Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής | Μαύρα σύννεφα (ξανά) πάνω από την οικονομία

«Καμπανάκια» από το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής για πανδημία, ακρίβεια και κόστος δανεισμού

Τον έντονο προβληματισμό του για τη νέα μετάλλαξη Όμικρον εκφράζει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής σε νέα έκθεσή του για την πορεία της οικονομίας κατά το γ’ τρίμηνο του 2021.

Όπως επισημαίνει, η νέα μετάλλαξη του κορονοϊού αυξάνει την αβεβαιότητα, σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού και τις αδυναμίες στο σύστημα υγείας, ενώ καταγράφει και την αναζωπύρωση του πληθωρισμού, υπό τη σκιά της «έκρηξης» των τιμών σε φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα.

Οι κίνδυνοι

Συγκεκριμένα, οι κίνδυνοι, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής , είναι:

• Η διατήρηση των κρουσμάτων και των θανάτων σε υψηλά επίπεδα, σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, μπορεί να οδηγήσει σε λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων, που θα καθυστερήσουν την επαναφορά στην ισορροπία.

• Οι ανατιμήσεις της ενέργειας, των πρώτων υλών και των μεταφορών, πέρα από την επίπτωση στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, μπορούν να προκαλέσουν ανατροφοδοτούμενες πληθωριστικές πιέσεις που, εφόσον υπερβούν εκείνες των εμπορικών εταίρων, θα πλήξουν την ανταγωνιστικότητα.

• Η ταχύτερη της αναμενόμενης μεταστροφή της νομισματικής πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να αυξήσει το κόστος δανεισμού και εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους. Ο κίνδυνος αυτός έχει για την ώρα μετριαστεί, δεδομένου ότι οι αγορές ελληνικών κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ θα συνεχιστούν ως τα τέλη του 2024.

Για τον Προϋπολογισμό του 2022 επισημαίνει πως προβλέπει σημαντική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος, που θα προέλθει από τη μερική απόσυρση των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, τα μέτρα αυτά αναλογούσαν σε περίπου 9% του ΑΕΠ ετησίως για το 2020 και 2021, και θα περιοριστούν σε 2,2% του ΑΕΠ για το 2022.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει, μια δυσμενής εξέλιξη της πανδημίας καθώς και μια συνέχιση των αυξήσεων του κόστους ενέργειας μπορεί να προκαλέσουν πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, που θα μπορούσαν να περιορίσουν την έκταση της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Σημαντικές προκλήσεις για την οικονομία βλέπει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής

Η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή τονίζει ότι από το 2023 θα τεθεί σε εφαρμογή το υπό αναθεώρηση Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα προδιαγράφει μια πορεία αποκατάστασης της δημοσιονομικής ισορροπίας και θα επαναφέρει δημοσιονομικούς περιορισμούς που είχαν ανασταλεί.

«Με δεδομένες αυτές τις αβεβαιότητες, διαμορφώνεται ένα αρκετά ρευστό εξωτερικό περιβάλλον εντός του οποίου θα κινηθεί η ελληνική οικονομία στα επόμενα έτη και ο ρόλος της οικονομικής πολιτικής αναμένεται να είναι κρίσιμος στον καθορισμό των ρυθμών μεγέθυνσης», σημειώνεται σχετικά.

Για τον Προϋπολογισμός 2022 επισημαίνει πως προβλέπει σημαντική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος (1,4% έναντι εκτίμησης 7% για το 2021, σε όρους ESA) που θα προέλθει από τη μερική απόσυρση των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, τα μέτρα αυτά αναλογούσαν σε περίπου 9% του ΑΕΠ ετησίως για το 2020 και 2021 και θα περιοριστούν σε 2,2% του ΑΕΠ για το 2022. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι μια δυσμενής εξέλιξη της πανδημίας καθώς και μια συνέχιση των αυξήσεων του κόστους ενέργειας μπορεί να προκαλέσει πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να περιορίσουν την έκταση της δημοσιονομικής προσαρμογής.

«Η εξαγγελία πρόσθετων μέτρων κάλυψης του αυξημένου κόστους ενέργειας, λίγο πριν την ψήφιση του Προϋπολογισμού, είναι ενδεικτική», τονίζεται.

Ακόμη, υπογραμμίζεται πως η δημοσιονομική προσαρμογή που προβλέπει ο Προϋπολογισμός δεν αναμένεται να έχει αρνητική επίπτωση στο ρυθμό μεγέθυνσης εφόσον εξομαλυνθεί επαρκώς η οικονομική δραστηριότητα και αξιοποιηθούν αποτελεσματικά οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

«Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το σημαντικότερο αναπτυξιακό εργαλείο των επόμενων ετών και μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά τόσο στους μεσοπρόθεσμους ρυθμούς μεγέθυνσης (ως δαπάνη) όσο και στη βελτίωση των μακροπρόθεσμων προοπτικών της ελληνικής οικονομίας με τη δημιουργία δημόσιων υποδομών που αυξάνουν την παραγωγικότητα αναβαθμίζοντας τον τεχνολογικό εξοπλισμό και τις οργανωτικές μορφές των επιχειρήσεων καθώς και τις εργασιακές δεξιότητες των απασχολούμενων. Υπενθυμίζουμε ωστόσο ότι η αξιοποίησή του δεν εξαντλείται στην απορρόφηση των προβλεπόμενων πόρων αλλά εξαρτάται από την αποτελεσματική κατανομή τους», αναφέρεται στην έκθεση.