Η Κίνα οικοδομεί την Pax Sinica στην Μέση Ανατολή | Ο ρόλος της Σ. Αραβίας και των ΗΠΑ
Η Σαουδική Αραβία δεν επιθυμεί αναταράξεις στη διεθνή σκηνή. Και θεωρεί ότι είναι σε θέση να κάνει κάτι για αυτό.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!
“Πιστεύω ότι χρειάζεται να εστιάσουμε στη συνεργασία και την αποφυγή περαιτέρω γεωπολιτικών εντάσεων, να απευθύνουμε έκκληση για ηρεμία και πολιτικές λύσεις στις γεωπολιτικές εντάσεις. Έχουμε διατυπώσει τη θέση μας σε αυτά τα ζητήματα πολύ καθαρά, είτε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών είτε σε άλλα φόρα” δήλωσε τη Δευτέρα, απευθυνόμενος στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, ο υπουργός Οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ αλ-Τζαντάαν.
Ο Τζαντάαν ρωτήθηκε κατά πόσον η χώρα του θα μπορούσε να διευκολύνει τον διάλογο μεταξύ ανταγωνιστικών δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα. “Απολύτως” απάντησε. “Έχουμε μια στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ και μια στενή σχέση με την Κίνα και θεωρώ ότι μπορούμε να γεφυρώσουμε το χάσμα”.
Ο Οίκος των Σαούντ έχει πράγματι με την Ουάσιγκτον μια σχέση η οποία αποτελεί θεμέλιο της μεταπολεμικής διεθνούς αρχιτεκτονικής, η οποία θα μπορούσε να κωδικοποιηθεί στην έκφραση “πετρέλαιο έναντι ασφάλειας”. Επιπλέον, μετά την κατάρρευση του συστήματος του Bretton Woods, το “πετροδολάριο” δίνει στο διεθνές νόμισμα το αντίκρισμα που έχασε μετά την αποσύνδεσή του από τον χρυσό, ενώ η ανακύκλωση των σαουδαραβικών πλεονασμάτων σε αμερικανικούς τίτλους αναπληρώνει τη μετατροπή της υπερδύναμης σε ελλειμματική χώρα.
Από την άλλη, ωστόσο, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στην Ασία είναι λογικό να κοιτά ολοένα και περισσότερο προς τον μεγαλύτερο καταναλωτή στην άλλη άκρη της ηπείρου. Πόσω μάλλον που επί των ημερών του διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν το βασίλειο των Σαούντ επιχειρεί να διαφοροποιήσει την οικονομία του και έχει ανάγκη από επενδύσεις και μεταφορά τεχνολογίας.
Και αν η Κίνα δεν είναι σε θέση να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ στον ρόλο του παρόχου ασφαλείας στη Σαουδική Αραβία, μπορεί ωστόσο να καλύψει ορισμένες από τις θηριώδεις εξοπλιστικές της ανάγκες, λ.χ. σε είδη τα οποία η Ουάσιγκτον δεν προθυμοποιείται να της παράσχει, όπως τα επιθετικά drones.
Άλλωστε, το Πεκίνο δεν εμπλέκει τις συναλλαγές του με πολιτικούς όρους και δεν έχει την ανάγκη να εμφανίζεται ως υποστηρικτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που βιώνουν την αντίφαση της συνεργασίας με μία καταπιεστική απόλυτη μοναρχία.
Διόλου τυχαία, πάντως, οι “επιπτώσεις” με τις οποίες απειλούσε τη Σαουδική Αραβία τον περασμένο φθινόπωρο η κυβέρνηση Μπάιντεν, λόγω της συμπόρευσής της με τη Ρωσία στο πλαίσιο του OPEC+, έχουν, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, μπει στο ράφι. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι οι περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου που αποφάσισε το καρτέλ, παρά τις περί του αντιθέτου αμερικανικές συστάσεις, δεν είχαν επιπτώσεις στις τιμές, οι οποίες παραμένουν ελεγχόμενες, όσο τουλάχιστον η Κίνα είναι απορροφημένη από την πανδημική της περιπέτεια και κρατά τη ζήτηση χαμηλά.
Ένας άλλος λόγος που οι “επιπτώσεις” δεν προέκυψαν είναι στην παρούσα συγκυρία οι ανάγκες του Ισραήλ, καθώς η κυβέρνηση Νετανιάχου επενδύει πολλά στην συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, προσδοκώντας την προσχώρησή της εντός του 2023 στις “Συμφωνίες του Αβραάμ”.,
Υπενθυμίζεται ότι ο Σι Τζινπινγκ επισκέφθηκε τον Δεκέμβριο την Σαουδική Αραβία, στην πρώτη του εξόρμηση εκτός συνόρων μετά το 20ό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η επίσκεψη εκείνη χαρακτηρίσθηκε “ιστορική” και πάντως χαρακτηρίσθηκε από πολύ πιο θερμό κλίμα από την αντίστοιχη του Τζο Μπάιντεν τον περασμένο Ιούλιο.
Δεν λείπουν και οι αναλυτές (π.χ. ο Ντέιβιντ Γκόλντμαν των Asia Times) που υποστηρίζουν ότι αργά αλλά σταθερά το Πεκίνο οικοδομεί μία Pax Sinica στην Μέση Ανατολή. Το γεγονός ότι η Κίνα δεν υποστηρίζει στρατιωτικά αυτή την “επέκταση” συνιστά βέβαια σοβαρό περιορισμό, ωστόσο το γεγονός ότι διατηρεί ανοικτούς διαύλους με όλους τους παίκτες της περιοχής, λ.χ. τόσο με το Ισραήλ και τις αραβικές μοναρχίες, όσο και με το Ιράν, αποτελεί πλεονέκτημα.
Ο πειρασμός της οικοδόμησης μιας απευθείας σχέσης ανάμεσα στην Δυτική και την Ανατολική Ασία, δίχως ενδιαμέσους και το νομισματικό τους προνόμιο, είναι μεγάλος και μακροπρόθεσμα απειλεί αντικειμενικά την αμερικανική ηγεμονία.