Στην διαδικτυακή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε χθες, με εκπροσώπους του Τύπου αλλά και της ΕΑΒ, ο Ντένης Πλέσσας, Αντιπρόεδρος Επιχειρηματικών Αναπτυξιακών Πρωτοβουλιών Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και εκπρόσωπος της Lockheed Martin, έλυσε τον γρίφο που υπάρχει τις τελευταίες εβδομάδες, με αφορμή την πρωτοβουλία της ΓΔΑΕΕ να στείλει έγγραφο προς τις ΗΠΑ – με όλα τα παράδοξα.
Όπως ανέφερε ο κος Πλέσσας, ερωτηθείς από τον υπογράφοντα, «δεν υπάρχουν διαθέσιμα μεταχειρισμένα F-35 στις ΗΠΑ, που να είναι διαθέσιμα προς πώληση στην Ελλάδα».
Αυτό συνεπάγεται ότι μπαίνει τέλος στην σεναριολογία που είχε αναπτυχθεί τελευταία, σύμφωνα με την οποία η Πολεμική Αεροπορία θα μπορούσε να προμηθευτεί μεταχειρισμένα F-35 άμεσα, ακόμη και το καλοκαίρι του 2021. Άλλωστε, δεν είναι η απόκτηση μόνο των μαχητικών – που θεωρητικά είναι το πιο «εύκολο» κομμάτι, όσο οι υποδομές που χρειάζονται ώστε το αεροσκάφος να μπορέσει να εισέλθει σε υπηρεσία. Κι αυτή τη στιγμή, με την αναβάθμιση των F-16, που στην έκδοση Viper είναι ένα εντελώς νέο αεροσκάφος και την έλευση των Rafale, η ΠΑ δεν θα αντέξει την ταυτόχρονη είσοδο και τρίτου – νέου τύπου μαχητικού.
Συνεπώς, εάν η Ελλάδα ενδιαφέρεται να μπει στο πρόγραμμα προμήθειας των F-35 θα πρέπει να στείλει νέα LOR (Letter of Request) για LOA (Letter of Agreement) με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, και σε κάθε περίπτωση το έγγραφο θα πρέπει να φέρει τις σωστές υπογραφές, να έχει την επίσημη σύνταξη και βεβαίως να ακολουθήσει την σωστή διαδρομή, χωρίς να παρακάμπτεται το ODC (Office of Defense Cooperation – Γραφείο Στρατιωτικής Συνεργασίας) της Πρεσβείας στην Αθήνα.
«Πέταξαν» τις τουρκικές εταιρείες
Όπως αποκάλυψε ο κος Πλέσσας στην ενημέρωση προς τους συντάκτες, η Τουρκία έχει αποπεμφθεί ολοκληρωτικά από το πρόγραμμα του F-35, μετά την επιβολή και των τελευταίων μέτρων από την ενεργοποίηση των κυρώσεων βάσει του νόμου CAATSA, όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο για την Άμυνα αλλά και τις κυρώσεις του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, που ανακοίνωσε ο υπουργός εξωτερικών, Μάικ Πομπέο.
Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι η Τουρκία όχι μόνο έχει βγει εκτός προγράμματος προμήθειας, αλλά και οι τουρκικές εταιρείες που συμμετείχαν στο κομμάτι της παραγωγής έχουν «πεταχτεί» από κάθε συμφωνία, με τις ελάχιστες που έχουν παραμείνει να βγαίνουν εκτός σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού προηγουμένως έχουν παραδώσει και τις τελευταίες παρτίδες των ανταλλακτικών που είχαν υπογράψει συμβόλαιο παραγωγής.
Σε ερώτηση του enikos.gr για το εάν υπάρχει περίπτωση η Ελλάδα να αναλάβει υποκατασκευαστικό τμήμα της εφοδιαστικής αλυσίδας του μαχητικού 5ης γενιάς, όπως έγινε γνωστό, αυτή τη στιγμή τα εργοστάσια τελικής συναρμολόγησης του αεροσκάφους (σ.σ. είναι τρία, στις ΗΠΑ, την Ιταλία και την Ιαπωνία) προχωρούν βάσει αυστηρού χρονοδιαγράμματος, οι παραγγελίες φτάνουν περίπου τα 135 μαχητικά ετησίως και η παραγωγή δεν μπορεί να περιμένει σε καμία περίπτωση την έναρξη συνεργασίας με μία εταιρεία που θα ξεκινήσει από το «μηδέν».
Άλλωστε, από τις 6 Ιανουαρίου, η Ελλάδα ακόμη κι αν το ήθελε δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον παραγωγικό ρόλο της Τουρκίας.
Είναι πολύ μεγάλο το υποκατασκευαστικό έργο συμμετοχής στο αεροσκάφος από την Τουρκία που δεν μπορεί να το απορροφήσει η Ελλάδα ακόμη κι αν διέθετε (που δεν διαθέτει) την οικονομική ευχέρεια ανάληψης όλου αυτού του όγκου. Μιλάμε για ένα κόστος επένδυσης που σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς θα κινείτο στα 1,5 με 2 δισ. ευρώ. Κι αν ακόμη και σήμερα λέγαμε ότι έχουμε τα χρήματα για να προχωρήσουμε, η δημιουργία των υποδομών και η έναρξη παραγωγής θα προκαλούσε φρενάρισμα στους ρυθμούς παραγωγής του αεροσκάφους και θα τίναζαν στον αέρα το πρόγραμμα παραγγελιών.
Επιπλέον, ήδη εταιρείες – κολοσσοί, που μετέχουν στο πρόγραμμα παραγωγής του F-35 ή διαθέτουν ανάλογη εμπειρία, από Ευρώπη, Αυστραλία και Άπω Ανατολή, έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον απορρόφησης του κενού που δημιουργείται.
Τι είναι το F-35 Lightning II;
Το F-35 Lightning II είναι ένα μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων (multi-role fighter), μονοθέσιο, μονοκινητήριο, χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth). Χαρακτηρίζεται ως αεροσκάφος πέμπτης γενιάς.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του;
Σημαντικότατη είναι η ικανότητα του να συλλέγει στοιχεία από τους πολλαπλούς σένσορες που διαθέτει, να τα επεξεργάζεται με τον πανίσχυρο υπολογιστή του και να τα διανέμει κατάλληλα με τα συστήματα επικοινωνιών που διαθέτει.
Θεωρείται ιδανικό να εισέρχεται, χωρίς να γίνεται αντιληπτό, σε εναέριο χώρο όπου ενεργοποιούνται συστήματα αεραμύνης και εντοπισμού αεροσκαφών και να πραγματοποιεί ή συντονίζει αποστολές καταστολής αεράμυνας (Suppression of Enemy Air Defenses-SEAD). Για αυτόν ακριβώς το λόγο θεωρείται και ως «όπλο πρώτου πλήγματος» καθώς αφού καταστείλει την εχθρική αεράμυνα μπορεί να προβάλει σημαντικούς εχθρικούς στόχους (στρατηγικές προσβολές).
Επιπλέον μπορεί να εκτελέσει αποστολές αεροπορικής υπεροχής, εγγύς αεροπορικής υποστήριξης, ηλεκτρονικών
επιχειρήσεων και συλλογής πληροφοριών, αναγνώρισης και επιτήρησης.
Δεδομένου όμως του χαμηλού αριθμού αεροσκαφών που το υψηλό κόστος απόκτησης και υποστήριξης επιβάλει, εκτιμάται ότι η επιχειρησιακή χρησιμοποίηση του στο ελληνικό επιχειρησιακό περιβάλλον θα επικεντρωθεί στις αποστολές SEAD και στρατηγικών προσβολών, αφήνοντας την αεροπορική υπεροχή στα αναβαθμισμένα F-16 Viper.
Τι δυνατότητες έχει;
Έχει τη δυνατότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου 8 και πλέον τόνων σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Εξυπακούεται ότι η χρήση εξωτερικών οπλικών φορτίων ή δεξαμενών καυσίμων μειώνουν σημαντικά τις δυνατότητες ελιγμών αλλά και τα stealth χαρακτηριστικά του.
Οι κλασσικές πτητικές επιδόσεις (ταχύτητα, ακτίνα δράσεως, δυνατότητες ελιγμών κλπ) του F-35 καίτοι σημαντικές, δεν συγκαταλέγονται στις κορυφαίες των συγχρόνων αεροσκαφών είναι όμως οι μοναδικές του ικανότητες της χαμηλής παρατηρησιμότητας, των πολλαπλών αισθητήρων και της διανομής πληροφοριών, επιχειρησιακής εικόνας και στοχοποίησης που το καθιστούν ένα «ιπτάμενο επιχειρησιακό κέντρο».
Τι εξοπλισμό διαθέτει;
Το F-35 είναι εξοπλισμένο με το κορυφαίων επιδόσεων ραντάρ AN/APG-81, τύπου AESA (Active Electronically Scanned Arrays-
ενεργητικό radar ηλεκτρονικής σάρωσης). Επίσης διαθέτει το συστήματα στόχευσης EOTS (Electro Optical Targeting System) και το σύστημα προειδοποίησης AN/AAS-37. Αυτά σε συνδυασμό με τους προηγμένους αισθητήρες δίνουν στον πιλότο μια εξαιρετική και πλήρη εικόνα (integrated picture) του πεδίου μάχης. Ο πιλότος έχει τη δυνατότητα να λάβει στο κράνος
του πολλαπλά στοιχεία από τους αισθητήρες του αεροσκάφους μέσω των Distributed Aperture System (DAS) και Helmet Mounted Display System.
Ποιοι είναι οι κατασκευαστές του;
Το αεροσκάφος κατασκευάζεται από μια κοινοπραξία εταιρειών της οποίας ηγείται η Lockheed Martin με σημαντικότερους εταίρους τη Northrop Grumman και BAe Systems. Στο πρόγραμμα κατασκευής συμμετέχουν ως
partners, μετά την απομάκρυνση της Τουρκίας, 8 κράτη (Αυστραλία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιταλία, Καναδάς, Νορβηγία και Ολλανδία).
Ποιο είναι το κόστος απόκτησής τους;
Tο κόστος απόκτησης ενός αεροσκάφους, σύμφωνα πάντα με τα
δημοσιεύματα και συγκρίσεις, ανέρχεται στα 85-90 εκατομμύρια δολάρια (USD) χωρίς να περιλαμβάνονται οπλικά συστήματα και με βασικά στοιχεία αρχικής υποστήριξης (Follow On Support) και εκπαίδευσης. Σημαντικά υψηλό εκτιμάται και το κόστος των υποδομών που απαιτούνται για την υποστήριξη του αλλά και το κόστος πτήσεως ανά ώρα.
Η επιχειρησιακά επωφελής χρησιμοποίηση του επιβάλει την προμήθεια τουλάχιστον 24 αεροσκαφών πέριξ των οποίων θα δομηθεί μια ισχυρότατη δύναμη κρούσεως από τα αναβαθμισμένα F-16 Viper. Σε μια τέτοια εξέλιξη πιθανολογείται ότι τα γαλλικά Rafale θα διατηρήσουν το κύριο βάρος της αεροπορικής υπεροχής (εκμεταλλευόμενα τα Beyond-Visual-Range κατευθυνόμενα βλήματα Meteor που ελπίζουμε να αποκτήσουν) αλλά και της προσβολής στρατηγικών στόχων με τα συμβατά υποστρατηγικά όπλα SCALP-EG που διαθέτει η Πολεμική
Αεροπορία.
Έχουν διατυπωθεί σκέψεις και για ενδεχόμενη αναβάθμιση των υπολοίπων περίπου 60 F-16 Block 30 και F-16 Block /50 σε F-16 Block 50+ Advanced από τις απάρτιες των συστημάτων των 84 αεροσκαφών που θα αναβαθμιστούν στο επίπεδο F-16 Viper.
