Μπορεί η Αμερική να αντέξει δύο πολέμους; | Να τι πιστεύει η αγορά ομολόγων

Εάν θέλετε να επιδεινώσετε την αγορά ομολόγων των ΗΠΑ, απλώς υπενθυμίστε στους traders πόσο υψηλό είναι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας.

Από την Elisabeth Buchwald/CNN Business

Ο τελευταίος απολογισμός από το Υπουργείο Οικονομικών για το οικονομικό έτος που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου ανεβάζει το έλλειμμα στα 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά ουσιαστικά είναι ακόμη υψηλότερο -περίπου στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια- εφόσον δεν συμπεριληφθεί ο αντίκτυπος του ομοσπονδιακού σχεδίου διαγραφής φοιτητικού χρέους του προέδρου Joe Biden, το οποίο το Ανώτατο Δικαστήριο κατέρριψε πριν τεθεί σε ισχύ. Πρόκειται δηλαδή για το διπλάσιο από το έλλειμμα του προηγούμενου οικονομικού έτους.

Απελπισμένοι οικονομολόγοι κρεμούν τα πτυχία τους στη Wall Street | Μήπως τελικά αυτό που ζούμε είναι το νέο νορμάλ;

Τα δημοσιονομικά ελλείμματα συμβαίνουν όταν οι δαπάνες μιας κυβέρνησης υπερβαίνουν αυτές που εισπράττονται σε φόρους. Για να καλύψουν τη διαφορά, οι κυβερνήσεις πρέπει να δανειστούν χρήματα, τα οποία συνήθως προέρχονται από την έκδοση περισσότερων ομολόγων. Αν όλα τα άλλα είναι ίσα, αυτό τείνει να ωθεί τις τιμές των ομολόγων προς τα κάτω, γεγονός που προκαλεί την αύξηση των αποδόσεων.

Για λίγο, οι επενδυτές είχαν βγάλει από το μυαλό τους το διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα των ΗΠΑ και τον αντίκτυπο που είχε στις υποχρεώσεις του χρέους της κυβέρνησης, καθώς το Υπουργείο Οικονομικών θα καταβάλει έγκαιρα τις πληρωμές τόκων. Όμως, όλο και περισσότερο, οι επενδυτές δίνουν μεγαλύτερη προσοχή σε πολιτικές που έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν περαιτέρω το έλλειμμα και το χρηματικό ποσό που πρέπει να δανειστεί η κυβέρνηση.

Αυτό οδήγησε περισσότερους επενδυτές να αμφισβητήσουν πόσο βιώσιμο είναι το επίπεδο του χρέους και, ως εκ τούτου, να απαιτήσουν υψηλότερη αποζημίωση για τη διατήρηση μακροπρόθεσμου χρέους, δήλωσε η Lisa Shalett, επικεφαλής επενδύσεων στη Morgan Stanley Wealth Management.

Ωστόσο, η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen είπε ότι δεν πιστεύει ότι «μεγάλο μέρος» της αύξησης των αποδόσεων συνδέεται με το έλλειμμα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ. «Σε μεγάλο βαθμό, νομίζω ότι είναι μια αντανάκλαση της ανθεκτικότητας που βλέπουν οι άνθρωποι στην οικονομία των ΗΠΑ», είπε την Πέμπτη σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Bloomberg.

Εν τω μεταξύ, οι νομοθέτες δεν έχουν ακόμη υπογράψει προϋπολογισμό για το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος οικονομικού έτους, αλλά η πιθανότητα να χρειαστεί να χρηματοδοτηθούν δύο ταυτόχρονοι πόλεμοι, στο Ισραήλ και την Ουκρανία, θα οδηγούσε αναμφίβολα σε περισσότερες κρατικές δαπάνες και υψηλότερο έλλειμμα. Όμως, τι θα σημαίνει αυτό για την αγορά ομολόγων;

Επίπτωση στο έλλειμμα

Η αύξηση των δαπανών για τη στήριξη του Ισραήλ και της Ουκρανίας δεν σημαίνει αυτόματα ότι το έλλειμμα θα αυξηθεί και θα προκαλέσει αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, δήλωσε η Rachel Snyderman, διευθύντρια οικονομικής πολιτικής στο Bipartisan Policy Center.

Η πρόταση για τις αμυντικές δαπάνες που παρουσίασε ο Biden την περασμένη εβδομάδα, η οποία χορηγεί 86 δισεκατομμύρια δολάρια για την Ουκρανία, το Ισραήλ και την ανθρωπιστική βοήθεια στο Ισραήλ και τη Γάζα «θα αποτελούσε ένα σημαντικά μικρό μέρος του ελλείμματος», είπε η Snyderman στο CNN.

Το Υπουργείο Οικονομικών θα χρειαστεί να εκδώσει περισσότερα ομόλογα για να καταλήξει στα 86 δισεκατομμύρια δολάρια, είπε. Αλλά αυτό θα αντιπροσώπευε τα τρία δέκατα του ποσοστού των 26,33 τρισεκατομμυρίων δολαρίων του αμερικανικού χρέους που κατέχει το δημόσιο.

Σύμφωνα με τους δικούς της υπολογισμούς, θα αύξανε το έλλειμμα στο οικονομικό έτος 2024 κατά μόλις 5% από το προβλεπόμενο επίπεδο ελλείμματος του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των 1,57 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για το τρέχον οικονομικό έτος.

Οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονταν πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στο Ισραήλ

Κατά τη διάρκεια προηγούμενων περιόδων αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, όπως οι πόλεμοι, οι επενδυτές τείνουν να οδεύουν προς την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς περισσότερων από τα χρήματά τους σε περιουσιακά στοιχεία όπως τα έντοκα γραμμάτια των ΗΠΑ που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια.

Αυτό συνέβη αρχικά όταν ξέσπασε ο πόλεμος στο Ισραήλ, προκαλώντας πτώση των αποδόσεων. Αλλά οι αποδόσεις επανήλθαν γρήγορα. Για παράδειγμα, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου του Δημοσίου αγγίζει σχεδόν το 5% για πρώτη φορά από το 2007. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχουν άλλοι παράγοντες που μπορεί να υπερτερούν των επιπτώσεων του πολέμου που οδηγούν τις αποδόσεις υψηλότερες, είπε η Snyderman.

Τους τελευταίους μήνες, οι επενδυτές συμβιβάστηκαν με την προοπτική ότι τα επιτόκια θα μπορούσαν να παραμείνουν υψηλότερα για περισσότερο από ό,τι περίμεναν αρχικά όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα άρχισε να σφίγγει τη νομισματική της πολιτική πέρυσι.

Αυτό συμβαίνει επειδή ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από τον στόχο του 2% της Fed και τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι θερμαίνεται ξανά. Για να μειωθεί περισσότερο ο πληθωρισμός, οι αξιωματούχοι της Fed σηματοδοτούν ότι θα πρέπει να διατηρήσουν τα επιτόκια κοντά στα τρέχοντα επίπεδα μέχρι να πειστούν ότι ο πληθωρισμός δεν θα εκτιναχθεί περισσότερο. Εν αναμονή του φαινομένου «υψηλότερα (επιτόκια) για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», οι επενδυτές πουλούν περισσότερα αμερικανικά ομόλογα.

Άλλοι παράγοντες που έφεραν υψηλότερες αποδόσεις

Από τότε που ανεστάλη το ανώτατο όριο του χρέους τον Ιούνιο, το Υπουργείο Οικονομικών εκδίδει περισσότερα ομόλογα για τη χρηματοδότηση των κρατικών δαπανών, πιέζοντας τις τιμές των ομολόγων προς τα κάτω.

Το Υπουργείο Οικονομικών προειδοποίησε τον Ιούλιο ότι αναμένει να δανειστεί 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το τρίτο τρίμηνο, το μεγαλύτερο ποσό που έχει δανειστεί ποτέ η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου. Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι θα δανειστεί 852 δισεκατομμύρια δολάρια το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Ωστόσο, αυτή η εκτίμηση δεν λαμβάνει υπόψη τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Hamas.

Ένας άλλος παράγοντας που θα μπορούσε να παίξει ρόλο είναι η πρόσφατη υποβάθμιση του αμερικανικού χρέους από τη Fitch Ratings και η προειδοποίηση της Moody’s Investors Service ότι θα μπορούσε να αναθεωρήσει την αξιολόγησή της για τα θεμελιώδη στοιχεία που υπαγορεύουν την πιστοληπτική της αξιολόγηση για τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Συνολικά, και τα δύο λένε στους επενδυτές ότι η κατοχή χρέους των ΗΠΑ είναι πιο επικίνδυνη, δήλωσε ο John Lynch, επικεφαλής επενδύσεων στην Comerica Wealth Management. Ακόμα κι αν οι δαπάνες των ΗΠΑ για την υποστήριξη του Ισραήλ δεν επηρεάζουν άμεσα τα ομόλογα, «η αβεβαιότητα που οι πόλεμοι εισάγουν στην οικονομία» είναι αρκετή για να ρίξει τις αγορές εκτός πορείας, είπε η Snyderman. Αυτό καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την πρόβλεψη της μελλοντικής πορείας των ομολόγων, είπε.