Ο στασιμοπληθωρισμός αποτελεί μία λέξη, η οποία συνδυάζει δύο διαφορετικούς όρους, τη στασιμότητα και τον πληθωρισμό. Ή με άλλα λόγια, μια περίοδο χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης και υψηλής ανεργίας, η οποία συνοδεύεται από αύξηση του κόστους ζωής.
Στην οικονομική θεωρία η συνύπαρξη υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης ονομάζεται ‘στασιμοπληθωρισμός’. Είχε εμφανιστεί μετά το ‘πετρελαϊκό σοκ’ του 1973, όταν η υποτίμηση του χρήματος επεκτάθηκε από τον ενεργειακό κλάδο σε ολόκληρη την οικονομία. Από την ανάλυση όσων συνέβησαν τότε, προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα για την αντιμετώπιση του στασιμοπληθωρισμού και στη σημερινή εποχή.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός είναι η αύξηση των επιτοκίων. Το πρόβλημα με τον στασιμοπληθωρισμό είναι ότι τα υψηλότερα επιτόκια επιβαρύνουν μία οικονομία, η οποία ούτως ή άλλως δεν αναπτύσσεται πλέον. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της ανεργίας.
Πριν από 50 χρόνια μερικές χώρες είχαν καταφύγει στην υποτίμηση του χρήματος, ελπίζοντας να στηρίξουν την οικονομία τους. Το αποτέλεσμα ήταν ποσοστά πληθωρισμού της τάξης του 23% στην Ιαπωνία, 19% στην Ιταλία και 16% στη Μ.Βρετανία.
Αυτό ανέφερε η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) που αναβίωνε μνήμες της πετρελαϊκής κρίσης στη δεκαετία του ‘70 και προειδοποιούσε για ένα εκρηκτικό μείγμα καλπάζοντος πληθωρισμού και αυξανόμενης ανεργίας στην ευρωζώνη.
Ο στασιμοπληθωρισμός
Ο ορισμός του στασιμοπληθωρισμού είναι σχετικά απλός. Όχι, όμως, και η απαρίθμηση των συνεπειών του, όχι όμως και η δυνατότητα πρόβλεψης της διάρκειάς του, όχι όμως και κυρίως η πρόταση μέτρων για την αντιμετώπισή του. Στασιμοπληθωρισμός είναι η κατάσταση οικονομίας, στην οποία οι αυξήσεις της ζήτησης δεν περιορίζουν την ανεργία, και δεν αυξάνουν την παραγωγή, αλλά ενισχύουν συνεχείς αυξήσεις του γενικού επιπέδου των τιμών.
Αυτό συμβαίνει επειδή για διαφόρους λόγους η αύξηση της παραγωγής, και η απορρόφηση της ανεργίας (παρότι υπάρχουν περιθώρια ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας) συναντά ανυπέρβλητα εμπόδια. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο ότι ο στασιμοπληθωρισμός συνδυάζει δύο στοιχεία που αντιμάχονται μεταξύ τους: άνοδο των τιμών και οικονομική στασιμότητα.
Τα χαρακτηριστικά του
Η μακροοικονομική ανωμαλία, που μαστίζει τώρα την υφήλιο, είναι συνέπεια των πολύπλευρων και αλληλοτροφοδοτούμενων εκφάνσεων της πανδημίας, του πολέμου στην Ουκρανία και όχι προϊόν αυθόρμητων διεργασιών των επί μέρους οικονομιών. Συγκεκριμένα, η διάθεση άφθονης ρευστότητας, στις προηγμένες οικονομίες, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως “χρήμα από ελικόπτερο” είναι απίθανο να είχε προκαλέσει τέτοιας έκτασης ανωμαλίες, χωρίς την καταιγίδα που εισέβαλε σε αυτές με μορφή εξωτερικών παραγόντων.
Απειλή ο στασιμοπληθωρισμός
Ήδη από τον «πληθωρισμό ζήτησης» έχουμε περάσει στον «πληθωρισμό κόστους» και αναβιώνει η απειλή του περιβόητου στασιμοπληθωρισμού.
«Η αγορά μετοχών παλεύει με το μεγάλο σοκ στην προσφορά εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων κυρίως των τιμών του πετρελαίου. Ανησυχεί ότι αυτό θα μπορούσε να μετατραπεί σε στασιμοπληθωριστικό σοκ αντί απλώς σε ένα σοκ πληθωρισμού», δήλωσε η Kathy Bostjancic, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην Oxford Economics αποτυπώνοντας τις ανησυχίες που υπάρχουν.
Επί του παρόντος η εικόνα στις διεθνείς ενεργειακές –και όχι μόνον- αγορές είναι τρομακτική: Ράλι τιμών και κατάσταση εκτός ελέγχου, όσο βαθαίνει η ουκρανική κρίση. Είναι ενδεικτικό, πως η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος κατέγραψε δεκαπλάσια σε σχέση με δυο χρόνια πριν και επτά φορές επάνω από την αντίστοιχη τιμή πριν από έναν χρόνο.
Πλήγμα για σιτάρι, καλαμπόκι και ηλιέλαιο
Και νέες αναταράξεις όμως θα προκύψουν στις αγορές πρώτων υλών: Η Ουκρανία επέβαλε άδειες εξαγωγής σε βασικά γεωργικά της προϊόντα, σιτάρι, καλαμπόκι και ηλιέλαιο, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax Ukraine, που επικαλείται κυβερνητική απόφαση που εκδόθηκε την Κυριακή Το έγγραφο ανέφερε ότι οι έμποροι θα χρειάζονταν επίσης άδειες για την εξαγωγή πουλερικών και αυγών, ανέφερε το πρακτορείο, όπως αναμεταδίδει το Reuters.
Η Ουκρανία συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών και εξαγωγέων στον κόσμο σιτηρών και φυτικών ελαίων. Ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλιελαίου στον κόσμο είχε επίσης δηλώσει ότι μπορεί να εξάγει περισσότερους από 60 εκατομμύρια τόνους σιτηρών, συμπεριλαμβανομένων 33 εκατομμυρίων τόνων καλαμποκιού και 23 εκατομμυρίων τόνων σιταριού την περίοδο Ιουλίου-Ιουνίου 2021/22.
Νωρίτερα την Κυριακή η Ουκρανία ανέστειλε τις εξαγωγές αρκετών γεωργικών προϊόντων λόγω της εισβολής της Ρωσίας στη χώρα. Η κυβέρνηση ανέστειλε τις εξαγωγές σίκαλης, βρώμης, κεχριού, αλατιού, ζάχαρης, κρέατος και ζώων.
Η Ουκρανία εξήγαγε ιστορικά σιτηρά, φυτικά έλαια και άλλα τρόφιμα μέσω πλοίων. Οι Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι ανέφεραν ότι μπορούν να παραδίδουν σιτηρά στα σύνορα με τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Πολωνία, από όπου μπορούν να προωθηθούν σε λιμάνια και κόμβους μεταφοράς ευρωπαϊκών χωρών.
Το υπουργείο Γεωργίας είπε ότι η Ουκρανία είχε εξάγει 43 εκατομμύρια τόνους διαφόρων σιτηρών της περιόδου 2021/22 έως τις 23 Φεβρουαρίου. Να σημειωθεί ότι η Ουκρανία αύξησε την παραγωγή σιτηρών της κατά 32% το 2021 σε 85,7 εκατομμύρια τόνους.
