
Ορόσημα που κλείνουν και άλλα που ανοίγουν. Σε μία περίοδο γεωπολιτικών ανακατατάξεων, που συνοδεύεται από σφοδρές αναταράξεις στις παγκόσμιες οικονομίες και με άγνωστη την ημερομηνία λήξης μίας κρίσης, η οποία ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον πολλαπλών εξισώσεων, οι απαντήσεις ζητούν σταθερότητα, σαφείς τοποθετήσεις, ενίσχυση των συμμαχιών, αλλά και… διάβασμα της επόμενης ημέρας, για να ξεκινήσεις, όταν αυτή, αργά ή γρήγορα, φτάσει από όσο το δυνατόν καλύτερη αφετηρία.
Σε αυτό το γεωπολιτικό-οικονομικό-ενεργειακό momentum, η Αθήνα… ξεδιπλώνει ένα προς ένα τα χαρτιά ενός διεθνούς διπλωματικού ντεμαράζ, λαμβάνοντας θέσεις καθαρές στον παγκόσμιο χάρτη του αύριο. Και αυτές, ακριβώς, οι θέσεις ήταν που πρωταγωνίστησαν στη σχεδόν τριήμερη παρουσία του πρωθυπουργού στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Η παρουσίαση μίας Ελλάδας που αλλάζει, αφήνοντας πίσω της μία δεκαετή κρίση, ήταν το κυρίαρχο ζητούμενο των επαφών που πραγματοποίησε ο κ. Μητσοτάκης στην Ουάσινγκτον, με κορυφαία όλων αυτή με τον πρόεδρο Μπάιντεν. “Η χώρα επιστρέφει ως ηγέτιδα δύναμη στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και μετατρέπεται σε πόλο ασφάλειας και ανάπτυξης”, είναι το μήνυμα που εκπέμπεται. Οι σχέσεις Αθήνας-Ουάσινγκτον εισέρχονται σε ακόμα πιο θετικό έδαφος, όπως και η στενή ιστορική συνεργασία των δύο χωρών, με τα κέρδη να είναι πολλαπλασιαστικά για το μέλλον, όπως παρατηρούν κυβερνητικά στελέχη, κάνοντας τον απολογισμό των συναντήσεων του κ. Μητσοτάκη.






Τα συμπεράσματα
Σε μία χρονική περίοδο κατά την οποία η ηγεσία της Τουρκίας επιχειρεί να… ακροβατήσει ανάμεσα στην επαναπροσέγγιση με τη Δύση και στον… ανέφελο ουρανό των σχέσεων της με τη Μόσχα, ακολουθώντας μία τακτική οβιδιακών μεταμορφώσεων, η Ελλάδα παρουσιάστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες ως ένας σταθερός σύμμαχος που μιλά την ίδια γλώσσα με τις σύγχρονες δημοκρατίες του δυτικού κόσμου και μάχεται για τις ίδιες αξίες, ιδέες και αρχές. Και η αναγνώριση αυτού του ρόλου είναι το πρώτο μεγάλο κέρδος της πρωθυπουργικής παρουσίας στην Ουάσινγκτον.
Ένα κέρδος που δεν αποτυπώθηκε μόνο στις δηλώσεις του προέδρου Μπάιντεν, οι οποίες αποτέλεσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην Αθήνα. Έγινε εμφανές στην υποδοχή της ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο. Έγινε εμφανές στη δεξίωση που παρέθεσαν οι ελληνοαμερικανικές οργανώσεις το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Η παρουσία σε αυτήν της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσις Πελόζι, καθώς και του γερουσιαστή, Μπομπ Μενέντεζ, έδειξαν τον απόλυτα θετικό, όπως χαρακτηρίζεται από παράγοντες, τρόπο με τον οποίο ολοκληρώθηκε το 48ωρο διπλωματικό σπριντ στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στις συνομιλίες κορυφής του πρωθυπουργού υπήρξε η αναγνώριση του ρόλου της χώρας ως πυλώνα ασφαλείας σε μία κρίσιμη περιοχή του παγκόσμιου χάρτη, με διαρκώς ευμετάβλητες ισορροπίες. “Υψώσατε τη φωνή σας αμέσως, καταδικάζοντας την επιθετικότητα της Ρωσίας, αποτελώντας προπύργιο ασφάλειας του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο”, σημείωσε ο πρόεδρος Μπάιντεν, αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι η Αθήνα (και αυτό την καθιστά σταθερό σύμμαχο-κλειδί) πήρε θέση, με την ηχηρή επισήμανση ότι ανήκει στη Δύση.
Πρώτη σημαντική παρακαταθήκη η αναγνώριση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας και της αξιοπιστίας της στη συμμαχία. Η δεύτερη σχετίζεται με έναν ακόμα κρίσιμο τομέα. Αυτόν των εθνικών θεμάτων.
Μαραθώνιος ενημέρωσης. Οι χάρτες
Τα εθνικά θέματα αποτέλεσαν ιδιαίτερο κεφάλαιο της παρουσίας Μητσοτάκη και κορυφαίων υπουργών στην Ουάσινγκτον. Ο πρωθυπουργός έδειξε στον πρόεδρο Μπάιντεν, άριστο γνώστη της περιοχής μας, τον χάρτη της “γαλάζιας πατρίδας”. Το ίδιο έπραξε στη συνάντηση με τη Νάνσι Πελόζι, στη συνάντηση με Αμερικανούς γερουσιαστές.
“Υπήρξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από τα μέλη της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων για την συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη. Συνήθως, από τα 20 μέλη της Επιτροπής συμμετέχουν πέντε με έξι. Σήμερα ήταν πολλοί περισσότεροι και από τα δύο κόμματα”, έλεγε ο γερουσιαστής Μενέντεζ, σε συνομιλία που είχε με Έλληνες δημοσιογράφους, δείχνοντας το ενδιαφέρον που υπάρχει στο Κογκρέσο για το σχετικό ζήτημα. Ένα Κογκρέσο που στο… χέρι του κρατάει το πράσινο ή κόκκινο στα τουρκικά F-16. Οι πρωθυπουργικές τοποθετήσεις στο Κογκρέσο και η έμμεση πλην σαφής σύγκριση Ρωσίας-Τουρκίας είχαν, επίσης, τον ίδιο στόχο. Να μπλοκαριστεί η έγκριση της αναβάθμισης των F-16 της γείτονος. Και ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί.
Το ενεργειακό και η επερχόμενη Σύνοδος των “27”
Ένα ακόμα κέρδος που μπορεί να κρατήσει κανείς, εξετάζοντας τα αποτελέσματα των πρωθυπουργικών συναντήσεων και παρεμβάσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι η ψήφος εμπιστοσύνης της Ουάσινγκτον στην ενεργειακή στρατηγική της Ελλάδας. Ο σχεδιασμός που θέλει τη χώρα μας να μετατρέπεται σε κόμβο μεταφοράς σε Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη αποτέλεσε σημείο αναφοράς στις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στην αμερικανική πρωτεύουσα. “Υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία τελικά θα πρέπει να περάσουν από την Ελλάδα, για να καλύψουν τις ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς.
Η Ελλάδα είναι και το σημείο εισόδου του υγροποιημένου φυσικού αερίου όχι μόνο στο ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου αλλά και στο Βαλκανικό… Αυτός ο ενεργειακός διάδρομος που ξεκινά από την Ελλάδα και θα καλύπτει τις ανάγκες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, είναι ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας για τις ΗΠΑ”, ανέφερε, σε μία από τις πολλές παρεμβάσεις του στην Ουάσινγκτον, ο κ. Μητσοτάκης. Η κυβέρνηση επεκτείνει τις κινήσεις στην ενεργειακή σκακιέρα, ενώ ένα ακόμα σημαντικό κομμάτι στο συγκεκριμένο παζλ είναι η τοποθέτηση του Νίκου Τσάφου, ειδικού στη γεωπολιτική της ενέργειας, στη θέση νέου συμβούλου του πρωθυπουργού.
Πλέον, η Αθήνα στρέφει την προσοχή της στην κρίσιμη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των “27” ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα πραγματοποιηθεί στο τέλος το μήνα, με μενού συζήτησης τις απαντήσεις στο ενεργειακό ράλι.
Η συμμαχία του Νότου απέναντι στους “φειδωλούς” του Βορρά αναμένεται να κάνει και πάλι την παρουσία της στις Βρυξέλλες, με τη χώρα μας να συνεχίζει να εκπέμπει μηνύματα προς την Ευρώπη για την ανάγκη περαιτέρω θωράκισης των οικονομιών και των πολιτών απέναντι στις ακραίες αυξήσεις στις τιμές. Η κυβέρνηση στήριξε με το νέο εθνικό σχέδιο νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ωστόσο, όπως παρατηρούν στελέχη, αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη πρόσθετης βοήθειας από την Ευρώπη. Μία βοήθεια είτε χρηματοδοτική (με ανακύκλωση των δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης) είτε με μία πιο δραστική παρέμβαση στην αγορά του φυσικού αερίου. Και η… μάχη στη συνάντηση των “27” θα είναι σκληρή.
Toυ Δημήτρη Γκάτσιου
* Αναδημοσίευση από το ”Κεφάλαιο” που κυκλοφορεί