Ντόναλντ Τραμπ | Απροετοίμαστη η Ευρώπη για την εκλογική του νίκη | Απέτυχαν οι Κυβερνήσεις;

Αν υπάρχει μία λέξη που μπορεί να περιγράψει την κατάσταση των ευρωπαικών χωρών , αυτή είναι μούδιασμα. Με εξαίρεση ηγέτες όπως ο Όρμπαν ή η Μελόνι που παρουσιάζουν ιδεολογική συνάφεια με τον εκλεγμένο Πρόεδρο των ΗΠΑ, οι υπόλοιποι ηγέτες εμφανίζονται μουδιασμένοι, ανήσυχοι κι αβέβαιοι για το μέλλον της ηπείρου μας.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Σύμφωνα με το Reuters, οι δύο σαφέστερες συνέπειες της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ για την ΕΕ είναι ένας πιθανός πόλεμος δασμών και το τέλος της στρατιωτικής υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία.

Αμφότερες συνέπειες ανησυχούν την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο (σε μικρότερο βαθμό).

Αυτή την ανησυχία συμμερίζονται και οι αγορές που έσπευσαν να λάβουν θέση. Τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικών μετοχών και το δολάριο εκτινάχθηκαν, ενώ οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων εκτινάχθηκαν σε υψηλό τεσσάρων μηνών. Το ευρώ, από την άλλη, υποχώρησε κατά 1,7% στις πρώτες ευρωπαϊκές συναλλαγές.

Δασμοί και ΝΑΤΟ στις προτεραιότητες του Ντόναλντ Τραμπ

Ο γενικός δασμός 10% σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά που υποστήριξε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ θα είχε αρνητικό αντίκτυπο 0,1% στο ΑΕΠ της ΕΕ, σύμφωνα με πρόσφατο έγγραφο του London School of Economics and Political Science. Παρ’ όλα αυτά, το πλήγμα για τη Γερμανία, της οποίας η κύρια εξαγωγική αγορά είναι οι ΗΠΑ, θα ήταν διπλάσιο από το ποσοστό σε όλη την ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προβάλει πολύ μεγαλύτερες εισφορές στις εισαγωγές αυτοκινήτων.

Με άλλα λόγια, οι Βρυξέλλες ενδέχεται να δυσκολευτούν να σχηματίσουν ένα ενιαίο μέτωπο. Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος θα συνεχίσει, επίσης, την προσπάθειά του να βάλει τους Ευρωπαίους να πληρώνουν περισσότερο για τη δική τους στρατιωτική προστασία. Τα περισσότερα μέλη της ΕΕ που είναι και μέλη του ΝΑΤΟ τήρησαν, πέρσι, την παλιά τους υπόσχεση να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ για την άμυνα.

Στο σημείο αυτό να τονίσουμε πως η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες που ποτέ δεν έπεσε κάτω από το όριο που θέτει το ΝΑΤΟ. Ακόμα και την περίοδο της οικονομικής κρίσης η Ελλάδα παρέμενε πιστή στην υποχρέωσή της απέναντι στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.

Ο Ντόναλντ Τραμπ πάντως μπορεί να υπενθυμίσει ότι εξακολουθούν να είναι σε καλό δρόμο μόνο για να δαπανήσουν, φέτος, συλλογικά περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, σε σύγκριση με το συνολικό ποσό των 755 δισεκατομμυρίων δολαρίων των ΗΠΑ.

Ρωσία και Ουκρανία εντείνουν τις διαιρέσεις στην ΕΕ

Η Ουκρανία θα είναι η πιο άμεση πηγή στρατηγικής ανησυχίας για την Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να μείνει μόνη της στον πόλεμο ενάντια στη Ρωσία. Ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να προσπαθήσει να τηρήσει την υπόσχεσή του και έτσι να μεσολαβήσει για την ειρήνη στην περιοχή, αφού μιλήσει με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν. Ωστόσο, οι προοπτικές για άμεση επιτυχία είναι μικρές. Η ΕΕ διαθέτει τα οικονομικά μέσα για να στηρίξει το Κίεβο, το οποίο υπολογίζει ότι χρειάζεται έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, ή μόλις το 0,2% του ΑΕΠ της ΕΕ, για να συνεχίσει να αγωνίζεται.

Βέβαια, η ΕΕ θα δυσκολευτεί να αντικαταστήσει την κρίσιμη στρατιωτική βοήθεια που έχει στείλει η Ουάσιγκτον στην εμπόλεμη χώρα. Το ζήτημα της Ρωσίας θα εντείνει τις διαιρέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ουγγαρία και η Σλοβακία είναι υποστηρικτές του Βλαντίμιρ Πούτιν. Τα ανερχόμενα ακροδεξιά κόμματα στη Γαλλία και στη Γερμανία πιέζουν για μια πιο ήπια γραμμή με τη Μόσχα. Έτσι, με τις χώρες του πυρήνα της ΕΕ αποδυναμωμένες, λόγω των αντιλαϊκών κυβερνήσεων στο Βερολίνο και στο Παρίσι, η Ευρώπη θα δυσκολευτεί περισσότερο από την προηγούμενη φορά να αντιμετωπίσει την πρόκληση του Ντόναλντ Τραμπ.

Κακά τα ψέματα, λήξη πολέμου χωρίς εκχώρηση εδαφών στη Ρωσία δεν θα γίνει δεκτή από τη Μόσχα. Αυτό όμως σημαίνει πως το Κίεβο θα πρέπει να αποδεχθεί τον ακρωτηριασμό της χώρας. Μπορεί να γίνει αυτό; Άγνωστο.

Τι κάνει τις αγορές να… αισιοδοξούν

Οι πολιτικοί συχνά επικρίνονται για τις υποσχέσεις τους σε μια προεκλογική εκστρατεία επειδή συνήθως όταν εκλέγονται, δεν τις υλοποιούν. Στην περίπτωση της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η αγορά ποντάρει κάπως σε αυτό.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Fortune, οι οικονομικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ έκαναν θραύση στους ψηφοφόρους, αλλά προκάλεσαν πιο ανάμεικτες αντιδράσεις από αναλυτές και οικονομολόγους. Οι προτάσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τη μετανάστευση και τους δασμούς, ειδικότερα, προκάλεσαν ερωτήματα σχετικά με το πώς θα λειτουργούσαν στην πράξη. Ωστόσο, οι ειδικοί γνωρίζουν τώρα ότι ο τέως Αμερικανός πρόεδρος θα επιστρέψει στο Οβάλ Γραφείο.

Έτσι, τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης (6/11), ο Ντόναλντ Τραμπ ανακηρύχθηκε νικητής στις αμερικανικές εκλογές 2024, κερδίζοντας τουλάχιστον 277 από τους 270 εκλέκτορες που απαιτούνται. Οι αγορές ήταν ταραχώδεις, καθώς πολλοί αναλυτές δεν είχαν εκφράσει προεκλογικά την υποστήριξή τους είτε στην Κάμαλα Χάρις, την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ και υποψήφια των Δημοκρατικών για τον Λευκό Οίκο, είτε στον Ρεπουμπλικάνο ηγέτη.

Καθώς οι οικονομολόγοι συνειδητοποίησαν πως ακόμη μία κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα γίνει πραγματικότητα, το οποίο ξεκαθάρισε, αφού είναι κάπως σίγουροι ότι τα πιο αιχμηρά σημεία των δεσμεύσεων του νέου Αμερικανού προέδρου δεν θα υλοποιηθούν.

Ενόψει της διεξαγωγής των αμερικανικών εκλογών 2024, ο επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας UBS, Πολ Ντόνοβαν, είχε υποστηρίξει το εξής: «Οι αγορές φαίνεται να υποθέτουν ότι η προεκλογική ρητορική (ειδικά γύρω από τις απελάσεις και τους δασμούς) δεν θα μεταφραστεί πλήρως σε πολιτική. Το δυναμικό για κινήσεις στην αγορά εξαρτάται επομένως από τυχόν αναδυόμενα σήματα σχετικά με το πόσο δραματικές μπορεί να αποδειχθούν αυτές οι πολιτικές».

Πάντως, τα σχέδια Τραμπ για τους δασμούς περιλαμβάνουν φόρο 10% σε όλα τα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ, αλλά και την επιβολή δασμών κατά 60% στις εισαγωγές από την Κίνα. Ο επανεκλεγείς Αμερικανός πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να επιβάλει τον φόρο ακόμη και σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς και πολιτικούς συμμάχους της Αμερικής, όπως η Ευρώπη, λέγοντας ότι τα έθνη θα πρέπει να πληρώσουν ένα «μεγάλο τίμημα».

Τέλος, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει πει ότι η κυβέρνησή του θα αναλάβει «τη μεγαλύτερη εγχώρια επιχείρηση απέλασης στην αμερικανική ιστορία».

Κατακλείδα

Η Δύση φάνηκε απροετοίμαστη για τη νίκη Τραμπ, κάτι που σίγουρα θα πρέπει να απασχολήσει το πολιτικό προσωπικό των χωρών. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που οι δημοσκοπήσεις δεν μπορούν να προβλέψουν το αποτέλεσμα εκλογών. Ωστόσο οι κυβερνήσεις δεν μπορεί να εμφανίζουν τέτοια συμπεριφορά, ειδικά σε κρίσιμα ζητήματα.

Τούτου δοθέντος θα πρέπει η Ευρώπη να προετοιμαστεί για τη δεύτερη θητεία Τραμπ. Το τι θα πράξει είναι άγνωστο. Μέχρι τις 20 Ιανουαρίου που θα ορκιστεί 47ος Πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει η Ευρώπη να έχει προετοιμαστεί…