Η Ελλάδα πρέπει να ανησυχεί για 4 λόγους… Πίεση από την Τουρκία σε όλα τα μέτωπα

H ελληνική εξωτερική πολιτική βρίσκεται σε δύσκολη θέση.

Σειρά εξωγενών παραγόντων, μη εξαρτωμένων από την ίδια (δεκτός ο αντίλογος πως η εξωτερική πολιτική ασχολείται αποκλειστικά με εξωγενείς παράγοντες) οδηγούν σε ανησυχητική επιδείνωση της κατάστασης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση

Το πρώτο ζήτημα εντοπίζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Την ώρα που η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη ξιφουλκούν για τις μεθόδους αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης λόγω κορωνοϊού, η Αθήνα δέχεται πιέσεις για την αναβίωση, με πολύ δυσμενείς όρους, της συμφωνίας με την Τουρκία για το μεταναστευτικό.

Ένα θέμα είναι η ανάγκη ύπαρξης συμφωνίας κι άλλο οι όροι της συμφωνίας.

Όλα τα ισχυρά μέλη της ΕΕ (με εξαίρεση τη Γαλλία) εγκρίνουν ευθέως ή πλαγίως μία συμφωνία με την Τουρκία που θα εξασφαλίζει τις δικές τους χώρες, πιέζοντας  ανεπίσημα την Αθήνα να επιδείξει “ρεαλισμό” και να αντιληφθεί ότι, αν δεν συναινέσει, η νέα έξαρση του μεταναστευτικού στον Έβρο είναι θέμα λίγου χρόνου.

Πρακτικά γι άλλη μια φορά εμφανίζεται ο κίνδυνος να βρεθούμε δεμένοι σε μία συμφωνία που δεν αποφασίσαμε εμείς , θα την ‘πληρώσουμε’ εμείς χωρίς καν να υπάρχει ένα ουσιαστικό αντάλλαγμα. Ούτε ασφάλεια συνόρων, ούτε ιδιαίτερα χρήματα.

2 Η αναβολή ενεργοποίησης των S-400 και η Ελλάδα

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα για τα ελληνικά συμφέροντα προκύπτει, από την απόφαση της Άγκυρας να αναβάλει την ενεργοποίηση των ρωσικών συστημάτων S-400, που προγραμματιζόταν για τα τέλη Μαΐου. Σε στρατιωτικό επίπεδο, η απόφαση επιτρέπει στην ελληνική πλευρά να προετοιμαστεί καλύτερα για όλα τα ενδεχόμενα, αλλά στο διπλωματικό πεδίο η αναβολή διευκολύνει τη βελτίωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.

Η ελληνική διπλωματία έχει στηρίξει πάρα πολλά τα τελευταία χρόνια στην πλήρη ταύτιση με τα αμερικανικά συμφέροντα, σε μία λογική Ρωσία-Τουρκία vs ΗΠΑ-Ελλάδα.

Όσο πλησιάζουμε στις αμερικανικές εκλογές τόσο θα σκληραίνει η στάση του Τραμπ προς την Κίνα και θα θέλει να μην έχει μέτωπα με Τουρκία και Ρωσία.

Αν οι Τούρκοι επιστρέψουν στο αμερικανικό άρμα, τότε θα δημιουργηθούν αναταράξεις κι ανακατατάξεις στην περιοχή μας.

Τα στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, του Πενταγώνου και του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ εξακολουθούν να οργίζονται με την υποστήριξη της Άγκυρας προς το πολιτικό Ισλάμ και με τις στενές σχέσεις του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά η απόφαση για τους S-400 τούς καθησυχάζει προσωρινά.

Πιστεύουν ότι αναστέλλεται, για κάποιο διάστημα, ο κίνδυνος απώλειας ενός “πολύτιμου συμμάχου” στο ΝΑΤΟ, όπως χαρακτηρίζεται η Τουρκία.

Τέλος διαψεύδονται, εξάλλου, και όσοι είχαν προσδοκίες κατευναστικής παρέμβασης της Μόσχας προς την Άγκυρα. Οι επαφές των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Δένδια και Σεργκέι Λαβρόφ (στο Μόναχο τον Φεβρουάριο και τηλεφωνικά προ εβδομάδος) βελτιώνουν το διμερές κλίμα, χωρίς να επηρεάζουν, όμως, στο παραμικρό τη ρωσοτουρκική συνεργασία.

3 Ο  Covid-19 και Λιβύη

Η τρίτη πηγή ανησυχίας είναι οι εξελίξεις στη Λιβύη, όπου η Τουρκία εδραιώνει τη στρατιωτική θέση της με ανοιχτή ανάμειξη στις πολεμικές επιχειρήσεις. Επίσης, με γοργούς ρυθμούς κατασκευάζει μόνιμη βάση.

Σάρατζ κι Ερντογάν έχουν συνυπογράψει τουρκολιβικό μνημόνιο για τις θάλλάσιες ζώνες, με τον Τούρκο Πρόεδρο να στρέφεται κατά του LNA.

Μπορεί να χαρακτηρίστηκε παράνομο το μνημόνιο από ΕΕ και ΗΠΑ και πολλές αραβικές χώρες (ιδίως η Αίγυπτος αντιδρά) ωστόσο υφίσταται, δεν έχει αρθεί η συμφωνία. Το Κάιρο έχει σηκώσει ψηλά το θέμα στον ΟΗΕ, θεωρώντας πως η Ουάσινγκτον φυλάει τα νώτα του, ωστόσο ο COVID-19 έχει αλλάξει τα δεδομένα.

Όσο οι κυβερνήσεις και τα ΜΜΕ ασχολούνται με την πανδημία, είναι πιο εύκολο να δημιουργηθούν τετελεσμένα. Οι κινήσεις του παρασκηνίου πάντα γίνονται με διαφορετικό προσκήνιο.

Η Αίγυπτος ασχολείται με το θέμα. Η Γαλλία επίσης που προσπαθεί με την επιχείρηση «IRINI» να εμποδίσει το διάδρομο μεταφοράς όπλων από την Τουρκία στον Σάρατζ, έναν διάδρομο νότια της Κρήτης. Το παράδοξο όμως είναι πως κανείς από τους δυτικούς δεν στρέφεται κατά του Σάρατζ.

Η στάση της Δύσης είναι μη-εμπλοκή στα εσωτερικά της Λιβύης. Αφήστε Σάρατζ και Χαφτάρ να τα βρουν αυτοί. Άλλωστε μπίζνες οι δυτικοί θα κάνουν είτε με τον έναν, είτε με τον άλλον.

Πάντως αν σκεφτεί κανείς πως η επιχείρηση «IRINI» είναι θετική για την Ελλάδα, θα πρέπει να μην ξεχνά, πως η χώρα μας δέχτηκε να λάβει στα Χανιά, πρόσφυγες που θα προκύψουν από τη Λιβύη. Το λιμάνι των Χανίων θεωρείται σημείο «πρώτης αποβίβασης», με την προοπτική βέβαια να διαμοιραστούν στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι άνθρωποι αυτοί. Κατά πόσον αυτό θα γίνει είναι μία άλλη ιστορία.

Στο διπλωματικό παρασκήνιο ήταν ήδη γνωστό ότι, ακριβώς την ίδια περίοδο, οι ΗΠΑ είχαν ζητήσει από τον Χαφτάρ να μην αποπειραθεί καν να κινηθεί κατά της Τρίπολης. Τώρα, μάλιστα, πηγές μιλούν για προτίμηση της Ουάσινγκτον προς άλλους πολιτικούς παράγοντες της ανατολικής Λιβύης, η οποία σήμερα ελέγχεται από τον στρατάρχη.

Πρακτικά η Ελλάδα δεν μπόρεσε να βρει συμμάχους για να στηρίξουν τα δίκαια αιτήματά της ως προς το τουρκολιβικό σύμφωνο.

Ο κυκεώνας της φοβίας και του πανικού που ενέσκηψε σε όλο τον πλανήτη ελέω ιού, αλλά και στον τόπο μας, παραμέρισε έως και εξουδετέρωσε τις όποιες σκέψεις, συζητήσεις , περί της εκμετάλλευσης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ( ΑΟΖ) .

Η αναβολή των γεωτρήσεων από τις εταιρείες που αγόρασαν τα οικόπεδα της ΑΟΖ και η παράλληλη δράση της Τουρκίας ενδεχομένως να προκαλέσουν δυσεπίλυτα προβλήματα στο κράτος και όπως επισημαίνει και ο  τέως Διοικητής της ΚΥΠ και Αντιστράτηγος ε.α Πενταράς να αποτελεί απαρχή νέων περιπετειών αφού και πάλι δεν προνοήσαμε …

Καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως η πανδημία του COVID-19 μπορεί να παρέλυσε την καθημερινότητά μας, όχι όμως τις κινήσεις του διεθνούς παράγοντα. Κατά συνέπεια η Ελλάδα, που ήδη βρισκόταν σε δεινή διπλωματική θέση, έχει βρεθεί με χαμένο χρόνο και έδαφος.

4 Εσωτερική, πολιτική αδυναμία

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μία γεωγραφική περιοχή η οποία της δημιουργεί ευκαιρίες αλλά και κινδύνους. Έχουμε αναλύσει αρκετές φορές πως η πολιτική κατευνασμού δεν αποδίδει, απέναντι στην Τουρκία. Πρόβλημα ωστόσο παραμένει το γεγονός πως η εξωτερική πολιτική της χώρας μας, αλλάζει από κυβέρνηση σε κυβέρνηση.

Θα έπρεπε να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός συμβουλίου ασφαλείας, με μόνιμα μη – πολιτικά στελέχη το οποίο θα βοηθά στη χάραξη μακρόπνοης εξωτερικής πολιτικής.

έχουν χρησιμοποιηθεί πληροφορίες από το άρθρο του Αλέξανδρου Τάρκα «Τρεις λόγοι για τους οποίους η Ελλάδα πρέπει να ανησυχεί»