Tι είναι RCEP | Τι είναι CPTPP | Πού εντάχθηκε η Βρετανία | Ο κόσμος αλλάζει

Η Βρετανία θα υποβάλει επίσημο αίτημα ένταξης στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου «Ολοκληρωμένη και Προοδευτική Συμφωνία για τη Σύμπραξη χωρών του Ειρηνικού» (CPTPP).

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Μετά την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βρετανία έχει καταστήσει σαφή την επιθυμία της να προσχωρήσει στη CPTPP, η οποία καταργεί τους περισσότερους δασμούς μεταξύ Αυστραλίας, Μπρουνέι, Καναδά, Χιλής, Ιαπωνίας, Μαλαισίας, Μεξικού, Νέας Ζηλανδίας, Περού, Σιγκαπούρης και Βιετνάμ.

Ανάλυση – Βρετανία | Αθόρυβη ενεργοποίηση στα ελληνοτουρκικά

«Ένα χρόνο μετά την αποχώρησή μας από την ΕΕ, σφυρηλατούμε νέες εταιρικές σχέσεις που θα αποφέρουν τεράστια οικονομικά οφέλη για τον λαό της Βρετανία», ανέφερε σε ανακοίνωση του ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.

Το Reuters μετέδωσε την Πέμπτη ότι το Λονδίνο δεν θα δώσει στη δημοσιότητα μια εκτίμηση των οικονομικών οφελών της ένταξης του Ηνωμένου Βασιλείου στη CPTPP, πριν αιτηθεί να ενταχθεί σε αυτήν – σε αντίθεση με προηγούμενες δεσμεύσεις της βρετανικής κυβέρνησης.

Προγενέστερες κυβερνητικές οικονομικές αναλύσεις του Brexit υποδείκνυαν μικρή ενίσχυση οικονομικής απόδοσης από πρόσθετες εμπορικές συμφωνίες.

Η κυβέρνηση τονίζει ότι η ένταξη στη CPTPP θα καταργήσει δασμούς σε τρόφιμα, ποτά και αυτοκίνητα, ενώ θα συμβάλει στην ενίσχυση των τομέων της τεχνολογίας και των υπηρεσιών.

Ο Βρετανός υπουργός Εμπορίου θα συνομιλήσει με τους ομολόγους του της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας τη Δευτέρα υποβάλλοντας επίσημο αίτημα για ένταξη στη CPTPP, υπογράμμισε η ανακοίνωση.

«Υποβάλλοντας αίτηση για να γίνουμε η πρώτη νέα χώρα που θα ενταχθεί στη CPTPP καταδεικνύει τη φιλοδοξία μας να έχουμε εμπορικές συναλλαγές με τους καλύτερους όρους με φίλους και εταίρους μας σε όλο τον κόσμο και να είμαστε ένας ενθουσιώδης πρωταθλητής του παγκόσμιου ελεύθερου εμπορίου», δήλωσε ο Τζόνσον.

Τι είναι RCEP

Οι κινήσεις της Βρετανίας από μόνες τους έχουν ενδιαφέρον. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν όταν ενταχθούν στο ευρύτερο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών που λαμβάνουν χώρα στον Πλανήτη.

Δεκαπέντε οικονομίες της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού υπέγραψαν στα τέλη του 2020 αυτό που μπορεί να καταστεί η μεγαλύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, καλύπτοντας σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου το 30% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Η Περιφερειακή Ολοκληρωμένη Οικονομική Εταιρική Σχέση (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP),θα οδηγήσει σταδιακά σε χαμηλότερους δασμούς ενώ στόχο έχει να καταπολεμήσει τον προστατευτισμό, να ενισχύσει τις επενδύσεις και να επιτρέψει την ελεύθερη μετακίνηση αγαθών εντός της περιοχής.

Ποιος υπέγραψε την RCEP

Η RCEP περιλαμβάνει την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τα 10 μέλη της Ένωσης Χωρών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN): Μπρουνέι, Βιετνάμ, Λάος, Καμπότζη, Ταϊλάνδη, Μιανμάρ, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ινδονησία και Φιλιππίνες.

Η Ινδία συμμετείχε στις αρχικές συζητήσεις, αλλά πέρυσι επέλεξε να αποσυρθεί λόγω ανησυχιών που σχετίζονται με φθηνές κινεζικές εισαγωγές.

Τα κράτη-μέλη έχουν πει, ωστόσο, ότι υπάρχει ακόμα περιθώριο να ενταχθεί η Ινδία στην RCEP. Οποιαδήποτε χώρα μπορεί να γίνει μέλος της RCEP 18 μήνες αφού η συμφωνία θα έχει τεθεί σε ισχύ, αλλά η Ινδία, που ήταν από τις πρώτες χώρες που τη διαπραγματεύθηκαν, μπορεί να ενταχθεί ανά πάσα στιγμή μόλις ενεργοποιηθεί.

Τι γίνεται στη συνέχεια;

Η RCEP υπεγράφη χθες στο τέλος μια τετραήμερη συνόδου της ASEAN, που έγινε μέσω βιντεοσύνδεσης στο Ανόι, και πρέπει τώρα να επικυρωθεί προτού τεθεί σε ισχύ, μια διαδικασία που χρειαστεί μήνες για να ξεκινήσει και χρόνια για να ολοκληρωθεί.

Η συμφωνία των 510 σελίδων και των 12 κεφαλαίων δεν είχε δημοσιοποιηθεί πριν από τη χθεσινή τελετή, καθώς «ένας αριθμός μερών δεν συναινούσε στη δημοσιοποίηση του κειμένου πριν από την υπογραφή», ανέφερε σε ανακοίνωση το υπουργείο Εξωτερικών της Νέας Ζηλανδίας.

Σύμφωνα με τα αντίτυπα που αναρτήθηκαν χθες στις ιστοσελίδες των υπουργείων Εξωτερικών των κρατών μελών της RCEP, η συμφωνία πρέπει να επικυρωθεί τουλάχιστον από έξι χώρες της ASEAN και τρεις χώρες που δεν είναι μέλη της Ένωσης αυτής προτού να τεθεί σε ισχύ.

Αντιπαλότητα στην Ανατολική Ασία

H RCEP σηματοδοτεί ιδίως την πρώτη φορά που η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα βρίσκονται μαζί υπό μια μεμονωμένη εμπορική συμφωνία –μια διαδικασία που σε άλλες περιπτώσεις αμαυρώθηκε από ιστορικές και διπλωματικές διαφορές.

«Η Ιαπωνία μπορεί να βρει σημαντικά οφέλη (με την RCEP), καθώς έχει τώρα προνομιακή πρόσβαση στη Νότια Κορέα και την Κίνα, την οποία δεν είχε πριν», σχολίασε η Ντέμπορα Ελμς, από το Ασιατικό Κέντρο Εμπορίου στη Σιγκαπούρη.

Πότε θα αρχίσει να εφαρμόζεται

Η RCEP προσφέρει κάποια ευελιξία στα λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν τις πρακτικές και νομοθετικές αλλαγές που απαιτεί. Η Καμπότζη και το Λάος, για παράδειγμα, έχουν τρία έως πέντε χρόνια για να αναβαθμίσουν τις τελωνειακές τους διαδικασίες.

Το ποιοι ακριβώς τομείς είναι ανοικτοί σε μειώσεις δασμών βάσει της RCEP είναι ένα περίπλοκο ζήτημα και αλλάζει από χώρα σε χώρα. Κάποιες χώρες έχουν καταρτίσει καταλόγους με το τι περιλαμβάνει η RCEP, ενώ άλλες έχουν ετοιμάσει λίστες με τι το εξαιρείται.

Για χώρες που έχουν ήδη μεταξύ τους συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, ένα επιπλέον όφελος της RCEP είναι ότι δημιουργεί ένα κοινό πλαίσιο κανόνων προέλευσης, που θα διευκολύνει τη μετακίνηση αγαθών ανάμεσα στα 15 κράτη – μέλη.

Σύγκριση RCEP και CPTPP

Η ιδέα της RCEP, που γεννήθηκε το 2012, θεωρήθηκε ένας τρόπος για να αντιμετωπίσει η Κίνα, η χώρα με τις μεγαλύτερες εισαγωγές και εξαγωγές στην περιοχή, την αυξανόμενη επιρροή των ΗΠΑ στις χώρες της Ασίας-Ειρηνικού. Κέρδισε ώθηση όταν ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από την Εταιρική Σχέση του Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership-TPP) το 2017.

Η TPP στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Ολοκληρωμένη και Προοδευτική Συμφωνία για τη Σύμπραξη χωρών του Ειρηνικού (CPTPP), και περιλαμβάνει επτά κράτη-μέλη της RCEP, αλλά όχι τις ΗΠΑ.

Η RCEP επικεντρώνεται κυρίως στη μείωση των δασμών και την αύξηση της πρόσβασης στην αγορά αλλά θεωρείται λιγότερο ανταγωνιστική από την CPTPP.

Απαιτεί επίσης λιγότερες πολιτικές ή οικονομικές παραχωρήσεις και δίνει μικρότερη έμφαση στα εργασιακά δικαιώματα, την προστασία του περιβάλλοντος και της πνευματικής ιδιοκτησίας και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών.

Το μέγεθος της αγοράς της RCEP είναι σχεδόν πενταπλάσιο από αυτό της CPTPP.

«Για μια συμφωνία που υπογράφηκε από χώρες που δεν προσφέρθηκαν να συμμετάσχουν και με τόσο απίστευτη ποικιλομορφία στα κράτη-μέλη, η ποιότητα της RCEP πραγματικά ξεπερνά τις προσδοκίες», δήλωσε η Ελμς από το Ασιατικό Κέντρο Εμπορίου. «Θα προσφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη σε πολλές επιχειρήσεις».

Συμπερασματικά

Ας δούμε κάποιες λεπτομέρειες

-Οι 15 χώρες μέλη αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού -2,2 δισεκατομμύρια άτομα- και το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ -26,2 τρισεκατομμύρια δολάρια- καθιστώντας το συγκεκριμένο μπλοκ το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ στην ιστορία (σ.σ: ​τ​​ο νέο μπλοκ ελεύθερων συναλλαγών θα είναι μεγαλύτερο από τη συμφωνία ΗΠΑ – Μεξικού – Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

-Το εμπορικό σύμφωνο, αναμένεται να εξαλείψει περίπου το 90% των δασμών στις εισαγωγές μεταξύ των υπογραφόντων εντός 20 ετών από την έναρξη ισχύος και να θεσπίσει κοινούς κανόνες για το ηλεκτρονικό εμπόριο, το εμπόριο και την πνευματική ιδιοκτησία.

-Οι ενοποιημένοι κανόνες καταγωγής προϊόντος θα οδηγήσουν σε νέες ισορροπίες στις αλυσίδες εφοδιασμού και στη μείωση του κόστους εξαγωγής σε ολόκληρο το μπλοκ. Για παράδειγμα, ένα προϊόν που κατασκευάζεται στην Ινδονησία και περιέχει εξαρτήματα της Αυστραλίας, μέχρι πρότινος αντιμετώπιζε δασμούς στη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών της Asean. Μετά τη RCEP όμως, τα μέρη από οποιοδήποτε κράτος μέλος θα αντιμετωπίζονται ισότιμα.

Πώς θα μεταφραστεί αυτό σιγά σιγά στην αγορά; Οι εταιρείες των μελών της RCEP έχουν πλέον ένα κίνητρο να αναζητήσουν εντός της εμπορικής περιοχής τους προμηθευτές τους.

–Η RCEP σηματοδοτεί την πρώτη φορά που οι αντίπαλες δυνάμεις της ανατολικής Ασίας – Κίνα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα – και ταυτόχρονα οι τρεις από τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ασίας, συμμετέχουν όλες σε μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου. Το γεγονός δε ότι για πρώτη φορά, η Κίνα και η Ιαπωνία κατέληξαν σε μια διμερή διευθέτηση μείωσης δασμών, αποτελεί από μόνο του ένα ιστορικό επίτευγμα, με εξαιρετικές συνέργειες και για τις δύο.

Η Ιαπωνία μπορεί να βρει σημαντικά οφέλη καθώς έχει τώρα προνομιακή πρόσβαση στη Νότια Κορέα και την Κίνα, ενώ η RCEP θα μπορούσε να βελτιώσει την πρωτοβουλία One Belt One Road-η παγκόσμια στρατηγική ανάπτυξης υποδομών που υιοθέτησε η κινεζική κυβέρνηση το 2013 (BRI) – ενισχύοντας τις συνδέσεις μεταφορών, ενέργειας και επικοινωνιών.

Οι ευνοϊκοί κανόνες της RCEP θα προσελκύσουν επίσης ξένες επενδύσεις και όλα αυτά θα έχουν σαν αποτέλεσμα να μετατοπιστεί το οικονομικό κέντρο βάρους πίσω στην Ασία, ενισχύοντας την απομόνωση των ΗΠΑ.

Συμπερασματικά, παρόλο που η συμφωνία δεν είναι τόσο αυστηρή όσο η CPTPP, περιλαμβάνει διατάξεις για την πνευματική ιδιοκτησία, τις τηλεπικοινωνίες, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, το ηλεκτρονικό εμπόριο και την καταγωγή προϊόντος «σεβόμενη » τις πολιτικές ευαισθησίες και διαφορές μεταξύ των κρατών- μελών και ενθαρρύνοντας τις αλυσίδες εφοδιασμού σε ολόκληρη την περιοχή της Ασίας.

Ο βαθύτερος στόχος είναι να λύσει μια σειρά κομβικών σημειολογικών προβλημάτων στον κόσμο προστατευτισμού που εγκαινίασε ο Ντόναλντ Τραμπ, προωθώντας το εμπόριο κάτω από τις φτερούγες της περιφερειακής της συνοχής.

Ο άμεσος οικονομικός αντίκτυπος δεν αναμένεται να είναι τεράστιος, καθώς ο μέσος δασμός των χωρών ASEAN στις εισαγωγές από τους νέους εταίρους του RCEP έχουν ήδη μειωθεί από 4,9% το 2005 σε 1,8% μέχρι σήμερα.

Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος όμως στα μέλη του RCEP έχει να κάνει στην πραγματικότητα με τη μείωση των μη δασμολογικών φραγμών.

Η συμφωνία RCEP σταθεροποιεί το περιβάλλον και μειώνει το κόστος εμπορίου παρακινώντας τις τοπικές εταιρείες σε αναζήτηση προμηθευτών εντός της κοινής ζώνης, οδηγώντας την ευρύτερη περιοχή της Ασίας –Ειρηνικού σε μια περιφερειακή εμπορική ολοκλήρωση.

Στην ουσία η RCEP αντιπροσωπεύει μια αύξηση μακροπρόθεσμα του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού. Ταυτόχρονα για την Ινδία και τις ΗΠΑ όπου οι εξαγωγές σε αυτές τις 15 χώρες αντιπροσωπεύουν ένα κρίσιμο ποσοστό άνω του 20% των εξαγωγών τους, αυτή η συμφωνία μπορεί να της φέρει σε μια εξαιρετικά δυσάρεστη θέση.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των αναλυτών, η Νοτιοανατολική Ασία θα επωφεληθεί σημαντικά από τη RCEP με όφελος τουλάχιστον 19 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030.

Η Βορειοανατολική Ασία επειδή έχει ήδη συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τους εταίρους του RCEP θεωρείται λιγότερο ευνοημένη, αλλά στο σημείο αυτό έχουμε κάποιες διαφωνίες.

Βλέπετε, ακόμα και οι χώρες που έχουν ήδη μεταξύ τους συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, μέσω της RCEP κερδίζουν κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια διμερή συμφωνία. Κερδίζουν ένα κοινό πλαίσιο κανόνων προέλευσης, που θα διευκολύνει τη μετακίνηση αγαθών ανάμεσα και στα 15 κράτη-μέλη και θα αυξήσει τη συνολική ελκυστικότητα της περιοχής.

Μειώνοντας τους δασμούς αλλά και τα μη τιμολογιακά εμπόδια, η συμφωνία εγκαινιάζει μια περίοδο μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης για μια περιοχή που είναι ήδη ένα βήμα μπροστά στο τρέχον περιβάλλον της πανδημίας. Και αυτό στον κόσμο των διαχειριστών μπορεί πολύ εύκολα να μεταφραστεί ως αύξηση στάθμισης.

Πληροφορίες από forin, liberal κι ΑΠΕ-ΜΠΕ