Πώς κατάφερε η Ελλάδα να έχει λίγες απώλειες από τον COVID-19;Τύχη,ικανότητα ή κάτι άλλο;

Έχει ξεκινήσει η συζήτηση για τις ημερομηνίες άρσης των περιοριστικών μέτρων στην Ελλάδα. Η Ελλάδα κατάφερε να είναι σε εκείνες τις χώρες της Δύσης που είχαν μικρό αριθμό χαμένων ζωών κι αξίζουν συγχαρητήρια σε όσους συνετέλεσαν σε αυτό. Αξίζουν συγχαρητήρια και σε όλους τους πολίτες που τήρησαν τους κανόνες και δε ρίσκαραν τη ζωή τη δική τους και των άλλων.

Σιγά σιγά λοιπόν μπορεί να ξεκινήσει ο απολογισμός και η κριτική, ώστε στο μέλλον αν κάτι πήγε στραβά, να μην επαναληφθεί. Για να γίνει σωστή κριτική σίγουρα πρέπει να περιμένουμε περισσότερα στοιχεία και μελέτες, αυτό όμως δεν μας αποτρέπει από κάποιες πρώτες σκέψεις.

Πιστεύουμε πως 3 παράγοντες έπαιξαν σημαντικό ρόλο.

Α. το γεγονός πως η Ελλάδα δε βρίσκεται στο σκληρό οικονομικό πυρήνα της Δύσης. Ειδικά για την Ευρώπη δεν έχουμε την οικονομική δραστηριότητα πχ της Ιταλίας, κατά συνέπεια έχουμε μεγαλύτερο χρόνο διασποράς του ιού.

Β. η κυβέρνηση δεν είχε αυταπάτες για την ικανότητα του ΕΣΥ να αντιμετωπίσει πλήθος ασθενών. Πιστώνεται στα θετικά αυτό, χωρίς όμως να παραβλέπονται οι διαχρονικές ευθύνες για την καταστροφή της Δημόσιας Υγείας στη χώρα μας.

Γ. η τύχη ή αν θέλετε ο αστάθμητος παράγοντας που αυτή τη φορά δεν ήταν εναντίον της χώρας μας. Η ζωή θέλει και τύχη, ευτυχώς την είχαμε.

Είναι φανερό από τα στοιχεία πως ο παράγοντας της ταχύτητας ή αργοπορίας στην εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων ήταν κρίσιμος. Πόσο γρήγορα ή αργά μία χώρα περιόρισε τις μετακινήσεις των πολιτών, κατά συνέπεια τη διάδοση του ιού.

Ωστόσο υπάρχει ο κρίσιμος παράγοντας της διάδοσης μέχρι τη λήψη κι εφαρμογή των μέτρων, ένας παράγοντας που χρήζει περαιτέρω μελέτης από τους αρμόδιους. Πάλι όμως μπορούμε να δούμε κάποια στοιχεία, που πιστεύουμε ότι έχουν σχέση με την οικονομική ζωή (κι ευρωστία) των χωρών.

Το Βέλγιο είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα καθώς οι χρόνοι αντίδρασης ήταν ίδιοι με την Ελλάδα, ωστόσο εκεί καταγράφονται 560 θάνατοι ανά εκατομμύριο, ενώ στη χώρα μας 12.

Τα παραδείγματα της Ιταλίας ή της Γαλλίας είναι ακόμα πιο παραστατικά γιατί ενώ πήραν σκληρότερα μέτρα αρκετά νωρίς (από τέλη Φεβρουαρίου) δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τις δεκάδες χιλιάδες θανάτους μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα.

Συγκρίνοντας τους δύο πίνακες που δείξαμε παρατηρεί κανείς πως η Ελλάδα ταυτίζεται σε απώλειες με τις Ανατολικές χώρες της Ευρώπης, παρά τον παραπλήσιο χρόνο αντίδρασης με το Βέλγιο, στη Δύση. Ποια είναι λοιπόν η κρίσιμη διαφορά;

Πιστεύουμε πως η οικονομική υστέρηση των Ανατολικών χωρών παίζει σημαντικό ρόλο.

Οι ισχυρότερες χώρες της Δύσης είναι χώρες που έχουν υψηλό βαθμό οικονομικής και κοινωνικής διεθνοποίησης, μεγάλη κίνηση επιβατών από άλλα χώρες κράτη και ισχυρές οικονομίες. Πράγματι, οι πρώτες σε απώλειες χώρες της Ευρώπης είναι και οι ισχυρότερες οικονομικά, περισσότερο διεθνοποιημένες, με μεγάλα αεροδρόμια, διεθνή κίνηση και ισχυρές αγορές.

Αντίθετα οι Ανατολικές χώρες φαίνεται πως ευνοούνται από την οικονομική τους… καθυστέρηση. Λογικό είναι αν το σκεφτεί κανείς.

Μόνο την κίνηση των αεροδρομίων να σκεφτεί κανείς θα καταλάβει.

Τα 72 εκατομμύρια επιβατών του αεροδρομίου του Άμστερνταμ με τα 18 εκατομμύρια επιβατών του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος δε συγκρίνονται. Μάλιστα αν σκεφτεί κανείς ότι στους κρίσιμους μήνες μετάδοσης του ιού (Ιανουάριος – Φεβρουάριος) η κίνηση στο αεροδρόμιο της Αθήνας είναι περίπου το ένα τρίτο της κίνησης των καλοκαιρινών μηνών, καταλαβαίνει κανείς πόσο κρίσιμος παράγοντας είναι η κίνηση στα αεροδρόμια.

Επίσης λέμε μεν για τα θύματα της Ιταλίας, ωστόσο αυτά δεν βρίσκονται στη Σικελία, αντίθετα βρίσκονται στη βιομηχανική Λομβαρδία, που δε σταμάτησε την παραγωγή παρά μόνο όταν ήταν αργά, όταν είχε ήδη εξαπλωθεί ο ιός.

 Έπαιξε ή όχι ρόλο ότι στην Ολλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο τα περιοριστικά μέτρα άργησαν για να αποφευχθεί η οικονομική ύφεση; Σκεφτείτε πόσος κόσμος εργάζεται στο City;

Η διάρθρωση της ελληνικής συγκέντρωσης εργαζομένων

Στην Ελλάδα δεν έχουμε μεγάλες βιομηχανίες με υψηλή συγκέντρωση εργαζομένων. Αντίθετα η ελληνική οικονομία στηρίζεται στον τουρισμό των θερινών μηνών (που δεν είχε ακόμα δουλέψει) και στις υπηρεσίες (μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις που σε ένα βαθμό μπόρεσαν να μεταφέρουν τμήμα των εργασιών τους σε εξ αποστάσεως πρακτικές).

Χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και δημόσιες υπηρεσίες διεκπεραίωναν εξ αντικειμένου χαμηλό όγκο εργασιών μετά το λοκ ντάουν. Ενώ το μεγάλο ποσοστό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με μικρό πλήθος υπαλλήλων λογικά λειτούργησε ανασταλτικά στη διάδοση της νόσου. Oι χώροι υψηλής συγκέντρωσης εργατικού δυναμικού υπολείπονταν της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης.

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει το πλήθος των επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση με πάνω από 250 εργαζόμενους. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 22η θέση σε σύνολο 28 χωρών, πάνω μόνο από τη Μάλτα, την Κύπρο, το Λουξεμβούργο, τη Λετονία, την Εσθονία, τη Σλοβενία.

Σίγουρα η οικονομική διάρθρωση μία χώρας παίζει ρόλο, με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν πόσο όσο πιο βιομηχανοποιημένη και διεθνοποιημένη μία χώρα, τόσο υψηλότερο το τίμημα σε ζωές. Σίγουρα συν τω χρόνω οι μελέτες θα μας δώσουν περισσότερα στοιχεία.

Τι γίνεται όμως με το ΕΣΥ;

Δεν υπάρχει Έλληνας πολίτης , ανεξαρτήτως πολιτικής ιδεολογίας , που να μην καταλαβαίνει ότι η διαχρονική απαξίωση του ΕΣΥ, δεν προσφέρει την απαραίτητη αντοχή σε περίπτωση κρίσης.

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά και καμία αυταπάτη για το ΕΣΥ.

Πρέπει ωστόσο, τώρα που ο πρώτος κύκλος κρίσης του ιού τελειώνει, να προετοιμαστούμε για τον πιθανό δεύτερο, το φθινόπωρο-χειμώνα. Μάσκες, αναπνευστήρες και κυρίως προσωπικό πρέπει να είναι έτοιμα για το δεύτερο γύρο.

Η κατακόρυφη αύξηση της δυναμικότητας και των δυνατοτήτων της Δημόσιας Υγείας, των νοσοκομείων, της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, του μηχανισμού μαζικού διαγνωστικού ελέγχου είναι τα ‘πολεμοφόδια’ στη μάχη που έρχεται.

Τα πήγαμε καλά, να τα πάμε καλύτερα.

Είμαστε τυχεροί στην Ελλάδα;

Ναι είμαστε τυχεροί. Η τύχη παίζει ρόλο στη ζωή και δεν είναι κακό. Είναι απλά η ζωή. Είμαστε τυχεροί που έχουμε τη γεωγραφία και το κλίμα που έχουμε, είμαστε τυχεροί αν ένας πολίτης που παραβίασε τα περιοριστικά μέτρα μετακινήσεων δεν μετέδωσε τον ιό σε πλήθος ανθρώπων.

Η τύχη ευνοεί ωστόσο οφείλουμε, κυβέρνηση και πολίτες, να κάνουμε αυτό που πρέπει. Ο κάθε ένας από εμάς να προστατεύει τον εαυτό του και τους άλλους και η κυβέρνηση να κοιτάξει την επόμενη μέρα.