
Η επιλογή του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη να προσθέσει τρία – μάλιστα κανείς δεν το περίμενε – νέα προεκλογικά μέτρα, μόλις δύο εβδομάδες πριν την κάλπη, εκτιμάται ότι συνδέεται απολύτως με την αβεβαιότητα αλλά και τη νευρικότητα που προκαλεί η ασυνήθιστη αύξηση της αδιευκρίνιστης ψήφους, δηλαδή του ποσοστού των ψηφοφόρων που δηλώνουν ότι δεν έχουν αποφασίσει ποιο κόμμα θα στηρίξουν στην κάλπη.
«Δείχνουμε μία αγωνία στο παρά πέντε και αυτό δεν στέλνει το σωστό μήνυμα» εκτιμούν στελέχη του κόμματος, που άκουσαν με προβληματισμό τις βολές της αντιπολίτευσης για κινήσεις «πανικού» εκ μέρους του Μεγάρου Μαξίμου, το οποίο, μόλις προ ολίγων ημερών, είχε ανακοινώσει το κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ.
Όπως παραδέχονται κυβερνητικά στελέχη, το γεγονός ότι το ποσοστό των αναποφάσιστων καταγράφεται πλέον περίξ του 15%, εκτός από παράδοξο, είναι εστία μεγάλης αγωνίας για την κυβερνητική πλειοψηφία, η οποία, επιχειρεί με κάθε μέσο να προσεγγίσει τουλάχιστον το ποσοστό των ψηφοφόρων που στις εκλογές του 2019 στήριξαν τη ΝΔ και σήμερα εμφανίζονται επιφυλακτικοί να πράξουν το ίδιο.
Και αυτό γιατί, όπως σημειώνουν και οι αναλυτές που διενεργούν για λογαριασμό του Μεγάρου Μαξίμου τις ποιοτικές αλλά και ποσοτικές έρευνες, στο ερώτημα «πόσο βέβαιοι είστε για την πρόθεση ψήφου που μόλις δηλώσατε», μόνο το 45% απαντούν στη σημερινή συγκυρία ότι είναι απολύτως βέβαιοι, ενώ το 35% ότι είναι μάλλον βέβαιοι.
«Οι ψηφοφόροι ενός κόμματος μπορεί να σκέφτονται εντελώς διαφορετικά απ’ ό,τι η ηγεσία του κόμματος που ψηφίζουν ή από τις επίσημες θέσεις του κόμματος», επισήμανε ο κ. Γεράσιμος Μοσχονάς, καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο πριν από ένα μήνα περίπου (ΠΗΓΗ)
Είναι απρόσμενο ότι το 52,95% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. δηλώνει πως η δημοκρατία στην Ελλάδα θα ήταν καλύτερη αν συμμετείχαν περισσότερο οι πολίτες μέσα από λαϊκές συνελεύσεις και δημοψηφίσματα. Οι πολίτες σε ποσοστό 60,1% δηλώνουν δυσαρεστημένοι από την οικονομική τους κατάσταση, ενώ σε ποσοστό 24,5% απάντησαν ότι δεν είναι ούτε δυσαρεστημένοι ούτε ευχαριστημένοι. Μόνο το 15,2% δηλώνει ευχαριστημένο με την οικονομική του κατάσταση.
Ενδιαφέρον είναι πάντως ότι το 37% όσων εμφανίζονται ευχαριστημένοι από την οικονομική τους κατάσταση είναι εν δυνάμει ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας, ενώ αντίστοιχα μόνο το 5,1% των εν δυνάμει ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ικανοποιημένο οικονομικώς.
1 στους 5 ψηφοφόρους δεν γνωρίζει αν θα ψηφίσει το κόμμα που δήλωσε στις δημοσκοπήσεις
Αυτό σημαίνει ότι το 20% των ψηφοφόρων, ένας στους πέντε δηλαδή, δηλώνουν αβέβαιοι για το αν θα στηρίξουν στην κάλπη το κόμμα που μόλις δήλωσαν στις δημοσκοπήσεις. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος, το οποίο, προφανώς δεν έχει συμπαγή ιδεολογικά χαρακτηριστικά, κάτι που καθιστά πιο δύσκολη την ανίχνευση των τελικών προθέσεών του αλλά και τον επηρεασμό του μέχρι τις κάλπες.
Οι αποφάσεις για τις νέες εξαγγελίες ελήφθησαν προφανώς υπό κλίμα πίεσης, γι αυτό και τουλάχιστον το ένα από τα τρία μέτρα, χαρακτηρίζεται ακόμα και από γαλάζια στελέχη ως αρκούντως προβληματικό. Πρόκειται για την περαιτέρω έκπτωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για όλους τους ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει τα σπίτια του για το σύνολο του έτους έναντι φυσικών καταστροφών.
«Η ασφάλιση των σπιτιών δεν είναι φτηνή και τελικά όσοι την αποφασίσουν, ενδεχομένως θα πληρώσουν αρκετά περισσότερα από αυτά που θα επιφέρει η μείωση του ΕΝΦΙΑ», λένε πολλοί, ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό κυβερνητικών και κομματικών στελεχών που φοβάται ότι με την συγκεκριμένη εξαγγελία μπορεί να δίνεται η εντύπωση ότι οι μόνοι ωφελημένοι θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες.
Το δεύτερο μέτρο αφορά τους δημοσίους υπαλλήλους, που αποτελούν μία εξαιρετικά σημαντική εκλογική δεξαμενή, η οποία, μάλιστα, παραδοσιακά κινείται μάλλον φιλικά προς την κεντροαριστερά. Πρόκειται για το μισθολόγιο δημοσίων υπαλλήλων (ενιαίο μισθολόγιο και ειδικά μισθολόγια) με έμφαση στους χαμηλόμισθους, όσους έχουν θέσεις ευθύνης, αλλά και στους γονείς με αύξηση της οικογενειακής παροχής για όσους έχουν παιδιά. Αφορά, δηλαδή, ένα σημαντικότατο ποσοστό εργαζομένων ψηφοφόρων.
Προβληματισμός και για τους 400.000 νέους ψηφοφόρους
Πρόσθετη εστία εγρήγορσης προκαλεί και το ποσοστό των νέων ψηφοφόρων, που θα λάβουν για πρώτη φορά μέρος στις εκλογές και δεν είναι καθόλου εύκολο να ανιχνευτούν από τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, ως προς τις εκλογικές τους προτιμήσεις.
Αυτό ειναι ένα εκλογικό ακροατήριο πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ, εάν λάβει κανείς υπόψιν του πως στις εκλογές του 2019 “νίκησε” τη Ν.Δ στην ηλικιακή κατηγορία 17-34 ετών με διαφορά πάνω από 6 μονάδες. Το ερώτημα είναι εάν αυτή η ηλικιακή κατηγορία θα προσέλθει στις κάλπες. Επ΄ αυτού υπάρχει η άποψη πως η αποχή στους νέους ψηφοφόρους είναι πολύ μεγαλύτερη απ΄ ότι σε άλλες κατηγορίες, ωστόσο τα επίσημα στοιχεία που έχουν περιέλθει στην διάθεση των κομμάτων δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, λένε οι εκλογολόγοι, η αποχή στις νεότερες ηλικίες είναι μικρότερη από αυτήν σε άλλες ηλικίες.
Στις τελευταίες εθνικές εκλογές, τον Ιούλιο του 2019, οι νέοι ηλικίας 17-24 ετών αποτέλεσαν το 8,4% του εκλογικού σώματος, και η αποχή ήταν “1 στους 3”, ήτοι μικρότερη αρκετά από τον μέσο όρο.
Το 2019, σύμφωνα με το exit poll, το 38% των 17-24 είχε ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ, 30,4% Νέα Δημοκρατία, 5,7% ΜέΡΑ25, 4,9% Κίνημα Αλλαγής και 4,8% Χρυσή Αυγή, μεταξύ άλλων. «Περίπου 55% αυτής της ηλικιακής ομάδας ψήφισε από το Κίνημα Αλλαγής και αριστερότερα», δήλωσε ο Κώστας Παναγόπουλος της Alco στην “Καθημερινή”.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, είναι όρος υψηλής εκλογικής καταγραφής το να κινητοποιήσει τους νέους ψηφοφόρους ώστε να φθάσουν στις κάλπες. Και φαίνεται πως προσπαθεί να το κάνει με την σειρά των ειδικών εστιασμένων σποτ και τις παρεμβάσεις του Αλέξη Τσίπρα σε αυτά τα κοινά. Το έκανε, άλλωστε, μεταξύ του 2012 και του 2015 (με αντισυστημική έκφραση, βεβαίως) και το έχασε μετά τις δεύτερες εκλογές του 2015, καθώς υποχώρησε εκ των πραγμάτων (μνημόνιο, εντυπώσεις υποχώρησης μετά το δημοψήφισμα, διακυβέρνηση) η ριζοσπαστικοποίησή του.
Ο Στράτος Γεωργούλας, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και επικεφαλής του Εργαστηρίου Κοινωνιολογίας της Νεότητας του Ελεύθερου Χρόνου και του Αθλητισμού, δηλώνει πως ποιοτικές μελέτες που έχουν κάνει στο εργαστήριο έχουν δείξει ότι η συμμετοχή των νέων στην πολιτική ενεργοποιήθηκε το 2008 και κορυφώθηκε τον Ιανουάριο του 2015, αλλά από τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς οι νέοι ξεκίνησαν πάλι να απέχουν από τις εκλογές και να συμμετέχουν σε εναλλακτικές συλλογικότητες πολιτικής έκφρασης.
Πρόκειται για τουλάχιστον 400.000 νέους ψηφοφόρους, αριθμός κρίσιμος για το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα. Δεν είναι τυχαίο ότι το ένα από τα τρία χθεσινά μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο κ. Μητσοτάκης, τη θεσμοθέτηση του Youth Pass που θα περιλαμβάνει ενίσχυση 150 ευρώ κατ’ έτος για κάθε νέο που ενηλικιώνεται (18 και 19 ετών, περίπου 200.000 δικαιούχοι ετησίως) για πολιτιστικές, τουριστικές δραστηριότητες και μεταφορές, απευθύνεται ακριβώς σε αυτό το δύσκολο για τη ΝΔ εκλογικό κοινό, το οποίο, στη συντριπτική του πλειονότητα εικάζεται βασίμως ότι δεν είναι φιλικό προς την κεντροδεξιά παράταξη.


