Πόσο κοντά στην πολιτική εξαΰλωση είναι ο Scholz; | Το SPD στο δρόμο που χάραξαν οι Δημοκρατικοί με τον Biden;

Νωρίτερα αυτό το μήνα, καθώς ετοιμαζόταν να δώσει μια από τις πιο σημαντικές ομιλίες της πολιτικής του καριέρας, ο καγκελάριος της Γερμανίας Olaf Scholz εμφανίστηκε ενώπιον του κοινοβουλίου με κοστούμι που φαινόταν τουλάχιστον ένα ή δύο νούμερο πιο μεγάλο. Και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που το συνέδεσαν με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα…

Ο Scholz δεν φαινόταν ποτέ από φυσικού του να είναι κατάλληλος ως καγκελάριος. Ήταν μια απίθανη επιλογή να ηγηθεί του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματός του πριν από τέσσερα χρόνια. Τώρα, η δημοτικότητά του έχει βυθιστεί, η κυβέρνησή του διαλύθηκε και ο ίδιος βρίσκεται να μάχεται για την πολιτική του επιβίωση.

Με τις πρόωρες εκλογές στη Γερμανία να πλησιάζουν τον Φεβρουάριο, ορισμένοι από το κόμμα του Scholz έχουν ήδη αρχίσει να αποδέχονται μια σχεδόν ανήκουστη εξέλιξη στη γερμανική πολιτική: Να εγκαταλείψουν τον υφιστάμενο καγκελάριο τους υπέρ ενός πιο χαρισματικού ηγέτη, με την ελπίδα να πετύχουν μια επιστροφή στις νίκες και την παραμονή στην εξουσία.

Γερμανία | Σε ελεύθερη πτώση ο Σολτς | Εκλογές και άνοδος της δεξιάς και της ακροδεξιάς

Οι συζητήσεις μεταξύ των μελών του κόμματος -και των μέσων ενημέρωσης- είχαν επικροτήσει την ώθηση του Δημοκρατικού Κόμματος να ενθαρρύνει τον Πρόεδρο Biden να τερματίσει την υποψηφιότητά του για επανεκλογή εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών των ψηφοφόρων για την ηλικία του. Ο Biden τελικά παραμερίστηκε και η αντικαταστάτρια του στο ψηφοδέλτιο, η Αντιπρόεδρος Kamala Harris, έχασε τον Νοέμβριο από τον πρώην πρόεδρο Donald J. Trump.

Ο Scholz εξακολουθεί να φαίνεται πιθανό να κρατήσει τη θέση του στην κορυφή της υποψηφιότητας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Σε αντίθεση με τον Biden, κανένας στο κόμμα του δεν έχει εκφράσει ανησυχίες για την πνευματική ικανότητά του να ηγηθεί της χώρας για άλλα τέσσερα χρόνια. Οι ηγέτες του κόμματος θα αποφασίσουν ποιος θα είναι ο υποψήφιος καγκελάριος τους και προς το παρόν, στέκονται δημόσια πίσω από τον Scholz.

Ωστόσο, δύο εβδομάδες αφότου ο ίδιος τελείωσε τον τρικομματικό συνασπισμό του, απολύοντας τον υπουργό Οικονομικών του, οδηγώντας σε πρόωρες εκλογές και πολιτική αβεβαιότητα στην πιο ισχυρή χώρα της Ευρώπης, η μοίρα του είναι αβέβαιη. Κάθε άλλο κόμμα έχει ορίσει επίσημα τον κορυφαίο υποψήφιο του για τις ομοσπονδιακές εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου.

Το κόμμα του Scholz, γνωστό ως SPD, τα γερμανικά αρχικά του, δεν έχει. Και όσο μακραίνει η συζήτηση, τόσο περισσότερο θα μπορούσε να βλάψει τις πιθανότητες του Scholz -και τη θέση του κόμματός του στις δημοσκοπήσεις.

«Η αβεβαιότητα βλάπτει το SPD συνολικά, και είναι ιδιαίτερα επιζήμιο για τον Olaf Scholz», δήλωσε ο Uwe Jun, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Trier που μελετά γερμανικά κόμματα και εκστρατείες.

Όποιος ηγηθεί των Σοσιαλδημοκρατών στις ερχόμενες εκλογές θα αντιμετωπίσει μια τρομακτική πρόκληση. Η συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση ξεπερνά τους Σοσιαλδημοκράτες κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες στις δημοσκοπήσεις. Λίγοι άνθρωποι στη Γερμανία αμφιβάλλουν ότι ο επόμενος καγκελάριος θα είναι ο άνθρωπος που ηγείται της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, Friedrich Merz. Το κόμμα του Scholz βρίσκεται επί του παρόντος στην τρίτη θέση, πίσω από το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία ή AfD.

Αλλά ορισμένοι Σοσιαλδημοκράτες αναρωτιούνται εάν το να υπάρχει ένας άλλος υποψήφιος -ένας λιγότερο συνδεδεμένος με τις αποτυχίες της σημερινής κυβέρνησης- δεν θα ήταν καλύτερο για το κόμμα.

Η υπόθεση του ενισχύεται από το γεγονός ότι οι Σοσιαλδημοκράτες διαθέτουν ήδη μια δημοφιλή εναλλακτική λύση στον Scholz: Τον Boris Pistorius, τον υπουργό Άμυνας της χώρας.

Boris Pistorius

Η εξέγερση στο εσωτερικό του κόμματος έγινε πιο δυνατή την περασμένη Δευτέρα, όταν δύο ηγέτες κομμάτων του πανίσχυρου τμήματος των Σοσιαλδημοκρατών στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία άνοιξαν την πόρτα για την υποψηφιότητα του Pistorius.

«Το κεντρικό ερώτημα είναι ποια είναι η καλύτερη πολιτική τοποθέτηση τώρα για αυτές τις ομοσπονδιακές εκλογές», έγραψαν οι Dirk Wiese και Wiebke Esdar, δύο βουλευτές των Σοσιαλδημοκρατών, σε δήλωση που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα το βράδυ. «Ακούμε πολλή ενθάρρυνση για τον Boris Pistorius», πρόσθεσαν.

Η απόφαση να επιλεγεί υποψήφιος καγκελάριος αναμενόταν να ληφθεί από την ηγεσία του κόμματος την ερχόμενη Δευτέρα, αλλά δεδομένου του πόσο πλήγωσε τους Σοσιαλδημοκράτες η συζήτηση, η επιτροπή ηγεσίας θα μπορούσε να συνεδριάσει νωρίτερα για να ορίσει τον κορυφαίο υποψήφιο και να σταματήσει την πολιτική αιμορραγία.

Με κορυφαία στελέχη του κόμματος να υποστηρίζουν ακόμη με πολύ σθένος την υποψηφιότητά του, ο Scholz έχει το πάνω χέρι. Αλλά το γεγονός συζητείται ακόμη και η αντικατάστασή του -και έχει κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα και τα talk show- είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για τον άνθρωπο που αγωνίζεται να παραμείνει καγκελάριος.

Ο Scholz, ο οποίος επέστρεψε από τη συνάντηση της Ομάδας των 20 στη Βραζιλία την Τετάρτη, έχει κάνει τα πάντα για να καταστείλει την πρόκληση. Η στρατηγική του φαίνεται να είναι να υπενθυμίζει στο κόμμα του ότι κέρδισε μια δύσκολη μάχη κατά τις τελευταίες εκλογές, ξεπερνώντας τους ευνοούμενους συντηρητικούς Χριστιανοδημοκράτες κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα το 2021, παρά τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι δεν είχε καμία πιθανότητα.

«Το SPD και εγώ θέλω να κερδίσουμε μαζί. Και έχουμε ήδη δείξει ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό –ακόμη και από μια αρχική θέση όπου οι δημοσκοπήσεις δεν το έδειχναν πιθανό», είπε σε γερμανικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό στο Ρίο ντε Τζανέιρο την Τρίτη.

Ο Scholz δεν ήταν ιδιαίτερα συμπαθητικός στους σοσιαλδημοκράτες το 2021, καθιστώντας τον έναν απίθανο υποψήφιο για καγκελάριο. Αλλά οι περισσότεροι στο κόμμα αποδέχθηκαν την υποψηφιότητά του ως τον μόνο τρόπο για να νικήσουν τους Χριστιανοδημοκράτες. Έχει ομοιότητες από αυτή την άποψη με τον Biden, ο οποίος υπήρξε στενός σύμμαχος του Scholz στις αλληλοεπικαλυπτόμενες θητείες τους: Ο Biden κέρδισε την υποψηφιότητα των Δημοκρατικών το 2020, εν μέρει λόγω της δύναμης του επιχειρήματός του ότι ήταν η καλύτερη επιλογή μεταξύ των Δημοκρατικών να νικήσει τον Trump.

Ο Torsten Faas, πολιτικός εμπειρογνώμονας στο Freie Universität Berlin, λέει ότι όποιος οδηγήσει τελικά το κόμμα στις επόμενες εκλογές, η διχόνοια μέσα στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα θα φουντώσει σε μια επικίνδυνη στιγμή.

«Η ενότητα που διέκρινε το SPD το 2021 έχει εξαφανιστεί, τουλάχιστον προς το παρόν», έγραψε σε μια ανταλλαγή email με τους New York Times. «Όποιος και αν αποδειχθεί υποψήφιος θα αντιμετωπίζεται με κριτική ματιά μέσα στο κόμμα», πρόσθεσε ο Faas.

Την ίδια στιγμή πάντως η ορμή έχει αυξηθεί για τον υπουργό Άμυνας του Scholz, τον Pistorius.

Και οι δύο άνδρες κατάγονται από το Osnabrück, μια ήσυχη πόλη στην Κάτω Σαξονία, στη Δυτική Γερμανία. Ο Pistorius εισήλθε στην εθνική πολιτική σκηνή μόλις πέρυσι, μετά από πολλά χρόνια που υπηρέτησε ως δήμαρχος της πόλης και αργότερα υφυπουργός. Αν και επιφορτισμένος με το εξαιρετικά δύσκολο έργο της αναζωογόνησης των εγκαταλειμμένων ενόπλων δυνάμεων της Γερμανίας, ο Pistorius βρίσκεται συνήθως στην κορυφή των δημοσκοπήσεων των πιο δημοφιλών εθνικών πολιτικών.

Γνωστός για την ειλικρινή και άκοσμη ομιλία του, ο Pistorius πάντα επέμενε ότι δεν είχε μεγαλύτερες φιλοδοξίες από το να είναι υπουργός Άμυνας της χώρας και υπερασπίστηκε την καγκελαρία του Scholz. Αλλά κι αυτό έχει αλλάξει. Ερωτηθείς τη Δευτέρα αν θα ήθελε να πάρει τη θέση του Scholz, ο Pistorius αποδοκίμασε. «Το μόνο πράγμα που μπορώ σίγουρα να αποκλείσω είναι να γίνω Πάπας», είπε.