Καθώς οι δυνάμεις της λεγόμενης «αντιπολίτευσης» που ήθελαν να ανατρέψουν τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ, σημείωναν αλλεπάλληλες νίκες στα πεδία των μαχών στη Συρία, η Τουρκία καραδοκούσε, αναφέρει ανάλυση του Associated Press.
Η Τουρκία, η οποία μοιράζεται σύνορα μήκους 911 χιλιομέτρων (566 μιλίων) με τη Συρία, υπήρξε ο κύριος υποστηρικτής των ένοπλων ομάδων που πολέμησαν για την ανατροπή του Άσαντ, από τότε που ξέσπασε ο εμφύλιος στη Συρία το 2011.
Η σύγκρουση οδήγησε σε εισροή προσφύγων και η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα 3 εκατομμύρια Σύρους.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν απορρίψει κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς για οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση της οποίας ηγήθηκε η τζιχαντιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, καθώς και μια ομάδα-ομπρέλα των υποστηριζόμενων από την Τουρκία συριακών πολιτοφυλακών, που ονομάζεται Συριακός Εθνικός Στρατός.
Αναλυτές ωστόσο πιστεύουν ότι η επίθεση στο καθεστώς Άσαντ ήταν ευθυγραμμισμένη με τους μακροχρόνιους στόχους της Τουρκίας και δεν θα μπορούσε να έχει προχωρήσει χωρίς τη συγκατάθεση της Άγκυρας.
Πάνω από όλα, επειδή επέτρεψε στην Τουρκία να αντεπιτεθεί στις κουρδικές δυνάμεις στη Συρία, που συμμαχούν με τον ορκισμένο εχθρό της, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν ή PKK.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγορούσε τον Σύρο ομόλογό του, Μπασάρ Άσαντ: «Είχαμε κάνει ένα τηλεφώνημα στον Άσαντ. Είπαμε…Ελάτε, ας συναντηθούμε, ας καθορίσουμε μαζί το μέλλον της Συρίας». Δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να πάρουμε θετική απάντηση από τον Άσαντ», δήλωσε ο Ερντογάν.
Οι δεσμοί Τουρκίας – Συρίας, όπου μιλάνε (και) τα όπλα
Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και δεν προκρίνει τη διάλυση της χώρας. Το τελευταίο πράγμα που θέλει είναι μια αυτόνομη περιοχή υπό κουρδικό έλεγχο στα σύνορά της.
Η Άγκυρα έχει πραγματοποιήσει αρκετές εισβολές στη Συρία από το 2016 με στόχο να απωθήσει τις δυνάμεις του «Ισλαμικού Κράτους» (ISIS) και τους Κούρδους μαχητές, επιδιώκοντας να δημιουργήσει μια νεκρή ζώνη κατά μήκος των συνόρων της. Τώρα ελέγχει μια ολόκληρη ζώνη εδάφους μέσα στη βόρεια Συρία.
Η Τουρκία έχει ζητήσει μείωση των εντάσεων και συμφιλίωση μεταξύ της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης. Έχει συμμετάσχει σε διπλωματικές προσπάθειες για την επίλυση της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων συνομιλιών με τους κύριους υποστηρικτές του Άσαντ, τη Ρωσία και το Ιράν.
Πρόσφατα η Άγκυρα επιδίωξε τη συμφιλίωση με τον Άσαντ προκειμένου να μετριάσει την απειλή για την Τουρκία από τις κουρδικές πολιτοφυλακές και να διασφαλίσει την ασφαλή επιστροφή των προσφύγων.
Ο Άσαντ απέρριψε τότε τα ανοίγματα της Τουρκίας.
Όταν η Άγκυρα «βάζει το χέρι της»
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν απορρίψει κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς περί ανάμειξης στην αντικυβερνητική επίθεση, δηλώνοντας αντίθετοι σε εξελίξεις που αυξάνουν την αστάθεια στην περιοχή.
«Οι ισχυρισμοί περί εμπλοκής της Τουρκίας είναι αναληθείς. Είναι όλα ψέματα», δήλωνε ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Αυτό που θέλουμε στη Συρία δεν είναι σε καμία περίπτωση η αύξηση της βίας ή των συγκρούσεων».
Αναλυτές λένε, ωστόσο, ότι η επίθεση των ανταρτών θα ήταν αδύνατη χωρίς το πράσινο φως της Τουρκίας. Παρά τον χαρακτηρισμό της HTS ως τρομοκρατικής οργάνωσης, η Τουρκία πιστεύεται ότι ασκεί σημαντική επιρροή στην συγκεκριμένη ομάδα, ενώ Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν αφήσει να εννοηθεί, ότι η Άγκυρα καθυστέρησε την επίθεση για μήνες.
Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης προχώρησαν τελικά στην επίθεση, αφού η συριακή κυβέρνηση επιτέθηκε σε περιοχές που ελέγχονται από την αντιπολίτευση, παραβιάζοντας τις συμφωνίες μεταξύ της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας για την αποκλιμάκωση της σύγκρουσης.
Η Γκονούλ Τολ, διευθυντρια του Τουρκικού Προγράμματος του Middle East Institute με έδρα τις ΗΠΑ, λέει ότι η Άγκυρα δεν έχει πλήρη έλεγχο της HTS, αλλά έχει παράσχει έμμεση υποστήριξη, επιτρέποντας σε φορτηγά με βοήθεια να περάσουν στο προπύργιο της HTS, στο Ιντλίμπ. Η συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας, της Ρωσίας και του Ιράν βοήθησε επίσης την ομάδα να σταθεροποιηθεί, λέει η Τολ.
Υπερβολικά σημαντική η Συρία για τον Πούτιν
Η ανατροπή Άσαντ θα μπορούσε να δημιουργήσει διάφορους κινδύνους για την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της υποδαύλισης των εντάσεων με τους υποστηρικτές του προηγούμενου καθεστώτος της Συρίας, που ήταν το Ιράν και η Ρωσία.
Η αυξανόμενη αστάθεια στη Συρία θα μπορούσε να στείλει ένα νέο κύμα προσφύγων προς τα τουρκικά σύνορα.
Η Τολ, η οποία είναι συγγραφέας ενός βιβλίου για την Τουρκία και τη Συρία, δήλωσε ότι, την ώρα που η Ρωσία είναι απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο πρόεδρος Πούτιν δεν ήθελε να δει τον Άσαντ να πέφτει.
Τουρκία – Μαχόμενη αντιπολίτευση στη Συρία: Πρόσκαιρη σύμπλευση ή συμμαχία μακράς πνοής;
Η νίκη των ανταρτών της αντιπολίτευσης δημιούργησε ελπίδες, ότι η Τουρκία μπορεί να επιτύχει τους στρατηγικούς της στόχους στη Συρία, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης των νότιων συνόρων της και της σταδιακής επιστροφής των Σύρων προσφύγων στην πατρίδα τους.
Από το 2022, η Τουρκία επιδιώκει να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τη Συρία.
Ωστόσο, ο Άσαντ επέμενε στην απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από τη βόρεια Συρία, ενώ η Τουρκία υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να αποχωρήσει όσο εξακολουθούν να υπάρχουν απειλές από τις κουρδικές πολιτοφυλακές.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η επίθεση των ανταρτών άρχισε με στόχο να πιεστεί ο Άσαντ, ώστε να συμφιλιωθεί με την Τουρκία και να εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις με τη συριακή αντιπολίτευση.
Επιπλέον, έδωσε μία ευκαιρία στην Τουρκία να απωθήσει τις συριακές κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού, τις YPG, μακριά από τα σύνορά της. Παρά τη συμμαχία των YPG με τις ΗΠΑ απέναντι στην ISIS, η Τουρκία θεωρεί τις YPG «τρομοκρατική οργάνωση».
Πρόσφατα, μια άλλη δύναμη της αντιπολίτευσης, ο υποστηριζόμενος από την Τουρκία Συριακός Εθνικός Στρατός, εκδίωξε τις YPG από το Ταλ Ριφάτ, βόρεια του Χαλεπίου. Ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος της Τουρκίας, σύμμαχος του Ερντογάν, είχε ζητήσει να στοχοποιηθεί και η πόλη Μανμπίτζ, που ελέγχεται από τους Κούρδους.
Υπάρχουν επίσης ελπίδες ότι ο έλεγχος του Χαλεπιού από την αντιπολίτευση θα ενθαρρύνει τους πρόσφυγες να επιστρέψουν εκεί, με τον υπουργό Εσωτερικών Αλί Γιερλικαγιά να σημειώνει ότι περίπου το 40% των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία προέρχονται από το Χαλέπι.
Ωστόσο, η αναλύτρια Γκονούλ Τολ τονίζει, ότι η Τουρκία μπορεί να μην είναι σε θέση να ελέγξει την HTS, καθώς η ένοπλη αντιπολίτευση στη Συρία ενισχύεται και προωθεί δικά της συμφέροντα. «Το ερώτημα είναι, θα ακούσει η οργάνωση HTS τον Ερντογάν, μετά τις νίκες στα πεδία των μαχών και την ανατροπή του Άσαντ στη Συρία;».
Η Τολ δίνει την εξής απάντηση στο ερώτημα: «Η HTS είναι κάτι σαν μπαλαντέρ εντός της Συρίας αυτή την ώρα. Θέλει πραγματικά, όμως, η Τουρκία μια τζιχαντιστική οργάνωση να διοικεί μία γειτονική της χώρα;»
Related posts:
Συρία | Η πρώτη ημέρα χωρίς τον Άσαντ | Οι νικητές, οι χαμένοι και οι επόμενες ώρες
Συρία | Ποιος ελέγχει σήμερα τη χώρα μετά την πτώση του Άσαντ | Χάρτες
Αλλάζει ριζικά ο χάρτης της Μέσης Ανατολής | Πολύπλοκο το τοπίο στη Συρία
Πόσο κοντά είναι σε ρήξη οι σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας λόγω της Συρίας;