Εκλογές 2023 | Οι εκλογικές «ανατροπές» που έφεραν τη σαρωτική νίκη της Ν.Δ
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Αυτό που καθίσταται πλέον ξεκάθαρο είναι η πολιτική ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας και προσωπικά του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Μια ηγεμονία τόσο στο χώρο της Δεξιάς όσο και εντός της Νέας Δημοκρατίας. Ποιος θα μπορούσε να τον αμφισβητήσει έστω και κατ’ ελάχιστον όταν κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του σε σχέση με το 2019;
Στο κυβερνών κόμμα επιταχύνουν τις διαδικασίες με στόχο δεύτερες κάλπες στις 25 Ιουνίου και ο πρωθυπουργός παρέδωσε αυθημερόν τη διερευνητική εντολή που πήρε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
«Θεωρώ χρέος μου να συμβάλω και εγώ ώστε να ξεπεράσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα αυτό το εμπόδιο, όπως αποδείχθηκε τελικά στην πράξη, της απλής αναλογικής» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και επεσήμανε πως η χώρα χρειάζεται όσο το δυνατόν συντομότερα ισχυρή κυβέρνηση. Αδιαμφισβήτητα το πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται είναι τελείως διαφορετικό, κυρίως εξαιτίας της απόστασης ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο κόμμα
Μια σειρά από… ανατροπές που σημειώθηκαν στις κάλπες συνέβαλλαν σε σημαντικό βαθμό στο να φτάσει η απόσταση στις είκοσι ποσοστιαίες μονάδες. Ειδικότερα :
- Η Νέα Δημοκρατία κατάφερε να κερδίσει περιοχές που στο παρελθόν ήταν … απόρθητα κάστρα του ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια τα κατέκτησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικό πως η Αχαΐα είχε να βαφτεί «μπλε» από το 1977 και τώρα το κυβερνών κόμμα πήρε 33.95% και η αξιωματική αντιπολίτευση έμεινε στο 27.01%.
- Αλλά και στην Κρήτη καθαρή πρωτιά πέτυχε η Νέα Δημοκρατία και στους τέσσερις νόμους, ανατρέποντας πλήρως το τοπίο σε σχέση με το 2019. Ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίστηκε στη δεύτερη θέση στα Χανιά και στο Ηράκλειο και στην τρίτη θέση στο Ρέθυμνο και στο Λασίθι.
- Το κυβερνών κόμμα ήρθε πρώτο και στους νέους, σε αντίθεση με τις εκλογές του 2019. Συγκεκριμένα πήρε ποσοστό 31.5% στις ηλικίες από 17 έως 24 (ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε το 28.8%) και 30,1% στις ηλικίες 25-34 (έναντι 27,4% της αξιωματικής αντιπολίτευσης).
- O ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να κερδίσει λαϊκές γειτονιές, στις οποίες τα προηγούμενα χρόνια είχε προβάδισμα. Είναι χαρακτηριστικό πως έχασε την πρωτιά που είχε το 2019 στη Δυτική Αττική, με τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται κατά σχεδόν 30,000 ψήφους. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στη Β Πειραιά, όπου το κυβερνών κόμμα πήρε 37,44% και η αξιωματική αντιπολίτευση έμεινε στο 20.75%.
- Η Νέα Δημοκρατία κατάφερε και πήρε προβάδισμα στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, ένα κοινό στο όποιο «κοιτά» ιδιαιτέρως ο ΣΥΡΙΖΑ. Η διαφορά βέβαια είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με το αποτέλεσμα στο σύνολο της Επικρατείας (28,5% ΝΔ – 23% ΣΥΡΙΖΑ) αλλά δείχνει την αλλαγή σκηνικού που συντελέστηκε την Κυριακή.
Εκλογές 2023: «Όχι» στον εφησυχασμό
Κλείνει «ένα επώδυνο πολιτικό κεφάλαιο που γέννησε ένα κακό κλίμα στην πολιτική σκηνή με τοξικότητα» λένε από την κυβερνητική πλευρά, σχετικά με το εκλογικό αποτέλεσμα. Αυτό που τονίζεται είναι πως υπήρξε καθαρή εντολή για σταθερή, ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση, ωστόσο επισημαίνεται πως δεν υπάρχουν περιθώρια για χαλαρή ψήφο στις δεύτερες κάλπες.
«Δεν πρέπει να υπάρξει κανένας εφησυχασμός λόγω του πράγματι εντυπωσιακού ποσοστού που έχει λάβει η Ν.Δ.» σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Ακης Σκέρτσος. Θύμισε παράλληλα ότι έχει αυξηθεί η δύναμη της Ν.Δ. κατά μία μονάδα, δηλαδή κατά 130.000 ψήφους από το 2019, και άρα «υπάρχει μια θετική αποτίμηση του έργου και της διαχείρισης που έχει γίνει».
Ο πρωθυπουργός έστειλε πάντως σαφές μήνυμα – στην πρώτη δήλωση μετά τις εκλογές- πως δεν πρόκειται να ανεχτεί καμία αλαζονεία και καμία έπαρση και σημείωσε πως «απευθύνομαι επίσης ενωτικά σε όσους δίστασαν να κάνουν το βήμα γιατί τις μεγάλες αλλαγές τις φέρνουν τελικά οι μεγάλες πλειοψηφίες και τις πραγματοποιούν μόνο οι ισχυρές κυβερνήσεις». Μάλιστα από την επόμενη εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκινά εκ νέου περιοδείες και αναμένεται να δώσει το βάρος σε περιφέρειες που δεν είχε επισκεφθεί στην προεκλογική περίοδο.
Ο στόχος των 180 εδρών
Στο γαλάζιο στρατόπεδο θα ήθελαν σε μια δεύτερη αναμέτρηση να φτάσουν τις 180 έδρες, ώστε να μπορούν να ξεκινήσουν τη διαδικασία για τη Συνταγματική Αναθεώρηση στην επόμενη Βουλή (για παράδειγμα άρθρο 16 για τα πανεπιστήμια). Άλλωστε αν ίσχυε την Κυριακή το εκλογικό σύστημα το οποίο θα ισχύσει στις επόμενες εκλογές, η Νέα Δημοκρατία θα είχε ήδη μια ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία η οποία θα ξεπερνούσε τις 170 έδρες.
Βέβαια, μένει να φανεί αν και η επόμενη Βουλή θα είναι πεντακομματική ή θα υπάρξει κάποια έκπληξη στη δεύτερη κάλπη. Σημειώνεται πως στις εκλογές της Κυριακής τρία κόμματα (Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας και ΜέΡΑ 25) βρέθηκαν πολύ κοντά στο 3%.
Τα 7 λάθη του ΣΥΡΙΖΑ
Αν ήθελε κανείς να αναλύσει τις αιτίες της εντυπωσιακής νίκης της ΝΔ με πάνω από 40% και της ταπεινωτικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ με 20 μονάδες, θα έβρισκε πολλές και διάφορες.
Ας δούμε μερικές από αυτές τις αιτίες που αφορούν όλα τα κόμματα:
- 1. Το τεράστιο λάθος του ΣΥΡΙΖΑ να κάνει προεκλογική εκστρατεία χρησιμοποιώντας αρνητική ατζέντα. Σε μια εποχή που ο κόσμος θέλει να ακούει για το μέλλον του, για πολιτικές που θα αλλάξουν τη ζωή του, κυρίως για την οικονομία, για την τσέπη του, ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να επιτίθεται στην κυβέρνηση για τα πεπραγμένα της. Και το έκανε με απολύτως λανθασμένο τρόπο καθώς ο κόσμος δεν πίστεψε τον Αλέξη Τσίπρα, ούτε ακόμη κι όταν μιλούσε για κορυφαία θεσμικά ζητήματα, όπως η Δικαιοσύνη.
- 2. Ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε στην παγίδα που ο ίδιος έστησε με την απλή αναλογική. Απέτυχε να εξαργυρώσει το πιο ισχυρό του χαρτί, την απλή αναλογική. Η ΝΔ με αυτό το εκλογικό σύστημα έφτασε να έχει 145-146 έδρες, οριακά δηλαδή πριν από την αυτοδυναμία. Κι αυτό γιατί η απλή αναλογική δοκιμάζεται μέσα από προγραμματικές συγκλίσεις κι όχι ευκαιριακές προσπάθειες να πείσουν τους «γειτονικούς» χώρους για συμμαχίες προκειμένου να διώξουν τη δεξιά. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έκανε και καμιά προετοιμασία στην ίδια την κοινωνία για την ανάγκη προγραμματικών συγκλίσεων και μιας ευρείας προοδευτικής παράταξης. Δεν έπεισε τους πολίτες αλλά ούτε και τους αρχηγούς των άλλων κομμάτων (Ανδρουλάκη, Βαρουφάκη) ότι μπορεί αυτός να ηγηθεί την αντεπίθεσης της κεντροαριστεράς.
- 3. Τραγικά λάθη σε όλη την προεκλογική περίοδο, λες και ήθελαν να χάσουν, ήταν όλες αυτές οι παλινωδίες για την κυβέρνηση συνεργασίας. Πότε κυβέρνηση ηττημένων, πότε συμμαχία με τον Ανδρουλάκη, πότε κλείσιμο του ματιού στον Βαρουφάκη. Αυτή η θολούρα μπέρδεψε τους πολίτες που δεν ήθελαν περιπέτειες κι επιβράβευσε το σχέδιο του Μητσοτάκη για αυτοδυναμία. Δεν ήρθε τώρα, θα έρθει πιθανότατα σε ένα μήνα.
- 4. Τραγικό λάθος το κλείσιμο του ματιού και στους ψηφοφόρους του κόμματος Κασιδιάρη. Στη λεγόμενη αντισυστημική ψήφο που όμως τελικά «βρομούσε» και φασισμό ή στην καλύτερη ήταν μια σειρά από ψεκασμένους αρνητές της δημοκρατίας. Ηταν τραγικό λάθος ένα κόμμα της Αριστεράς να δείχνει τρεις μέρες πριν από τις εκλογές ότι θέλει και αυτές τις ψήφους.
- 5. Το έγκλημα Κατρούγκαλου. Οσα έγιναν με τη δήλωση του πρώην υπουργού για τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών έβαλε απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ 1,2 εκατ. ανθρώπους μαζί με τις οικογένειές τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ίδιος ο κ. Κατρούγκαλος πήρε κάτω από 3.000 σταυρούς και βρέθηκε στο τέλος της λίστας στο Βόρειο τομέα. Όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να «μαυρίστηκε» από εκείνους που φοβήθηκαν ότι μια επάνοδός του στην εξουσία θα προκαλούσε ξανά όσα προκάλεσε ο περιβόητος νόμος Κατρούγκαλου.
- 6. Η καλύτερη χορηγία για τη ΝΔ ήταν ότι για μια τετραετία δεν μπόρεσε να κάνει την ανανέωση σε πρόσωπα και πολιτικές. Τα ίδια πρόσωπα από το 2012, καμιά ανανέωση στο κόμμα, καμιά αυτοκριτική για την ήττα του 2019, συνέχιση μιας τακτικής που οδηγούσε σε τοξικότητα την πολιτική ζωή του τόπου. Οι πολίτες κουρασμένοι από τα μνημόνια, από την πανδημία, από την ενεργειακή κρίση, αναζητούσε σταθερές κι όχι εκπλήξεις αλλά από τους ίδιους που καταδίκασε το 2019 ως αναξιόπιστους. Ποτέ στην Κουμουνδούρου δεν αντιλήφθηκαν ότι είχαν όλο το χρόνο μπροστά τους να αλλάξουν τα πάντα αλλά… κοιμήθηκαν. Επέλεξαν την τακτική του «ώριμου φρούτου», ότι κάποια στιγμή ο Μητσοτάκης θα πέσει. Κι έπεσαν οι ίδιοι.
- 7. Τέλος, η τοξικότητα στην πολιτική, η λογική του «να βάλουμε στη φυλακή κάποιους», ακόμη και αθώους αρκεί να είναι του αντιπάλου, δεν περνά πλέον στην κοινωνία. Δηλητηριάζει το πολιτικό σύστημα, το απαξιώνει περισσότερο, αλλά και κουράζει τους πολίτες.
Η επόμενη ημέρα είναι δύσκολη για τον ΣΥΡΙΖΑ που θα πρέπει να ανασυγκροτηθεί μπας και διασώσει οτιδήποτε του απέμεινε για να πάει στις εκλογές και να κάνει κάτι καλύτερο. Κινδυνεύει όμως να υποστεί νέα δεινή ήττα, μικρότερα ποσοστά, και ένα ΠΑΣΟΚ που έρχεται… με φόρα.