Last updated on Απρίλιος 14th, 2021 at 08:16 μμ
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!
Ένα φάντασμα περιπλανιέται στην Ευρώπη: το φάντασμα της αποσύνθεσης.
Οι ισχυρές φυγοκεντρικές τάσεις κλονίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση από τα θεμέλιά της, επισκιάζοντας την αφελή αισιοδοξία εκείνων που στην αυγή της νέας χιλιετίας είχαν χαιρετίσει την εισαγωγή του ευρώ και τη διεύρυνση προς ανατολάς ως διακήρυξη μιας νέας εποχής.
Η Ένωση, όπως ειπώθηκε, δεν αντιμετώπιζε μόνο τα μεγάλα ζητήματα ασφάλειας και άμυνας, αλλά με την επιβεβαίωση της νομισματικής κυριαρχίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, είχε επιτύχει ένα βήμα προς την ομοσπονδοποίηση.
Όμως ήταν μια ψευδαίσθηση. Η Ευρώπη, από την οποία σχεδιάστηκαν λαμπρά επιτεύγματα, δεν ήταν παρά η σκιά ενός ονείρου. Η μόνιμη κρίση του ευρώ Και η άνευ προηγουμένου απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την Ένωση αποδεικνύει πως το όνειρο ήταν απατηλό
Οι φυγοκεντρικές τάσεις στην Ευρώπη άρχισαν να εμφανίζονται μετά το 1989, με την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου, και εκδηλώθηκαν πλήρως στις αρχές του 21ου αιώνα.
Οι βαθιές αποκλίσεις στην αντίληψη των στρατηγικών προτεραιοτήτων, των συγκρουόμενων εθνικών συμφερόντων και της τάσης να επιστρέψουμε σε μια τομεακή ανάγνωση γεγονότων εμφανίστηκαν τα ίδια χρόνια κατά τα οποία η Ευρώπη έχασε τον γεωπολιτικό της ρόλο ως αντι-σοβιετικό προπύργιο. Αυτός ο ρόλος αρχικά της είχε αποδοθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες κι έτσι λειτουργούσε μεταπολεμικά. Όταν έπαψε να υπάρχει η Σοβιετική Ένωση, η Ευρώπη έχασε το ρόλο της και δεν μπόρεσε να βρει νέο.
Το ξέσπασμα των πολέμων στη Γιουγκοσλαβία ήταν το πρώτο, εμβληματικό σημάδι της αντίφασης μεταξύ των ελπίδων της ενότητας και της πραγματικότητας μιας Ευρώπης που είναι βαθιά διχασμένη μέσα σε αυτήν.
Η ΕΕ και οι διάφορες υπηρεσίες της αποδείχθηκαν εντελώς ανίσχυρες για την αντιμετώπιση της γιουγκοσλαβικής κρίσης, καθώς τα μέλη της διαιρέθηκαν μεταξύ εκείνων που, όπως η Γερμανία και η Αυστρία, υποστήριξαν τις αποσχιστικές δημοκρατίες και εκείνους που, με επικεφαλής τη Γαλλία, ήθελαν να διατηρήσουν τα υπάρχοντα σύνορα.
Όπως είναι γνωστό, μετά από αρκετές σφαγές τις οποίες παρακολούθησαν οι ευρωπαϊκές ειρηνευτικές δυνάμεις, ήταν η Αμερική του Κλίντον που ανέλαβε τον έλεγχο της κατάσταση, αποδεικνύοντας πως η Ευρώπη δεν μπορούσε να χειριστή τα πράγματα. Στην πίσω αυλή της Ευρώπης, οι ΗΠΑ καθάρισαν.
Το ευρώ, που παρουσιάστηκε ως μια μεγάλη επιτυχία της ολοκλήρωσης, δεν γεννήθηκε ως προϊόν μίας ευρωπαϊκής ανιδιοτελούς σκέψης για ενοποίηση, αλλά ως η τραγικά ατελής σύνθεση της λογικής της εξουσίας. Ήταν ένα όχημα ώστε οι βιομηχανικές χώρες του βορρά να κυριαρχήσουν στις καταναλωτικές αγορές του νότου.
Ωστόσο, η κρίση του ευρώ δεν είναι τυχαία. Είναι το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας ευρωπαϊκής αποσύνθεσης που εγκαινιάστηκε από την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου και μετά.
Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο για έθνη με ιστορία χιλιάδων ετών (όπως τα ευρωπαϊκά) να παραβλέψουν την ιστορία τους και να προχωρήσουν από το κράτος – έθνος στο κράτος – μέλος.
Όταν η οικονομία πάει καλά, τότε η κοινωνία μπορεί να δεχτεί μείωση της εθνικής κυριαρχίας. Όταν όμως η οικονομία καταρρέει η κοινωνία βλέπει την Ένωση ως εθνική υποτέλεια. Δυστυχώς και λόγω λαϊκιστών στις κυβερνήσεις και λόγω της παράλογης γερμανικής πολιτικής της λιτότητας ο διχασμός Βορρά και Νότου είναι πιο μεγάλος από ποτέ.
Παραμένει άγνωστο το μέλλον, ειδικά με το νέα πανδημία ante portas. Ο COVID-19, η οικονομία, η Τουρκία, η Λιβύη είναι ορισμένα από τα θέματα που απασχολούν (ή θα έπρεπε να απασχολούν) την Ευρώπη.
Ωστόσο αντί για μία ενιαία πολιτική βλέπουμε απλά την έξαρση του εθνικού στοιχείου, του ευρωσκεπτικισμού και την ενίσχυση του λαϊκισμού.
Για να απαντήσουμε στην ερώτηση με μία φράση. Η Ευρώπη είναι αντι -ευρωπαική διότι δεν είναι ενιαία, αλλά είναι ένα σύνολο χωρών με διαφορετικά συμφέροντα. Ούτε συνείδηση ενιαία υπάρχει, ούτε σκοπό έχουν να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των πολιτών. Αυτό αυτομάτως έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της Ευρώπης, την Ευρώπη των λαών και των Εθνών.
Χρόνος γι αντιστροφή της αποσυνθετικής πορείας της Ευρώπης υπάρχει, αλλά λιγοστεύει μέρα με τη μέρα.
