Ρωσία, Ιράν και Κίνα στηρίζουν την Χαμάς | Ένας παγκόσμιος πόλεμος λέξεων και επεξεργασμένων εικόνων είναι σε πλήρη εξέλιξη
Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Hamas έχει μετατραπεί ταχύτατα σε παγκόσμιο πόλεμο στο διαδίκτυο.
Από τους Steven Lee Myers και Sheera Frenkel/New York Times
Το Ιράν, η Ρωσία και, σε μικρότερο βαθμό, η Κίνα έχουν χρησιμοποιήσει τα κρατικά μέσα ενημέρωσης και τις μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στον κόσμο για να υποστηρίξουν τη Hamas και να υπονομεύσουν το Ισραήλ, ενώ δυσφημούν τον κύριο σύμμαχο του, τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι πληρεξούσιοι του Ιράν στον Λίβανο, τη Συρία και το Ιράκ έχουν επίσης ενταχθεί στον πόλεμο διαδικτυακά, μαζί με εξτρεμιστικές ομάδες, όπως η Al Qaeda και το Ισλαμικό Κράτος, που προηγουμένως ήταν σε αντίθεση με τη Hamas.
Ο κατακλυσμός της διαδικτυακής προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης είναι μεγαλύτερος από οτιδήποτε έχει ξαναδεί ο κόσμος, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους και ανεξάρτητους ερευνητές -είναι δηλαδή μία αντανάκλαση της γεωπολιτικής διαίρεσης του κόσμου.
«Παρακολουθούν εκατομμύρια, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Rafi Mendelsohn, αντιπρόεδρος της Cyabra, μιας εταιρείας πληροφοριών μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο Τελ Αβίβ, «και όλο αυτό επηρεάζει τον πόλεμο με έναν τρόπο που πιθανώς είναι εξίσου αποτελεσματικό όπως κάθε άλλη τακτική στο έδαφος». Η Cyabra έχει τεκμηριώσει τουλάχιστον 40.000 bots ή μη αυθεντικούς λογαριασμούς στο διαδίκτυο από τότε που η Hamas επιτέθηκε στο Ισραήλ από τη Γάζα στις 7 Οκτωβρίου.
Το περιεχόμενο -σκληρό, συναισθηματικά φορτισμένο, πολιτικά λοξό και συχνά ψευδές- έχει πυροδοτήσει θυμό και ακόμη και βία πολύ πέρα από τη Γάζα, εγείροντας φόβους ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρύτερη σύγκρουση. Το Ιράν, αν και αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση της Hamas, έχει απειλήσει το ίδιο, με τον υπουργό Εξωτερικών του, Hossein Amir Abdollahian, να προειδοποιεί για αντίποινα σε «πολλαπλά μέτωπα» εάν οι ισραηλινές δυνάμεις επιμείνουν στη Γάζα.
«Είναι σαν να εμπλέκονται όλοι», δήλωσε ο Moustafa Ayad, εκτελεστικός διευθυντής σε θέματα Αφρικής, Μέσης Ανατολής και Ασίας στο Ινστιτούτο Στρατηγικού Διαλόγου. Το ίδιο, ένας μη κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός στο Λονδίνο, την περασμένη εβδομάδα παρουσίασε λεπτομερείς εκστρατείες επιρροής από το Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα. Οι εκστρατείες δεν φαίνεται να είναι συντονισμένες, δηλώνουν Αμερικανοί και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ειδικοί, αν και δεν αποκλείουν τη συνεργασία.
Αν και το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα έχουν διαφορετικά κίνητρα για την υποστήριξη της Hamas έναντι του Ισραήλ, έχουν προωθήσει τα ίδια θέματα από την έναρξη του πολέμου. Δεν παρέχουν απλώς ηθική υποστήριξη, λένε οι αξιωματούχοι και οι ειδικοί, αλλά επίσης οργανώνουν φανερές και κρυφές εκστρατείες ενημέρωσης για να ενισχύσουν η μία την άλλη και να επεκτείνουν την παγκόσμια εμβέλεια των απόψεών τους σε πολλές πλατφόρμες και σε πολλές γλώσσες.
Ο ισπανικός βραχίονας του Russia Today (RT), του παγκόσμιου ρωσικού τηλεοπτικού δικτύου, για παράδειγμα, αναδημοσίευσε πρόσφατα μια δήλωση του Ιρανού προέδρου που αποκάλεσε την επίθεση στο Αραβικό Νοσοκομείο Al-Ahli στη Γάζα στις 17 Οκτωβρίου ως έγκλημα πολέμου του Ισραήλ, παρόλο που δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών και ανεξάρτητοι αναλυτές είπαν έκτοτε ότι ένας πύραυλος που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα ήταν πιο πιθανή αιτία της έκρηξης.
Ένα άλλο ρωσικό υπερπόντιο ειδησεογραφικό πρακτορείο, το Sputnik India, επικαλέστηκε έναν «στρατιωτικό εμπειρογνώμονα» που είπε, χωρίς στοιχεία, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν τη βόμβα που κατέστρεψε το νοσοκομείο. Αναρτήσεις σαν αυτές έχουν συγκεντρώσει δεκάδες χιλιάδες προβολές.
«Βρισκόμαστε σε έναν ακήρυχτο πόλεμο πληροφοριών με αυταρχικές χώρες», δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο James P. Rubin, επικεφαλής του Κέντρου Παγκόσμιας Δέσμευσης του State Department.
Από τις πρώτες ώρες της επίθεσής της, η Hamas έχει εφαρμόσει μια ευρεία, εξελιγμένη στρατηγική μέσων ενημέρωσης, εμπνευσμένη από ομάδες όπως το Ισλαμικό Κράτος. Οι συνεργάτες της διέδωσαν εικόνες μέσω λογαριασμών bot που προέρχονται από μέρη όπως το Πακιστάν, παρακάμπτοντας το απαγορευτικό της Hamas στο Facebook και το X, παλαιότερα γνωστό ως Twitter, σύμφωνα με τους ερευνητές της Cyabra.
Ένα προφίλ στο X που έφερε τα χαρακτηριστικά ενός μη αυθεντικού λογαριασμού —@RebelTaha— δημοσίευσε περιεχόμενο 616 φορές τις δύο πρώτες ημέρες της σύγκρουσης, αν και προηγουμένως περιείχε κυρίως ειδήσεις και σχόλια για κρίκετ, είπαν.
Αξιωματούχοι και ειδικοί που παρακολουθούν την παραπληροφόρηση και τον εξτρεμισμό έχουν εντυπωσιαστεί από το πόσο γρήγορα και εκτενώς διαδόθηκε το μήνυμα της Hamas στο Διαδίκτυο. Αυτό το κατόρθωμα τροφοδοτήθηκε σχεδόν σίγουρα από τη συναισθηματική ένταση του ισραηλοπαλαιστινιακού ζητήματος και από τις εικόνες της βίας, που καταγράφηκαν ουσιαστικά σε πραγματικό χρόνο με κάμερες που έφεραν ένοπλοι της Hamas. Ενισχύθηκε επίσης από εκτεταμένα δίκτυα ρομπότ και, αμέσως μετά, επίσημους λογαριασμούς που ανήκουν σε κυβερνήσεις και κρατικά μέσα ενημέρωσης στο Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα.
Μια μέρα μετά την έναρξη της σύγκρουσης, περίπου ένας στους τέσσερις λογαριασμούς στο Facebook, το Instagram, το TikTok και το X φαινόταν ότι ήταν ψεύτικος, σύμφωνα με τη Cyabra. Τις 24 ώρες μετά την έκρηξη στο Αραβικό Νοσοκομείο Al-Ahli, περισσότεροι από ένας στους τρεις λογαριασμοί που ανάρτησαν σχετικά στο X ήταν επίσης.
Οι ερευνητές της εταιρείας εντόπισαν έξι συντονισμένες εκστρατείες σε μια κλίμακα τόσο μεγάλη, όπως είπαν, που διέθεταν σίγουρα τη συμμετοχή εθνών ή μεγάλων μη κρατικών παραγόντων.
Η έκθεση του Ινστιτούτου Στρατηγικού Διαλόγου την περασμένη εβδομάδα ξεχώρισε τους ιρανικούς λογαριασμούς στο Facebook και το X που «διαδίδουν ιδιαίτερα επιβλαβές περιεχόμενο που περιλαμβάνει εξύμνηση εγκλημάτων πολέμου και βίας εναντίον Ισραηλινών αμάχων και ενθαρρύνει περαιτέρω επιθέσεις κατά του Ισραήλ».
Αν και ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, ο Ayatollah Ali Khamenei, αρνήθηκε τη συμμετοχή του Ιράν στην επίθεση, οι αναφορές τον παρουσιάζουν ως ηγέτη μιας «πανισλαμικής αντίστασης» κατά του Ισραήλ και τις νεοαποικιακές δυτικές δυνάμεις.
Μια σειρά αναρτήσεων στο X από ένα κρατικό πρακτορείο, το ειδησεογραφικό Tasnim, ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι υπεύθυνες για «τα εγκλήματα» και έδειξε ένα βίντεο με τραυματίες Παλαιστίνιους. Στο Telegram, λογαριασμοί έχουν επίσης διαδώσει ψευδές ή μη επαληθευμένο περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένου ενός ευρέως καταρριφθέντος λογαριασμού ότι το CNN είχε προσποιηθεί μια επίθεση σε τηλεοπτικό συνεργείο.
Η Cyabra εντόπισε επίσης μια διαδικτυακή εκστρατεία στα αραβικά στο X από το Ιράκ, προφανώς από σιιτικές μουσουλμανικές παραστρατιωτικές ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του κινήματος του Muqtada al-Sadr. Ένα δίκτυο λογαριασμών δημοσίευσε πανομοιότυπα μηνύματα και φωτογραφίες, χρησιμοποιώντας το hashtag #AmericasponsorIsraelTerrorism. Αυτές οι αναρτήσεις κορυφώθηκαν στις 18 και 19 Οκτωβρίου, συγκεντρώνοντας περισσότερες από 6.000 αλληλοεπιδράσεις και είχαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν 10 εκατομμύρια θεατές, σύμφωνα με την Cyabra.
Το Ισραήλ, το οποίο έχει τις δικές του εξελιγμένες επιχειρήσεις πληροφόρησης, έχει βρεθεί απροσδόκητα σε άμυνα.
«Όπως ο στρατός του, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Ισραήλ πιάστηκαν στον ύπνο και απάντησαν με ημέρες καθυστέρηση», δήλωσε ο Ben Decker, διευθύνων σύμβουλος της Memetica, μιας εταιρείας συμβούλων πληροφοριών για τις απειλές, και πρώην ερευνητής των New York Times. «Η ανταπόκριση ήταν χαοτική».
Δύο Ισραηλινοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας προκειμένου να συζητήσουν ζητήματα πληροφοριών, είπαν ότι το Ισραήλ παρακολουθεί τη δραστηριότητα των bot από το Ιράν και άλλες χώρες. Σημείωσαν ότι είναι μεγαλύτερη από οποιαδήποτε προηγούμενη καμπάνια που έχουν δει.
Ο πόλεμος έχει εντείνει τις ανησυχίες στην Ουάσιγκτον και σε άλλες δυτικές πρωτεύουσες ότι μια συμμαχία αυταρχικών κυβερνήσεων έχει καταφέρει να υποδαυλίσει ανελεύθερα, αντιδημοκρατικά αισθήματα, ειδικά στην Αφρική, τη Νότια Αμερική και σε άλλα μέρη του κόσμου όπου οι κατηγορίες για αμερικανική ή δυτική αποικιοκρατία ή κυριαρχία βρίσκουν γόνιμο έδαφος.
Η Ρωσία και η Κίνα, οι οποίες έχουν πλησιάσει μεταξύ τους όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, φαίνεται ότι σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν τη σύγκρουση για να υπονομεύσουν τόσο τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και το Ισραήλ. Το Παγκόσμιο Κέντρο Δέσμευσης του State Department, το οποίο καταπολεμά την κρατική προπαγάνδα και την παραπληροφόρηση, παρακολουθεί τις τελευταίες εβδομάδες λεπτομερώς τις εκτεταμένες εκστρατείες από τη Ρωσία και την Κίνα προκειμένου να διαμορφώσουν το παγκόσμιο περιβάλλον πληροφοριών προς όφελός τους.
Μια εβδομάδα πριν η Hamas επιτεθεί στο Ισραήλ, το State Department προειδοποίησε σε έκθεσή της ότι η Κίνα χρησιμοποιεί «παραπλανητικές μεθόδους» για να επηρεάσει την παγκόσμια κοινή γνώμη πίσω από την κοσμοθεωρία της. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, η Κίνα αυτοπαρουσιάζεται ως ουδέτερος ειρηνοποιός, ενώ οι αξιωματούχοι της απεικονίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες ως έναν πονηρό πολεμοχαρή που έχει υποστεί «στρατηγική αποτυχία στη Μέση Ανατολή».
Λογαριασμοί Ρώσων αξιωματούχων και κρατικών μέσων ενημέρωσης συμμερίζονται αυτό το συναίσθημα. Πολλοί λογαριασμοί υπέρ του Κρεμλίνου στο Telegram μετατοπίστηκαν απότομα μετά τις 7 Οκτωβρίου από περιεχόμενο για τον πόλεμο στην Ουκρανία σε αναρτήσεις αποκλειστικά για το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου ενός καναλιού αραβικής γλώσσας που συνδέεται με την ομάδα Wagner, τη ρωσική παραστρατιωτική ομάδα που επαναστάτησε κατά του προέδρου Vladimir V. Putin τον Ιούνιο.
Ο Putin, ο οποίος συναντήθηκε με τους ηγέτες της Hamas μετά την έναρξη του πολέμου, περιέγραψε τους πολέμους στην Ουκρανία και το Ισραήλ ως μέρος της ίδιας ευρείας μάχης ενάντια στην αμερικανική παγκόσμια κυριαρχία. Υποστήριξε επίσης, χωρίς στοιχεία, ότι «δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών» ήταν πίσω από μια εξέγερση την Κυριακή που είχε ως στόχο Εβραίους στο αεροδρόμιο στο Dagestan, μια κατά κύριο λόγο μουσουλμανική περιοχή στη νότια Ρωσία.
«Βρίσκονται σε μια σύγκρουση, έναν γεωστρατηγικό ανταγωνισμό, με τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Michael Doran, πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου και του Πενταγώνου που είναι τώρα διευθυντής του Κέντρου για την Ειρήνη και την Ασφάλεια στη Μέση Ανατολή στο Ινστιτούτο Χάντσον. «Και αναγνωρίζουν ότι όταν το Ισραήλ, ο πρωταρχικός σύμμαχος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, είναι μπλεγμένος σε έναν πόλεμο σαν αυτόν, αυτό αποδυναμώνει τις Ηνωμένες Πολιτείες».
