Πέρυσι, το Grand Aniva, ένα ρωσικό δεξαμενόπλοιο με τέσσερις σφαιρικές δεξαμενές για την αποθήκευση υπερψυχρού υγροποιημένου φυσικού αερίου, πραγματοποιούσε αλλεπάλληλα ταξίδια μεταξύ ενός κοιτάσματος φυσικού αερίου στην ανατολική Ρωσία και αποθηκών στην Ιαπωνία και την Ταϊβάν. Ωστόσο, δύο ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το πλοίο άλλαξε δρομολόγιο, πλέοντας προς την Κίνα.
Από τον Keith Bradsher/New York Times
Τα ταξίδια του δεξαμενόπλοιου, που έχει μήκος όσο τρία γήπεδα ποδοσφαίρου, υπογραμμίζουν το γεγονός ότι ο Vladimir Putin μπορεί ακόμα να βρει αγοραστές στην Ασία για τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων της χώρας του παρά τις δυτικές κυρώσεις. Ο Ρώσος πρόεδρος είναι πλέον υποχρεωμένος να αναζητήσει νέους αγοραστές καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις ασκούν μεγαλύτερη πίεση στη χώρα του προκειμένου να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης και της πρόσφατης απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Ο Putin κάλεσε στις 14 Απριλίου τη χώρα του «να ανακατευθύνει τις εξαγωγές σταδιακά στις ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές του Νότου και της Ανατολής». Δύο προφανείς προορισμοί είναι η Κίνα, η μεγαλύτερη ενεργειακή αγορά στον κόσμο και η Ινδία, η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο (oι Ηνωμένες Πολιτείες είναι στο Νο.2 όσον αφορά τη χρήση ενέργειας).
Ωστόσο, οποιαδήποτε προσπάθεια μετατόπισης των εξαγωγών ενέργειας της Ρωσίας στην Ασία από την Ευρώπη θα αντιμετωπίσει μεγάλα εμπόδια. Η Ρωσία θα πρέπει να προσφέρει μεγάλες εκπτώσεις προκειμένου να κάνει τις εξαγωγές πετρελαίου και άνθρακα να αξίζουν τον κίνδυνο και το κόστος για τους αγοραστές και θα πρέπει να ξεκινήσει έργα, που πιθανά να πάρουν και χρόνια, για την κατασκευή περισσότερων λιμανιών και αγωγών για εξαγωγές φυσικού αερίου.
Η ανακατεύθυνση του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ασία από την Ευρώπη θα απαιτούσε την κατασκευή εξαιρετικά μακρών αγωγών ή εξειδικευμένων λιμένων όπως αυτό στο νησί Σαχαλίνη της Ρωσίας από το οποίο αποπλέει το Grand Aniva. Τέτοια λιμάνια μπορούν να υπερψύξουν το φυσικό αέριο έτσι ώστε να συμπυκνωθεί σε υγρό, το οποίο στη συνέχεια μπορεί να σταλεί με πλοία.
Η εξαγωγή πετρελαίου στην Ασία θα απαιτούσε επίσης μεταφορές με πλοία. Όμως, λόγω των δυτικών οικονομικών κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ασφαλιστές αρνούνται να καλύψουν οικονομικά τα τάνκερ που έχουν ρωσικά φορτία. Οι τράπεζες αρνούνται επίσης να δανείσουν χρήματα για το διάστημα που το πετρέλαιο είναι υπό διαμετακόμιση. Έτσι, οι εταιρείες πετρελαίου σε χώρες όπως η Ινδία απαίτησαν ήδη πολύ μεγάλες εκπτώσεις στις τιμές ώστε να καλύψουν το επιπλέον κόστος και τους κινδύνους.
Οι εξαγωγές άνθρακα, που μπορούν να φορτωθούν σε φορτηγά ή τρένα προς την Κίνα, αντιμετωπίζουν τα λιγότερα υλικοτεχνικά εμπόδια. Ωστόσο, οι εξαγωγές άνθρακα της Ρωσίας αξίζουν μόνο το ένα δέκατο από τις εξαγωγές πετρελαίου και το ένα τέταρτο από τις εξαγωγές φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Ρωσίας. Και οι κυρώσεις της Δύσης για τη χρήση δολαρίων για συναλλαγές με τη Ρωσία μειώνουν την κινεζική ζήτηση για ρωσικό άνθρακα. «Ακόμη και οι ιδιώτες Κινέζοι έμποροι άνθρακα αυτές τις μέρες δεν θέλουν να αγγίξουν τον ρωσικό άνθρακα, λόγω του φόβου των δυτικών κυρώσεων», δήλωσε ο Zhou Xizhou, ένας ειδικός στην κινεζική ενέργεια που είναι τώρα στην S&P Global.
Παρά τα εμπόδια, οι παγκόσμιοι ενεργειακοί ηγέτες στοιχηματίζουν ότι η Ρωσία μπορεί να βρει έναν τρόπο να εξάγει τουλάχιστον το πετρέλαιο και τον άνθρακα, σε μεγάλο βαθμό επειδή η παγκόσμια ζήτηση παραμένει υψηλή. Ο κόσμος έχει έλλειψη ενέργειας από το φθινόπωρο, όταν η Κίνα κόντεψε να ξεμείνει από άνθρακα και υπέστη εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Οι τιμές έχουν αυξηθεί απότομα από πέρυσι για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο καθώς και για τον άνθρακα. Η αποτροπή οποιασδήποτε ρωσικής ενέργειας στο να φτάσει στις παγκόσμιες αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές ακόμα πιο ψηλά.
«Αυτή στην πραγματικότητα είναι μία πιο σημαντική ενεργειακή κρίση από τη δεκαετία του 1970, που τότε αφορούσε μόνο το πετρέλαιο», ανέφερε ο Daniel Yergin, ιστορικός ενέργειας και συγγραφέας βιβλίων όπως το «The Prize» και το «The New Map».
Ορισμένοι ηγέτες της ενεργειακής βιομηχανίας ζητούν πολιτικές που να μην εμποδίζουν πλήρως τις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας. Αντίθετα, σύμφωνα με τους ίδιους, στόχος θα πρέπει να είναι η δυσκολία των εξαγωγών της Ρωσίας ώστε να το κάνει μόνο σε πολύ χαμηλές τιμές. «Το κύριο ζήτημα δεν είναι να μειωθούν ή να ακυρωθούν οι ρωσικές εξαγωγές στην Ευρώπη, αλλά να μειωθούν τα ρωσικά έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Δεν είναι το ίδιο πράγμα», δήλωσε σε τηλεφωνική επικοινωνία ο Fatih Birol, εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας στο Παρίσι.
Η Ρωσία χρειάζεται κάθε δολάριο εσόδων από εξαγωγές που μπορεί να πάρει αυτή τη στιγμή. Βαδίζει προς την αθέτηση του εξωτερικού χρέους της. Έχει χάσει μεγάλο μέρος των ξένων επενδύσεών της. Και οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν παγώσει το ήμισυ των συναλλαγματικών διαθεσίμων της κεντρικής της τράπεζας. Η χώρα εξάγει σήμερα σχεδόν πέντε εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα και άλλα τρία εκατομμύρια βαρέλια ντίζελ, βενζίνη και άλλα διυλισμένα προϊόντα την ημέρα. Η Κίνα και η Ινδία έχουν εκτεταμένες βιομηχανίες διυλιστηρίων και συνήθως ενδιαφέρονται για το αργό πετρέλαιο, πρόσθεσε ο Birol.
Το φυσικό αέριο είναι πιο δύσκολο να το εξάγει η Ρωσία. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η Ρωσία έχει την ικανότητα να υγροποιεί και να φορτώνει σε πλοία μόνο περίπου το ένα δέκατο των εξαγωγών της φυσικού αερίου. Οι περισσότερες από τις αποστολές που έχουν υγροποιηθεί έχουν ήδη πάει στην Ανατολική Ασία, ούτως ή άλλως, με τις περισσότερες να εξάγονται από το νότιο άκρο του νησιού Sakhali, κοντά στην Ιαπωνία.
Το Grand Aniva είναι ένα από τα λίγα δεξαμενόπλοια που εξακολουθούν να επισκέπτονται τα ρωσικά λιμάνια: Ανήκει στη Sovcomflot, μια κρατική ρωσική ναυτιλιακή εταιρεία που είναι ήδη στόχος των δυτικών κυρώσεων. Στο πιο πρόσφατο ταξίδι του στα μέσα Απριλίου, το Grand Aniva πήγε από το νησί Sakhalin σε ένα L.N.G. λιμάνι εκφόρτωσης στο Beihai, στη νότια ακτή της Κίνας. Η Sinopec, ένας κρατικός κινεζικός κολοσσός διύλισης, έφτιαξε το λιμάνι και στη συνέχεια το μετέφερε πριν από τρία χρόνια στην PipeChina, μια ξεχωριστή κρατική επιχείρηση. Η Sinopec, η PipeChina και η Sovcomflot δεν απάντησαν σε αιτήματα των New York Times για σχολιασμό.
Η γεωπολιτική συμβάλλει στη συνέχιση της εξαγωγής ρωσικής ενέργειας. Η Κίνα έχει αποφύγει να καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και έχει ιστορικό αγοράς πετρελαίου από το Ιράν και τη Βενεζουέλα παρά τις δυτικές κυρώσεις σε αυτές τις χώρες. «Οι Κινέζοι βρήκαν λύσεις για το ιρανικό πετρέλαιο και για εκείνο της Βενεζουέλας», δήλωσε ο Michal Meidan, διευθυντής έρευνας για το φυσικό αέριο και την ενέργεια της Κίνας στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης. «Θα βρουν λύσεις και για το ρωσικό πετρέλαιο».
Η Ρωσία αυξάνει ήδη τις αποστολές φυσικού αερίου στην Κίνα μέσω ενός αγωγού στη Σιβηρία που ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Επειδή όμως τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ρωσίας στη Σιβηρία δεν συνδέονται με αγωγούς αερίου που τροφοδοτούν την Ευρώπη, υπάρχουν σοβαρά όρια στην ικανότητα της Ρωσίας να μεταφέρει τις πωλήσεις φυσικού αερίου στην Κίνα.
Ωστόσο, το εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, μεγάλο μέρος του οποίου καταλαμβάνουν οι ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, εκτινάχθηκε σχεδόν κατά 30% τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Αυτή η αύξηση «αποδεικνύει πλήρως τη μεγάλη ανθεκτικότητα και τον εσωτερικό δυναμισμό της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών», δήλωσε ο Le Yucheng, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, σε δήλωση του τον περασμένο μήνα. «Ανεξάρτητα από το πώς αλλάζει η διεθνής κατάσταση, η Κίνα, όπως πάντα, θα ενισχύει τον στρατηγικό συντονισμό της με τη Ρωσία».
Η θέση της Ρωσίας στην αγορά ενδέχεται να βελτιωθεί το φθινόπωρο. Μεγάλο μέρος του ρωσικού πετρελαίου είναι πολύ βαρύ, παράγοντας επιπλέον ντίζελ όταν διυλίζεται. Η Ρωσία εξήγαγε πάνω από 10 φορές περισσότερο ντίζελ από τη βενζίνη πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Ρωσίας. Η κύρια αγορά ντίζελ στον κόσμο είναι η Κίνα, με σχεδόν διπλάσια βαρέα φορτηγά σε λειτουργία από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα lockdown λόγω κορωνοϊού έχουν παραλύσει μεγάλο μέρος του στόλου της Κίνας τις τελευταίες ημέρες, ειδικά μέσα και γύρω από τη Σαγκάη.
Η ζήτηση ντίζελ στην Κίνα θα μπορούσε να αντιστραφεί εντελώς μέχρι το φθινόπωρο. Το Πεκίνο στρέφεται στην αγαπημένη του τακτική σε προηγούμενες οικονομικές επιβραδύνσεις: Τεράστιες επενδύσεις στην κατασκευή περισσότερων σιδηροδρομικών γραμμών, δρόμων, γεφυρών και άλλων υποδομών. Όλες αυτές οι κατασκευές θα απαιτήσουν τεράστιους στόλους πετρελαιοκίνητων φορτηγών, εκσκαφείς, μπουλντόζες και άλλο εξοπλισμό.
