H ανάναμψη της κινεζικής οικονομίας παραπαίει εξαιτίας του χρέους και των αδύναμων εξαγωγών

H οικονομία της Κίνας επιβραδύνθηκε αισθητά τη φετινή άνοιξη σε σχέση με νωρίτερα του έτους, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν σήμερα, καθώς οι εξαγωγές υποχώρησαν, η ύφεση των ακινήτων εμβαθύνθηκε και ορισμένες τοπικές κυβερνήσεις που ταλαιπωρούνται από χρέη αναγκάστηκαν να περικόψουν τις δαπάνες τους μετά την εξάντληση των χρημάτων.

Από την Keith Bradsher/New York Times

Τα νέα στοιχεία για το κινεζικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν για το δεύτερο τρίμηνο, από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο, υπογράμμισαν αυτό που ήταν εμφανές εδώ και εβδομάδες: Η ανάκαμψη της Κίνας μετά την εγκατάλειψη των εκτεταμένων μέτρων «μηδενικής Covid» θα είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί από ό,τι το Πεκίνο και πολλοί αναλυτές ήλπιζαν.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Η Covid όχι μόνο κρέμεται ακόμα πάνω από την οικονομία της Κίνας, επηρεάζει καταλυτικά επίσης ορισμένα από τα επίσημα οικονομικά στοιχεία της. Το κύριο ΑΕΠ, το ποσοστό που ανέφερε το Πεκίνο σήμερα, Δευτέρα, σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο πέρυσι, έδειξε ότι η κινεζική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 6,3%. Αλλά αυτό αντανακλά τη βελτίωση μετά από μια απότομη επιβράδυνση το δεύτερο τρίμηνο του 2022, μια περίοδο που η μεγαλύτερη πόλη της Κίνας, η Σαγκάη, βρισκόταν σε lockdown για δύο μήνες.

Λόγω του τεράστιου αντίκτυπου του κλεισίματος της Σαγκάης, η οποία έχει 25 εκατομμύρια ανθρώπους, η σύγκριση της φετινής άνοιξης και της περσινής παρέχει «μια παραπλανητική εικόνα της οικονομικής απόδοσης της Κίνας», δήλωσε η Diana Choyleva, επικεφαλής οικονομολόγος της Enodo Economics στο Λονδίνο.

Αντιθέτως, λένε οι αναλυτές, μια πιο ακριβής μέτρηση της οικονομίας προκύπτει συγκρίνοντας το δεύτερο τρίμηνο του 2023 με τους προηγούμενους τρεις μήνες, μετά την κατάργηση της πολιτικής «μηδενικής Covid». Και με βάση αυτή τη σύγκριση, η παραγωγή ήταν μόλις 0,8% υψηλότερη το δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο. Αν υπολογιστεί σε σχέση με ένα ολόκληρο έτος, αυτός είναι ένας ρυθμός ανάπτυξης λίγο περισσότερο από 3% ετησίως, από περίπου 9% το πρώτο τρίμηνο.

Στην πραγματικότητα, η κινεζική οικονομία αναβοσβήνει πολλά προειδοποιητικά σημάδια.

Οι εξαγωγές σημείωσαν βουτιά, ιδιαίτερα τον Ιούνιο. Οι αδύναμες δαπάνες ωθούν την Κίνα κοντά σε μια επικίνδυνη τάση που είναι γνωστή ως αποπληθωρισμός: Οι τιμές καταναλωτή παρέμειναν σταθερές τον Ιούνιο σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα και στην πραγματικότητα υποχώρησαν ελαφρώς από τα επίπεδα του Μαΐου. Την ίδια στιγμή, οι τιμές χονδρικής που πληρώνουν οι εταιρείες έχουν πέσει.

Παράλληλα, οι τιμές των κατοικιών έχουν υποχωρήσει σε μικρότερες πόλεις και αυτή η πτώση εξαπλώθηκε και στις μεγάλες πόλεις τον Ιούνιο. Πρόκειται για ένα περαιτέρω πλήγμα για την ανάπτυξη ακινήτων και τις κατασκευαστικές βιομηχανίες της χώρας, που αποτελούν τουλάχιστον το ένα τέταρτο της οικονομίας και έχουν ήδη κλονιστεί από δεκάδες χρεοκοπίες ομολόγων που εκδόθηκαν εκτός Κίνας.

Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής το Σάββατο έδειξαν ότι ο δείκτης τιμών των κατοικιών των 70 πόλεων υποχώρησε με ετήσιο ρυθμό 2,2% τον Ιούνιο, μετά τη διάβρωση με ετήσιο ρυθμό μόλις 0,2% τον Μάιο.

Επιπλέον, οι επενδύσεις έχουν σκοντάψει, με τις ξένες εταιρείες να δείχνουν ελάχιστη όρεξη να βάλουν περισσότερα χρήματα στην Κίνα. Οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν έλλειψη μετρητών. Το Μπόντινγκ, μια πόλη 12 εκατομμυρίων κατοίκων στη βόρεια-κεντρική Κίνα, αναγκάστηκε να αναστείλει τα περισσότερα δρομολόγια λεωφορείων την περασμένη εβδομάδα.

«Δεν είναι μια ισχυρή ανάκαμψη. η οικονομία είναι αρκετά αδύναμη», δήλωσε ο Wang Dan, επικεφαλής οικονομολόγος της Hang Seng Bank China.

Το νόμισμα της Κίνας, το ρενμίνμπι, υποχώρησε περίπου 0,3% έναντι του δολαρίου σήμερα, Δευτέρα, καθώς οι επενδυτές εμφανίστηκαν απογοητευμένοι εξαιτίας της μεγαλύτερης του αναμενομένου οικονομικής αδυναμίας. Οι μετοχές στην Κίνα υποχώρησαν περίπου 1%.

Τα σημάδια περαιτέρω οικονομικών προβλημάτων παραμένουν. Το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής δήλωσε τη Δευτέρα ότι η βιομηχανική παραγωγή -ένας δείκτης μέτρησης της εργοστασιακής παραγωγής, ορυχείων και σταθμών παραγωγής ενέργειας της Κίνας- αυξήθηκε 4,4% τον περασμένο μήνα, ενώ οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν 3,1% σε σχέση με πέρυσι. Η Γενική Διοίκηση Τελωνείων ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 12,4% τον Ιούνιο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, ο οποίος ήταν ασυνήθιστα ισχυρός.

Πέρυσι, μετά το lockdown στη Σαγκάη, οι λιανοπωλητές στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη παρήγγειλαν απόθεμα έως και τριών μηνών από τα κινεζικά εργοστάσια για να επιτρέψουν καθυστερήσεις στην παράδοση, δήλωσε ο Richard Fattal, συνιδρυτής της Zencargo, μιας εταιρείας logistics στο Λονδίνο. Οι εταιρείες παραγγέλνουν τώρα το ήμισυ αυτού του ποσού, μειώνοντας προσωρινά τις εξαγωγές της Κίνας. Ορισμένες εταιρείες μετακινούν επίσης αλυσίδες εφοδιασμού από την Κίνα, κάτι που θα έχει μακροχρόνια επίδραση στις εξαγωγές, είπε ο Fattal.

Οι εργαζόμενοι δυσκολεύονται επίσης. Τα εισοδήματα εκατομμυρίων ανθρώπων στην Κίνα αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα κατά τη διάρκεια της πανδημίας και παραμένουν αδύναμα. Η ανεργία μεταξύ των ατόμων ηλικίας 16 έως 24 ετών, η οποία ήταν ιδιαίτερα έντονη τον τελευταίο χρόνο, έφτασε το 21,3% τον Ιούνιο, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα τη Δευτέρα, το υψηλότερο επίπεδο από τότε που η Κίνα άρχισε να ανακοινώνει τα στατιστικά στοιχεία, το 2018.

Οι επιδόσεις της οικονομίας ήταν ήδη αρκετά αναιμικές τις τελευταίες εβδομάδες όταν ο Lou Jiwei, πρώην υπουργός Οικονομικών, πρότεινε δημόσια την περασμένη εβδομάδα ότι η κινεζική κυβέρνηση θα έπρεπε να αυξήσει τις δαπάνες φέτος κατά 208 έως 277 δισεκατομμύρια δολάρια για να τονώσει την οικονομία της.

Ωστόσο, μπορούν ακόμα να βρεθούν μερικές ενδείξεις μίας κάποιας δυναμικής. Η ανεργία για τα άτομα ηλικίας 25 έως 59 ετών παρέμεινε χαμηλή, στο 4,1%. Οι πωλήσεις αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 8,7% τον Ιούνιο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, τον έκτο μήνα αύξησης των πωλήσεων, δήλωσε ο Cui Dongshu, γενικός γραμματέας της Ένωσης Επιβατικών Αυτοκινήτων της Κίνας.

Ο Fu Linghui, κορυφαίος αξιωματούχος του Εθνικού Γραφείου Στατιστικής, δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι τιμές καταναλωτή δεν προκαλούν ανησυχία. «Γενικά μιλώντας, δεν υπάρχει αποπληθωρισμός στην κινεζική κοινωνία και δεν θα υπάρξει στο μέλλον», είπε.

Γιατί έχει σημασία

Η Κίνα έχει σημαντική επιρροή στην παγκόσμια ανάπτυξη. Η κινεζική κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια έχει επιδιώξει μια εκστρατεία αυτοδυναμίας για την παραγωγή περισσότερων αγαθών από την ίδια τη χώρα. Ωστόσο, η Κίνα παραμένει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας τροφίμων, λαδιού και πολλών άλλων αγαθών στον κόσμο. Υπάρχουν όμως πολλά σημάδια ότι οι κινεζικές οικογένειες δεν επιθυμούν να ξοδέψουν –συμπεριλαμβανομένης της πτώσης των τιμών των βασικών προϊόντων όπως το χοιρινό κρέας και της δραστικής διάβρωσης της αγοράς κατοικίας, η οποία ήταν εδώ και καιρό ο πρωταρχικός τρόπος για την οικοδόμηση πλούτου.

Πολλοί οικονομολόγοι λένε ότι η ζήτηση της Κίνας για αγαθά και υπηρεσίες στο μέλλον θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές αποφάσεις του Πεκίνου. Κάποιοι, όπως ο Jiwei, έχουν ζητήσει από την κεντρική κυβέρνηση να εξαπολύσει ένα πρόγραμμα δαπανών για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την τόνωση της καταναλωτικής δραστηριότητας. Αλλά μια τεράστια συσσώρευση χρέους, ιδιαίτερα σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, έχει καταστήσει δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. Οι αξιωματούχοι βασίστηκαν αντ’ αυτού σε μέτρα νομισματικής πολιτικής, όπως μειώσεις των επιτοκίων, τα οποία είχαν ήδη μειωθεί τον περασμένο μήνα και θα μπορούσαν να μειωθούν περαιτέρω.

«Εάν δεν υπάρξει απάντηση πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της νομισματικής απάντησης, τότε δεν περιμένω μεγάλη ανάκαμψη», είπε η Wang.