Σ.Αραβία, Ρωσία και ΗΠΑ σε τριγωνική αντιπαράθεση-Κέρδη και Ζημίες από την Πετρελαϊκή Κρίση του 2020

Η φράση «μαύρος χρυσός» είναι ενδεικτικός της αξίας που έχει το πετρέλαιο. Άλλωστε δεν χρειάζεται και πολύ για να συνειδητοποιήσει κανείς πως όλη η οικονομία του πλανήτη στηρίζεται στην κατανάλωση πετρελαίου.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Ωστόσο εδώ και λίγο καιρό (με τη χθεσινή ιστορική μέρα να είναι το θέμα συζήτησης παγκοσμίως) το πετρέλαιο έχει γίνει ανεπιθύμητο!  

Με την υποχώρηση της παγκόσμιας ζήτησης, λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία του κορονοϊού, να αναμένεται σύμφωνα με την Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) να φθάσει τα 29 εκατ. βαρέλια ημερησίως σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, η παραγωγή εξακολουθεί να πλεονάζει και η χωρητικότητα των αποθηκευτικών χώρων πετρελαίου στις ΗΠΑ αναμένεται να εξαντληθεί στα μέσα Μαϊου.

Σ.Αραβία και Συμφωνία με Ρωσία. Ξεπερασμένα δεδομένα

Θυμίζουμε (και το πρόσφατο άρθρο μας για το θέμα) πως η συμφωνία Σ.Αραβίας και Ρωσίας,  πριν μέρες μόλις, για τη μείωση της παραγωγής είχε χαρακτηριστεί ιστορική. Τώρα πια είναι ξεπερασμένη. Τότε το πρώτιστο ήταν ο συμβιβασμός σε έναν πόλεμο τιμών. Τώρα είναι θέμα επιβίωσης.

Το χαμηλότερο επίπεδο στο οποίο είχε οδηγηθεί ποτέ η τιμή του πετρελαίου ήταν τα 10 δολάρια ανά βαρέλι το 1986, που μάλιστα πολλοί συνδέουν και με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης λίγο αργότερα. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς η κατάσταση ούτε εύκολη είναι, ούτε ευχάριστη.

Πάντως χθες Δευτέρα σημειώθηκαν τρεις εξελίξεις χωρίς προηγούμενο. Το προθεσμιακό συμβόλαιο Μαϊου του αμερικανικού ελαφρού αργού πέρασε κάτω από το μηδέν, καταγράφοντας ημερήσια πτώση της τιμής άνω του 300%, αλλά και το μεγαλύτερο spread σε σχέση με το προθεσμιακό συμβόλαιο του επομένου μηνός.

Τα προθεσμιακά συμβόλαια αποτελούν εν μέρει αγοραπωλησία φυσικού πετρελαίου και εν μέρει χρηματιστηριακή πράξη πάνω στις διαφορές τιμής που καταγράφει το “χαρτί” μήνα τον μήνα. Εν προκειμένω, το timing ήταν εξαιρετικά ατυχές: το προθεσμιακό συμβόλαιο Μαϊου λήγει σήμερα Τρίτη και δεν μπορούσε να έχει αγοραστή παρά μόνο μεταξύ όσων ενδιαφέρονταν για άμεση παραλαβή φυσικού πετρελαίου – και τέτοιοι δεν υπάρχουν στις τωρινές συνθήκες.

Μιαν ακριβέστερη εικόνα της αγοράς αποτυπώνει το γεγονός ότι το συμβόλαιο Ιουνίου του αμερικανικού αργού, που λήγει στις 19 Μαϊου υποχώρησε κατά μόλις 18%, ισορροπώντας στα 20,43 δολάρια ανά βαρέλι και το συμβόλαιο Ιουλίου στα 26,18 δολάρια ανά βαρέλι, με πτώση κατά 11%. Το πετρέλαιο Brent, που αποτελεί και το διεθνές benchmark και έχει ήδη περάσει στην διαπραγμάτευση του συμβολαίου Ιουνίου, υποχώρησε κατά 8,9% στα 25,57 δολάρια ανά βαρέλι. (πληροφορίες και τιμές αντλήσαμε από άρθρο του Κώστα Ράπτη)

Είναι σαφές πως παρά τον χθεσινό πανικό, οι αγορές βλέπουν μία εξομάλυνση της κατάστασης μεσοπρόθεσμα. Μπορεί η συμφωνία του OPEC+ να θεωρείται ξεπερασμένη ωστόσο φαίνεται πως θα αρθούν οι περιορισμοί στην μετακίνηση των πολιτών (λόγω COVID-19) άρα θα ξεκινήσει να υπάρχει ζήτηση για πετρέλαιο.

Ο ΟPEC+  θα συνεδριάσει εκ νέου τον Ιούνιο όπου και θα γίνει απολογισμός της κατάστασης και θα αποφασισθούν νέα δεδομένα στην παραγωγή πετρελαίου. Σημαντικό ρόλο θα παίξει, πάλι η στάση της Ρωσίας η οποία έχει και το φυσικό αέριο ως παράγοντα στις πράξεις της.

Η Goldman Sachs επισημαίνει ότι σε αυτό το τοπίο κρίσης, συγκριτικό πλεονέκτημα έχουν όσοι παραγωγοί έχουν άμεση πρόσβαση σε θαλάσσια μεταφορά (εξ ού και η διαφορετική εικόνα του Brent), εξ ού και το γεγονός ότι τα ναύλα των υπερδεξαμενόπλοιων, που πλέον χρησιμοποιούνται ως αποθηκευτικοί χώροι εν αναμονή μιας επανεκκίνησης της διεθνούς οικονομίας, έχουν εκτοξευθεί. Εδώ αξίζει να τονίσουμε πως οι ναυτιλιακές εταιρείες ναι μεν χάνουν χρήματα από την παύση της μεταφορικής δραστηριότητας αλλά έχουν κέρδη που υπερκαλύπτουν τις ζημίες όσοι έχουν υπερδεξαμενόπλοια. Και πολλοί Έλληνες πλοιοκτήτες μεταξύ αυτών που κερδίζουν.

Άλλοι αναλυτές σημειώνουν ότι θα διευκολυνθούν όσοι έχουν επενδύσει στην καθετοποίηση, δραστηριοποιούμενοι ταυτοχρόνως στην παραγωγή και την διύλιση (οι χώρες του OPEC είναι σε θέση να διυλίσουν μόνο το ήμισυ της τωρινής παραγωγής τους), καθώς και όσοι συναλλάσσονται με μακροπρόθεσμα συμβόλαια και όχι με την αγορά spot.

Σ.Αραβία, Ρωσία και ΗΠΑ σε τριγωνική αντιπαράθεση

Στην τριγωνική αντιπαράθεση που εμπλέκει τους μεγαλύτερους παραγωγούς, ήτοι ΗΠΑ, Ρωσία και Σ. Αραβία, η τελευταία βρίσκεται παγιδευμένη.

Εξαπέλυσε προ πενταετίας τον προηγούμενο γύρο πολέμου τιμών, υποτιμώντας την ικανότητα του αμερικανικού σχιστολιθικού κλάδου (shale oil) να μειώσει τα κόστη παραγωγής του και κήρυξε ανακωχή με την συγκρότηση του OPEC+, ο οποίος περιλαμβάνει μεν την Ρωσία, αλλά όχι και τους υπερατλαντικούς ανταγωνιστές, οι οποίοι κατέκτησαν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, αναδεικνυόμενοι σε υπ’ αριθμόν ένα παραγωγό. Στην ουσία η Σ.Αραβία αποφάσισε να κηρύξει πόλεμο στις ΗΠΑ.

Στην παρούσα φάση, η πίεση αρχίζει να αγγίζει και την αμερικανική πλευρά. Η ConocoPhillips ανακοίνωσε ότι περικόπτει οικειοθελώς την παραγωγή της σε ΗΠΑ και Καναδά κατά 200.000 βαρέλια ημερησίως, ενώ στην αμερικανική επικράτεια έκλεισαν 260 πηγάδια τις τελευταίες πέντε εβδομάδες.

Καθώς ειδικά η σχιστολιθική παραγωγή αποτελείται από υπερχρεωμένους ανεξάρτητους μικρομεσαίους παραγωγούς, ένα κύμα χρεοκοπιών θεωρείται πολύ πιθανό – με όλους τους κραδασμούς που θα μεταφερθούν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και το πολιτικό κόστος που θα έχουν οι χιλιάδες απολύσεις.

Αξίζει να τονιστεί πως ο Ντόναλντ Τραμπ είχε αρχικά υποσχεθεί να αφήσει την αγορά να ρυθμίσει τα ζητήματά της, ωστόσο εδώ και μέρες, αρχίζει να γίνεται λόγος ( από το Λευκό Οίκο) για κρατική παρέμβαση. Οι ιδέες που έχουν ακουστεί είναι αξιομνημόνευτες, ωστόσο είναι θέμα που δεν θα μας απασχολήσει στο παρόν άρθρο.