, χωρητικότητας 500.000 τόνων. Της προβλήτας, που αποτελεί το σημείο κλειδί για τη λειτουργία των Ναυπηγείων.

Την περασμένη εβδομάδα πληροφορηθήκαμε τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες απέρριψαν τις αιτήσεις ακύρωσης του Δήμου Χαϊδαρίου. Οι αποφάσεις θα δημοσιευτούν τον Οκτώβριο του 2022 και ακολούθως θα ανοίξει ο δρόμος για το ξεκίνημα της επένδυσης, περίπου 16 μήνες μετά τη λήξη του διαγωνισμού και τη κατακύρωση του, στον όμιλο Προκοπίου. Να θυμίσουμε πως ο όμιλος Προκοπίου είχε πλειοδοτήσει στους διαγωνισμούς των ΕΤΑΔ και της ειδικής διαχείρισης τον Ιούλιο του 2021 με τίμημα 37,3 εκατ. ευρώ στον πρώτο και άλλων 25,2 εκατ. στον δεύτερο.

Έχει ενδιαφέρον το γεγονός, ότι και οι δυο αιτήσεις ακυρώσεως του Δήμου Χαϊδαρίου, απορρίφθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας, χωρίς το δικαστήριο να μπει καν, στην ουσία των υποθέσεων. Και αυτό διότι κρίθηκε ότι το ΣτΕ «στερείται δικαιοδοσίας για την εκδίκαση τους, δεδομένου ότι πρόκειται περί ιδιωτικών διαφορών». Δηλαδή, εκ της αποφάσεως του ΣτΕ φαίνεται ότι ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου, που είναι και ο ίδιος νομικός μαζί με τους καθηγητές, νομικούς του συμβούλους, προσέφυγαν σε αναρμόδια δικαστήρια.

Σύμφωνα με τη δήλωση του, αμέσως μετά από την απόφαση του ΣτΕ, αφού εστίασε στην απόρριψη για τυπικούς δικονομικούς λόγους, ο Δήμαρχος τόνισε ότι «η προσπάθεια διασφάλισης της κοινόχρηστης πρόσβασης του Δήμου Χαϊδαρίου στη θάλασσα, όσο και της προστασίας του ήδη επιβαρυμένου στη περιοχή, φυσικού περιβάλλοντος, σε μια Δυτική Αθήνα που οι ανισότητες αντί να αμβλύνονται διογκώνονται, τόσο σε πολιτικό όσο και σε νομικό επίπεδο θα συνεχιστεί». Επομένως παραμένει ανοικτή η πιθανότητα προσφυγής του Δήμαρχου Χαϊδαρίου, στα Πολιτικά Δικαστήρια για να επιτύχει την ακύρωση του διαγωνισμού.

Εκτός όμως από αυτόν τον κίνδυνο, η επανεμφάνιση του Γαλλολιβανέζου επιχειρηματία Ισκαντάρ Σάφα, που είχε αγοράσει τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά από την Thyssen Krupp Marine Systems, περιπλέκει τις εξελίξεις.

Υπάρχει απόφαση από το 2020, που εκδόθηκε από το Διεθνές Κέντρο Επίλυσης Επενδυτικών Διαφορών (ICSID: International Center for the Settlement of Investment Disputes), της Παγκόσμιας Τράπεζας, και η οποία είχε δικαιώσει τον Ισκαντάρ Σάφα στη διένεξη του με το Ελληνικό Δημόσιο για την Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ (Ναυπηγεία Σκαραμαγκά).

Υπενθυμίζεται, ότι τον Ιούλιο του 2016 οι αδελφοί Σάφα είχαν προσφύγει στο ICSID κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας για την υπόθεση της ΕΝΑΕ, υποστηρίζοντας ότι το Ελληνικό Δημόσιο είχε παραβιάσει τις προβλέψεις της διμερούς (Ελλάδας – Λιβάνου) συμφωνίας για την προστασία των επενδύσεων του 1997. Μάλιστα σε πρόσφατη συνέντευξη του, ο Γαλλολιβανέζος επιχειρηματίας αναφέρθηκε και σε αντίστοιχη απόφαση του Αρείου Πάγου, καλώντας το Ελληνικό Δημόσιο «να του επιστρέψει τα Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε. «Ναυπηγεία Σκαραμαγκά) στο καθεστώς που βρισκόταν πριν την παράνομη απαλλοτρίωση τους το 2017».

Θα λήξει έστω και επώδυνα για το Ελληνικό Δημόσιο, η διαμάχη με τον Ισκαντάρ Σάφα; Θα αρκεστεί στις αποζημιώσεις ύψους 200+ εκατ. συν τους τόκους, ώστε να προχωρήσει πλέον η τεράστιας εθνικής σημασίας επένδυση στα Ναυπηγεία του Σκαραμαγκά;

σ.σ de -facto

Στις 27 Οκτωβρίου του 2010 έπεσαν οι υπογραφές για την εξαγορά του 75,1% των μετοχών της ThyssenKrupp (με το υπόλοιπο 24,9% να διατηρεί η ίδια) έναντι του συμβολικού τιμήματος του 1 ευρώ και με πολλές υποσχέσεις για γερή «προίκα» εξοπλιστικών προγραμμάτων του Πολεμικού Ναυτικού. Λίγους μήνες αργότερα, άλλωστε, το Δημόσιο και η Ε.Ε. ήρθαν σε μια συμφωνία για το πρόστιμο -που στο μεταξύ είχε υπερδιπλασιαστεί-, μέρος της οποίας ήταν και η μη ανάληψη εμπορικών δραστηριοτήτων από τα ΕΝΑΕ για τα επόμενα 15 χρόνια.

Η Eλλάδα αφενός παρέλαβε το υποβρύχιο «Παπανικολής», και πολύ καλά έκανε καθώς, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, αποτελεί το ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο συμβατικό υποβρύχιο στον κόσμο. Αφετέρου, όμως, τα συμβόλαια που ανέμενε ο κ. Σάφα δεν ήταν όσα θα ήθελε, πέραν των δύο νέων υποβρυχίων τύπου 214.

Τότε αποφάσισε να ξεκινήσει τη «ναυμαχία» του κατά της χώρας μας, με την Privinvest, ως ιδιοκτήτρια των Ναυπηγείων, να προσφεύγει στη διεθνή διαιτησία διεκδικώντας αποζημιώσεις 1 δισ. ευρώ για αθέτηση των όρων της συμφωνίας με το ελληνικό κράτος. Tο Δημόσιο απάντησε με αντίστοιχη προσφυγή, ενώ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το υπουργείο Οικονομίας, βασισμένο στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (του 2008) σχετικά με τις παράνομες επιδοτήσεις του παρελθόντος στα ENAE, του ζήτησε 523 εκατ. ευρώ κατηγορώντας εκείνον για αθέτηση όρων.

Στον επόμενο γύρο, όταν η τότε κυβέρνηση δημοσιοποίησε τα σχέδιά της για τοποθέτηση ειδικού εκκαθαριστή, σπάσιμο των Ναυπηγείων σε στρατιωτικό και εμπορικό κομμάτι και διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού, ο κ. Σάφα υπέβαλε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων στο Διαιτητικό Δικαστήριο του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (International Chamber of Commerce – ICC).

Το ICC την έκανε δεκτή, απαγορεύοντας ρητά -και με απειλή προστίμων- στο Δημόσιο να προχωρήσει σε οποιαδήποτε νομική κίνηση στα ελληνικά δικαστήρια προτού εκδοθεί η απόφαση για την κύρια υπόθεση. Τελικά τοποθετήθηκε ειδικός εκκαθαριστής που προχώρησε σε εκποίηση δευτερευόντων περιουσιακών στοιχείων του Σκαραμαγκά, ενώ παράλληλα προωθήθηκαν νομοθετικές διατάξεις για την τακτοποίηση διάφορων πολεοδομικών θεμάτων και ζητημάτων χρήσεων γης και αιγιαλού που ήταν απαραίτητες για την προσέλκυση του όποιου επενδυτικού ενδιαφέροντος σε μελλοντικό διαγωνισμό. Αυτός ο πρώτος διαγωνισμός για το στρατιωτικό τμήμα των ΕΝΑΕ έγινε στα τέλη του 2020, κατατέθηκε μόνο μία προσφορά από τον όμιλο Πριόβολου, ύψους 15,1 εκατ. ευρώ, και κατέληξε άγονος.