Ποια είναι η μυστηριώδης ελίτ της Silicon Valley που αγοράζει χιλιάδες στρέμματα γης στην Καλιφόρνια και γιατί

Το 2017, ο Michael Moritz, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, έστειλε ένα σημείωμα σε έναν πιθανό επενδυτή σχετικά με αυτό που περιέγραφε ως ασυνήθιστη ευκαιρία: Να επενδύσει στη δημιουργία μιας νέας πόλης στην Καλιφόρνια.

Από τους Conor Dougherty και Erin Griffith/New York Times

Η τοποθεσία ήταν σε μια γωνιά της περιοχής του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο όπου η γη ήταν φθηνή.

Ο Moritz και κάποιοι άλλοι είχαν το όνειρο να μετατρέψουν δεκάδες χιλιάδες στρέμματα σε μια πολυσύχναστη μητρόπολη που, σύμφωνα με το σχέδιο, θα μπορούσε να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας και να είναι τόσο βατή όσο το Παρίσι ή το West Village στη Νέα Υόρκη.

Σχεδίασε ένα είδος αστικής λευκής πλάκας, θεωρητικά, όπου θα μπορούσαν να επανεξεταστούν τα πάντα, από το σχεδιασμό μέχρι οι κατασκευαστικές μέθοδοι και οι νέες μορφές διακυβέρνησης. Και όλα θα ήταν σε μικρή απόσταση από το Σαν Φρανσίσκο και τη Silicon Valley. «Επιτρέψτε μου να ξέρω αν αυτό θα σας γαργαλήσει τη φαντασία», ανέφερε στο σημείωμα, ένα αντίγραφο του οποίου εξετάστηκε από τους New York Times.

Από τότε, μια εταιρεία που ονομάζεται Flannery Associates αγοράζει μεγάλα οικόπεδα σε μια κατά κύριο λόγο γεωργική περιοχή, 60 μίλια βορειοανατολικά του Σαν Φρανσίσκο. Η εταιρεία, η οποία προσφέρει ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητές της, έχει δεσμεύσει περισσότερα από 800 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να εξασφαλίσει χιλιάδες στρέμματα γεωργικής γης, σύμφωνα με νομικά έγγραφα. Για κάθε αγροτεμάχιο μετά το άλλο, η Flannery έκανε προσφορές σε κάθε ιδιοκτήτη γης σε έκταση μιλίων, πληρώνοντας πολλαπλάσια της τιμής της αγοράς, είτε η γη ήταν καταχωρημένη προς πώληση είτε όχι.

Οι αγορές από μια εταιρεία για την οποία κανείς στην περιοχή δεν είχε ακούσει και της οποίας η επιχείρηση είναι μυστήριο έχουν γίνει αντικείμενο έντονων εικασιών και ειδήσεων από ιδιοκτήτες γης, τοπικούς επόπτες της κοντινής βάσης της Πολεμικής Αεροπορίας και μελών του Κογκρέσου. Τις εκτάσεις αγοράζει η Disney για ένα νέο θεματικό πάρκο; Θα μπορούσαν οι αγορές να συνδέονται με την Κίνα; Ετοιμάζουν λιμάνι βαθέων υδάτων;

Η Flannery, πνευματικό τέκνο του 36χρονου Jan Sramek, ενός πρώην trader της Goldman Sachs, φλερτάρει αθόρυβα εδώ και καιρό με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της βιομηχανίας της τεχνολογίας ως επενδυτές, σύμφωνα με το σχέδιο και ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.

Οι φιλοδοξίες της εταιρείας επεκτείνονται σε ένα γενικότερο επιχερηματικό όραμα που αναφέρεται και στο σημείωμα του Moritz από το 2017: Πάρτε ένα άνυδρο κομμάτι από καφέ λόφους που κόβονται από έναν αυτοκινητόδρομο δύο λωρίδων μεταξύ προαστίων και αγροτικής γης και μετατρέψτε το σε μια κοινότητα με δεκάδες χιλιάδες κατοίκους, καθαρή ενέργεια, δημόσια μέσα μεταφοράς και πυκνή αστική ζωή.

Οι επενδυτές της εταιρείας, των οποίων οι ταυτότητες όλων δεν έχουν αναφερθεί αναλυτικά, προέρχονται από τη Silicon Valley, σύμφωνα με τρία άτομα που δεν είχαν την εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημόσια για τα σχέδια.

Περιλαμβάνουν τον Moritz, τον Reid Hoffman, τον συνιδρυτή του LinkedIn, επιχειρηματία και δωρητή του Δημοκρατικού Κόμματος, τους Marc Andreessen και Chris Dixon, επενδυτές στην εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων Andreessen Horowitz, τους Patrick και John Collison, συνιδρυτές της εταιρείας πληρωμών Stripe, την Laurene Powell Jobs, ιδρύτρια της Emerson Collective και τους Nat Friedman και Daniel Gross, επιχειρηματίες που έγιναν επενδυτές. Ο Andreessen Horowitz είναι επίσης υποστηρικτής της προσπάθειας. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πόσα χρήματα έχει επενδύσει ο καθένας.

Ο Brian Brokaw, εκπρόσωπος του επενδυτικού ομίλου, σε δήλωση του ανέφερε ότι ο όμιλος αποτελείται από «Καλιφορνέζους που πιστεύουν ότι οι καλύτερες μέρες της κομητείας Solano και της Καλιφόρνια γενικκότερα είναι μπροστά». Είπε ότι η ομάδα σχεδιάζει να αρχίσει να συνεργάζεται με κατοίκους και εκλεγμένους αξιωματούχους της κομητείας Solano, καθώς και με την αεροπορική βάση Travis, την επόμενη εβδομάδα.

Στην Καλιφόρνια, η στέγαση είναι από καιρό ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα και οι μεγιστάνες της Silicon Valley είναι εδώ και καιρό απογοητευμένοι με την έλλειψη ακινήτων στην περιοχή Bay και τη δυσκολία οικοδόμησης στην Καλιφόρνια γενικά, καθώς οι ανάγκες τους εκτοξεύονται. Εταιρείες όπως η Google συγκρούστηκαν με πόλεις όπως το Palo Alto και το Mountain View για την επέκταση των κεντρικών τους γραφείων, ενώ τα στελέχη τους έχουν χρηματοδοτήσει πολιτικούς οι οποίο είναι υπέρ της ανάπτυξης και με ακτιβιστές του κινήματος «Yes in my backyard», πιέζοντας για χαλαρότερους νόμους όσον αφορά την ανάπτυξη και τον καθορισμό των ζωνών, με την ελπίδα να τα καταφέρουν να γίνει πιο εύκολο το να χτίσεις «πιο γρήγορα και πιο ψηλά».

Η πρακτική ανάγκη για περισσότερο χώρο έχει κατά καιρούς δημιουργήσει οράματα κατασκευής ολόκληρων πόλεων στην κυριολεξία από την αρχή. Πριν από αρκετά χρόνια, η Y Combinator, η θερμοκοιτίδα νεοφυών επιχειρήσεων, ανακοίνωσε μια πρωτοβουλία με όνειρο να μετατρέψει την άδεια γη σε μια νέα οικονομία και κοινωνία. Χρόνια πριν από αυτό, ο Peter Thiel, ο συνιδρυτής του PayPal και δισεκατομμυριούχος επενδυτής του Facebook, επένδυσε στο Seasteading Institute και σε μια προσπάθεια να οικοδομηθεί μια νέα κοινωνία με δομές χωρίς νόμους και φόρους.

Όμως, ενώ αυτές οι ιδέες έχουν συγκεντρώσει πολλή προσοχή και περιέργεια -που σε ορισμένες γωνιές επαινούνται για το όραμα και σε άλλες χλευάζονται ως ύβρις- δεν είναι τίποτα περισσότερο από απλές θεωρητικές συζητήσεις.

Καθώς η Flannery άρχισε να αναζητά ακίνητα, αγόρασε τόσο πολύ γη και τόσο γρήγορα που τρόμαξε τους ντόπιους που δεν είχαν ιδέα ποιος ήταν ο αγοραστής ή τα σχέδια που είχε στο μυαλό του. Η Catherine Moy, η δήμαρχος του Fairfield της Καλιφόρνια, άρχισε να δημοσιεύει για το πρότζεκτ στο Facebook πριν από αρκετά χρόνια, αφού έλαβε μια κλήση από έναν αγρότη σχετικά με κάποιον μυστήριο αγοραστή που έκανε προσφορές σε όλη την κομητεία. Σε μια συνέντευξη της, η Moy είπε ότι είχε πάει στο γραφείο του αξιολογητή της κομητείας και διαπίστωσε ότι η Flannery είχε αγοράσει δεκάδες χιλιάδες στρέμματα.

Ο John Garamendi, ένας Δημοκρατικός που μαζί με τον Mike Thompson, έναν άλλο Δημοκρατικό, εκπροσωπεί τη γύρω περιοχή στο Κογκρέσο, είπε ότι προσπαθεί να καταλάβει την ταυτότητα της εταιρείας επί τέσσερα χρόνια. «Δεν μπόρεσα να μάθω τίποτα», είπε.

Την Παρασκευή, ανέφερε ότι αυτό άλλαξε ξαφνικά. Αυτή την εβδομάδα εκπρόσωποι της Flannery επικοινώνησαν με εκείνον και άλλους εκλεγμένους αξιωματούχους ζητώντας συναντήσεις σχετικά με τα σχέδιά τους. Αυτή η συνάντηση είναι πλέον προγραμματισμένη, είπε. «Αυτή είναι η πρώτη τους προσπάθεια να μιλήσουν με οποιονδήποτε από τους τοπικούς εκπροσώπους, συμπεριλαμβανομένου εμένα», τόνισε.

Η γη που αγόρασε η Flannery δεν είναι για οικιστική χρήση, και ακόμη και στην προσφορά του το 2017, ο Moritz αναγνώρισε ότι η αναδιάρθρωση θα μπορούσε «να είναι ξεκάθαρα προκλητική» -ένα νεύμα στη διαβόητη δύσκολη και επίμαχη αναπτυξιακή διαδικασία της Καλιφόρνια.

Για να ολοκληρώσει το έργο, η εταιρεία θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να χρησιμοποιήσει το σύστημα πρωτοβουλίας της πολιτείας για να κάνει τους κατοίκους της κομητείας Solano να το ψηφίσουν. Η ελπίδα είναι ότι οι ψηφοφόροι θα παρασυρθούν από υποσχέσεις για χιλιάδες τοπικές θέσεις εργασίας, αυξημένα φορολογικά έσοδα και επενδύσεις σε υποδομές όπως πάρκα, κέντρο παραστατικών τεχνών, καταστήματα, εστιατόρια και σχολές.

Τα οικονομικά κέρδη θα μπορούσαν να είναι τεράστια, έγραφε ο Moritz. Εκτίμησε ότι η απόδοση θα μπορούσε να είναι πολλαπλάσια της αρχικής επένδυσης μόνο από την αναδιάρθρωση, και πολύ μεγαλύτερη εάν και όταν άρχισαν να χτίζουν. «Εάν τα σχέδια υλοποιηθούν κάπου κοντά σε αυτό που εξετάζεται, αυτή θα πρέπει να είναι μια θεαματική επένδυση», τόνιζε ο Moritz.

Η περιοχή Bay Area είναι από τις πιο ακριβές περιοχές της χώρας, ακόμη και μετά την πτώση των τιμών των ενοικίων και των κατοικιών μετά την πανδημία. Οι οικονομολόγοι και οι ειδικοί στον τομέα της στέγασης κατηγορούν εδώ και δεκαετίες τη μακροχρόνια έλλειψη κατοικιών και την αδυναμία της Καλιφόρνια να οικοδομήσει αρκετά για να καλύψει τη ζήτηση.

Ο Moritz το επισήμανε αυτό στο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς τον επενδυτή, υποστηρίζοντας ότι «αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να ανακουφίσει κάποιες από τις πιέσεις της Silicon Valley που νιώθουμε όλοι, όπως την αύξηση των τιμών των κατοικιών, την έλλειψη στέγης, την κυκλοφοριακή συμφόρηση κ.λπ.».

Πρόσθεσε ότι η ομάδα του είχε εξασφαλίσει περίπου 5.600 στρέμματα για λιγότερο από 5.000 δολάρια ανά στρέμμα. Η τιμή ανά στρέμμα έχει κλιμακωθεί έκτοτε και οι πιο πρόσφατες αγορές της εταιρείας έχουν πλησιάσει τα 20.000 $ ανά στρέμμα, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα και άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Michael Moritz

Οι αγορές ήρθαν στη δημοσιότητα αυτή την άνοιξη, όταν οι δικηγόροι της Flannery υπέβαλαν μήνυση στο Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ, κατηγορώντας τους ιδιοκτήτες γης για συμπαιγνία προκειμένου να διογκώσουν τις τιμές.

Η ομάδα επικεντρώνεται στο Jepson Prairie και στο Montezuma Hills, ένα αγροτικό τμήμα της ανατολικής κομητείας Solano μεταξύ των πόλεων Fairfield και Rio Vista, σύμφωνα με τη μήνυση. Αυτή η περιοχή είναι ως επί το πλείστον ακατοίκητη και καλύπτεται με ράντζα, μύλους και καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος.

Τον Νοέμβριο του 2018, η εταιρεία έστειλε προσφορές στους «περισσότερους ιδιοκτήτες γης σε αυτήν την περιοχή», ανέφερε η μήνυση, και περιλάμβανε κίνητρα όπως το να επιτρέπεται στους πωλητές να διατηρούν εισόδημα από ανεμογεννήτριες, καθώς και να παραμείνουν στα ακίνητα χωρίς ενοικίαση υπό μακροχρόνια μίσθωση. Κατά τη διάρκεια των πέντε ετών, η εταιρεία αγόρασε περίπου 140 ακίνητα από 400 ιδιοκτήτες, ανέφερε η αγωγή.

Αυτόν τον μήνα, ένας δικηγόρος που εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες γης κατέθεσε από κοινού πρόταση για την απόρριψη της υπόθεσης. Τον Ιούλιο, τρεις ιδιοκτήτες γης δήλωσαν ότι είχαν καταλήξει σε πιθανή συμφωνία με την Flannery. Δεν ήταν δυνατή η επικοινωνία των New York Times με άλλους ιδιοκτήτες για σχόλια αυτήν την εβδομάδα ή αρνήθηκαν να το κάνουν. Καθώς οι προσφορές συνεχίζονται και οι τιμές κλιμακώνονται, οι ιδιοκτήτες γης στην κομητεία Solano άρχισαν να αναρωτιούνται για το ποιος αγοράζει τόση γη για τόσα χρήματα.

Οι προσφορές της Flannery δημιούργησαν πολυεκατομμυριούχους σε όλη την κομητεία, αλλά κανείς δεν φαινόταν να ξέρει τι σκόπευε να κάνει η μυστηριώδης εταιρεία τη γη που τώρα αντιστοιχεί σε ένα μεγάλο κομμάτι ολόκληρης της κομητείας.

Ωστόσο, αυτό άλλαξε την περασμένη εβδομάδα, όταν οι κάτοικοι άρχισαν να λαμβάνουν μηνύματα και email για μια δημοσκόπηση που ήθελε τις απόψεις τους με μια σειρά από ερωτήσεις. Για παράδειγμα, τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν το πόσο ευνοϊκή είναι η άποψη τους έναντι διαφόρων ονομάτων, συμπεριλαμβανομένων των «Joe Biden», «Donald Trump» και «Flannery Associates». Μια άλλη ερώτηση ξεκινούσε με μια περιγραφή μιας πιθανής πρωτοβουλίας ψηφοφορίας για ένα έργο που «θα περιλάμβανε μια νέα πόλη με δεκάδες χιλιάδες νέα σπίτια, ένα μεγάλο αγρόκτημα ηλιακής ενέργειας, οπωρώνες με πάνω από ένα εκατομμύριο νέα δέντρα και πάνω από 10.000 στρέμματα νέων πάρκων και ανοιχτούς χώρους».

Η δήμαρχος Moy ανέφερε την κακή υποδομή, συμπεριλαμβανομένου του αυτοκινητόδρομου δύο λωρίδων που διχοτομεί την περιοχή, ο οποίος είπε ότι είναι ήδη μποτιλιαρισμένος. Η περιοχή είναι επίσης επιρρεπής σε ξηρασίες και βρίσκεται σε υψηλό κίνδυνο για πυρκαγιές. «Φαίνεται σαν πίτα από τον ουρανό», είπε.