Η νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία αναδεικνύει για άλλη μια φορά το ζήτημα των δημοσκοπήσεων και αν τελικά είναι ένα εργαλείο καταγραφής τάσεων ή ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χειραγώγηση της κοινής γνώμης.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Ο «Σουλτάνος» ήταν ο μεγάλος νικητής των εκλογών στην Τουρκία, καθώς συγκεντρώνει 49,3%, έναντι 45% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον οποίο η απόλυτη πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων παρουσίαζαν όλο το προηγούμενο διάστημα ως φαβορί.
Το Euronews συγκέντρωσε τις τελευταίες 25 δημοσκοπήσεις που έγιναν στην Τουρκία, εκ των οποίων οι 22 παρουσίασαν ως νικητή τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με ποσοστό από 42,6% έως 54,2%, ενώ αντίθετα μόλις τρεις «έβλεπαν» νικητή τον «Σουλτάνο» με ποσοστό από 48,6% έως 51,4%.
Αυτά σε ό,τι αφορά στον πρώτο γύρο, γιατί στις δεύτερες εκλογές «έβλεπαν» νικητή τον επικεφαλής της «Εθνικής Συμμαχίας» με δέκα μονάδες διαφορά.
Αν υπολογίσουμε ότι οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα κερδίσει ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με μέσο όρο διαφορά περίπου 5,5 μονάδων και προσθέσουμε και την πραγματικά διαφορά του Ερντογάν 4,3 μονάδων από τον αντίπαλό του, καταλήγουμε ότι οι δημοσκοπήσεις έπεσαν έξω σχεδόν 10 μονάδες. Διόλου ευκαταφρόνητο νούμερο.
Εξίσου λάθος ήταν οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων σε ό,τι αφορά στο ποσοστό του Σινάν Ογάν. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τον επικεφαλής της εθνικιστικής Προγονικής Συμμαχίας (ΑΤΑ) να συγκεντρώνει κοντά στο 2% και τελικά συγκέντρωσε 5,24%.
Γνωρίζοντας ότι η Δύση έπαιξε τα «ρέστα» της στην υποψηφιότητα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δημιουργείται, ευλόγως, το ερώτημα, τι τελικά συμβαίνει με τις δημοσκοπήσεις; Είναι δυνατόν να πέφτουν τόσο έξω; Και το παράδειγμα της Τουρκίας δεν είναι, φυσικά, το μοναδικό, σχεδόν τείνει να παγιωθεί…
Οι δυο λόγοι της νίκης Ερντογάν
Η νέα νίκη του Ερντογάν, που μπορεί να προκάλεσε έκπληξη στα δυτικά μέσα, δεν ήταν κάτι μη αναμενόμενο στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Οι λόγοι πάρα πολλοί, όμως οι δυο κύριοι είναι ο Ερντογάν από τη μια και η Εθνική Συμμαχία του Κιλιτσντάρογλου από την άλλη.
Η Δύση (και σε κάποιο βαθμό και οι αναλυτές στην Ελλάδα) δεν αντιλαμβάνονται πως ο Ερντογάν μετά από 20 χρόνια είναι μία μορφή πατερούλη για τους Τούρκους. Υπάρχει μία ολόκληρη γενιά ανθρώπων που δεν έχει ζήσει άλλον ηγέτη (ή ήταν σε μωρουδιακή ηλικία). Έχει αποδειχθεί πως είναι δύσκολο για ένα λαό να αλλάξει μία μορφή πολιτικού που είναι ηγέτης κι εμφανίζει στο πρόσωπό του τη μορφή του κράτους.
Αυθεντικός στην συμπεριφορά του, εκπροσωπεί τον μέσο Τούρκο. Χρησιμοποιεί την παράδοση, εκφράζεται λαϊκά, παρόλο που κάποιοι τον κατηγορούν για λαϊκισμό. Έχει όραμα να κάνει μεγάλη την Τουρκία κι έχει καταφέρει με την ανάπτυξη που επιτελέστηκε σε όλους τους τομείς τα 20 χρόνια που είναι στην εξουσία να δώσει δείγματα γραφής.
Η Τουρκία του 2023 δεν έχει καμία σχέση με την Τουρκία που παρέλαβε ο Ερντογάν. Ακόμα και τώρα που η κρίση η οικονομική είναι μεγάλη, η χώρα δεν έχει καμία σχέση με την Τουρκία των αρχών του 2000.
Παράλληλα μία ολόκληρη μη-κεμαλική Τουρκία βγήκε μπροστά. Απέκτησε φωνή, ανέβηκε οικονομικά, αισθάνθηκε πως έχει βελτίωση στο βιοτικό του επίπεδο.
Η υπερηφάνεια για την τουρκική ταυτότητα είναι πολύ σημαντική για τον μέσο Τούρκο κι έχει ακουμπήσει σ’ αυτό ο Τούρκος Πρόεδρος, ο οποίος προέρχεται από ταπεινή καταγωγή. Είναι ένας απ’ αυτούς. Του αρέσει να μιλάει με τον κόσμο, να δίνει δώρα στα παιδιά, να τους ακούει, να συμμετέχει στον πόνο τους. Κοινός άνθρωπος παρότι ζει σε ένα παλάτι.
Επιπρόσθετα και σ’ αυτές τις εκλογές έδειξε ότι είναι ο ηγέτης κι αυτός παίρνει τις αποφάσεις.
Από την πλευρά της Εθνικής Συμμαχίας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είναι ένας γραφειοκράτης, ήπιων τόνων, όμως μακριά από τον μέσο Τούρκο, καθώς έχει μεγαλώσει σ’ ένα αστικό περιβάλλον.
Επιπλέον μόνος του κατάφερε να τσαλακώσει το ηγετικό του προφίλ, αποδεχόμενος 7 Αντιπροέδρους αν εκλεγόταν πρόεδρος στις εκλογές, μετά από απαίτηση της Μεράλ Ακσενέρ, που πρώτη αμφισβήτησε την ικανότητα του Κιλιτσντάρογλου στο να κερδίσει τον Ερντογάν.
Όπως ήταν φυσικό το ερώτημα των πολιτών ήταν ποιος θα τους κυβερνούσε, καθώς με 7 ετερόκλητους Αντιπροέδρους θα ήταν πολύ δύσκολο να πάρει αποφάσεις που θα εξυπηρετούσαν τους σκοπούς της διακυβέρνησης.
Η Εθνική Συμμαχία, εκτός από το CHP, μάζεψε μικρά κόμματα και την Μεράλ Ακσενέρ πρόεδρο του Καλού Κόμματος ΙΥΙ, που είχε ένα ικανό ποσοστό ψήφων ώστε να βοηθήσει στην προσπάθεια ανατροπής του Ερντογάν.
Όμως η ιστορία της Ακσενέρ είναι γεμάτη από διασπάσεις καθώς αποχώρησε απ’ όλα τα κόμματα που είχε προσχωρήσει μέχρι που ίδρυσε το δικό της κόμμα με πολλές προσωπικές φιλοδοξίες. Έτσι ο ανταγωνισμός εντός της Συμμαχίας μεταξύ Κιλιτσντάρογλου και Ακσενέρ, έγινε ένας υπόγειος πόλεμος για την αμφισβήτηση του ηγέτη του CHP.
Αυτή η κατάσταση εντός της Συμμαχίας δεν θα μπορούσε να δώσει τη δυναμική εκείνη που θα τους οδηγούσε σε νίκη έναντι του Ερντογάν.
Οι Τούρκοι έχουν μάθει η Τουρκία να είναι ενός ανδρός αρχή – Κάθε τι άλλο δεν το επιθυμούν. Αυτό διότι (κι επειδή) η Τουρκία δεν είναι δυτικού τύπου Δημοκρατία.