Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire δεν έχει αυταπάτες σχετικά με τους λόγους που κρύβονται πίσω από την τελευταία “απόβαση” του Jamie Dimon στο Παρίσι, όπου η JPMorgan Chase & Co. πρόσφατα “έκοψε την κορδέλα” των νέων κεντρικών γραφείων του χρηματοοικονομικού στρατηγείου της για την ήπειρο. Άλλωστε, κατά τις αναφορές του στις προσπάθειες του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να ενισχύσει τον χρηματοοικονομικό τομέα στη Γαλλία, το πιο εμφατικό σχόλιό του Le Maire αφορούσε την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου προ πενταετίας να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, λέγοντας: “Ευχαριστούμε… Brexit”.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Του Lionel Laurent στο Bloomberg Opinion
Παρότι η παρουσία της JPMorgan στη Γαλλία πηγαίνει αιώνες πίσω, το νέο εξαώροφο κέντρο χρηματοοικονομικών συναλλαγών του επενδυτικού κολοσσού είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τους επιχειρηματικούς ελιγμούς ελέω Brexit. Το Λονδίνο παραμένει το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κέντρο της Ευρώπης και το δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών New Financial. Ωστόσο, η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδυναμώσει τον ρόλο του City, επιτρέποντας την συνύπαρξη πολλών ακόμη χρηματοοικονομικών κέντρων, από το Παρίσι και τη Φρανκφούρτη έως το Άμστερνταμ.
Οι αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες που επί δεκαετίες είχαν το Λονδίνο ως “βάση” για τις δραστηριότητές τους στην ενιαία αγορά της Ευρώπης, δεν είχαν και πολλές επιλογές παρά να ανοίξουν γραφεία σε άλλες χώρες της ηπείρου, να τα ενισχύσουν με κεφάλαια και προσωπικό προκειμένου να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη πρόσβασή τους στην αγορά του μπλοκ: Από τον Μάρτιο, η EY εκτιμά ότι έχουν “μετακομίσει” 7.600 θέσεις εργασίας και περιουσιακά στοιχεία ύψους 1,8 τρισ. δολαρίων.
Το City του Λονδίνου, όπου μπορούσε κανείς να βρει όλη την γκάμα των χρηματοοικονομικών, νομικών και λογιστικών υπηρεσιών κάτω από μία στέγη, δεν αποτελεί πλέον το απόλυτο “στρατηγείο”.
Παρότι η χρηματοοικονομική ρυθμιστική αρχή της Ευρώπης πιέζει ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετεγκατάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη, οι πιέσεις της δεν είναι ο μοναδικός καταλύτης για τις αλλαγές που σημειώνονται. Η πανδημία του κορονοϊού κατέδειξε ότι είναι εφικτή η εργασία από διαφορετικούς χώρους, αν όχι πιο ιδανικότερη. Η μη παρουσία στο Λονδίνο δεν συνάδει πλέον με επαγγελματική αυτοκτονία. Οι δεξαμενές ταλέντων εκτός του City, όπως στο Μπέρμιγχαμ όπου η Goldman Sachs ανοίγει νέα γραφεία, είναι άξιες προσοχής.
Αλλά και εκτός χρηματοοικονομικού κλάδου, η πανδημία του κορονοϊού επιτάχυνε τη μετακίνηση πολιτών προς την ήπειρο. Υπολογίζεται ότι 1,3 εκατομμύρια μη Βρετανοί εργαζόμενοι εγκατέλειψαν το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ποιοι είναι, όμως, οι παράγοντες στους οποίους οφείλει το Παρίσι την “ελκυστικότητά” του στη νέα -μετά Βrexit και κορονοϊό- πραγματικότητα; Οι “θαυμαστές” του απαριθμούν μια λίστα λόγων, που είναι άλλωστε γνωστή. Το σύνολο των φορολογικών ελαφρύνσεων και των μεταρρυθμίσεων που υιοθέτησε η κυβέρνηση Μακρόν για να κάνει πιο δελεαστικές τις προσλήψεις, η δεξαμενή ταλέντων που διαθέτει, με στελέχη “εκπαιδευμένα” σε κορυφαίες πανεπιστημιακές σχολές και ο συνδυασμος υποδομών, πολιτισμού και σχολείων, χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μια πόλη προκειμένου να προσελκύσει παγκόσμιας κλάσεων επιχειρήσεις και στελεχιακό δυναμικό,.
Βέβαια, η επίδοση της Γαλλίας ως εγχώρια χρηματοοικονομική αγορά δεν είναι για επευφημίες: Η HSBC Holdings Plc αποχώρησε πρόσφατα από την γαλλική αγορά λιανικής τραπεζικής μετά από μια μακρά και οδυνηρή διαδικασία πώλησης, ενώ η πρόσφατη αρχική δημόσια προσφορά της γαλλικής εταιρείας ψηφιακής μουσικής Believe SAS πραγματοποιήθηκε μετά κόπων και βασάνων.
Ωστόσο, αναδύεται ένα σύνολο ευκαιριών για όλη τη ζώνη του ευρώ, με την ενοποίηση διαφόρων κόμβων μέσω μιας πραγματικά ενιαία αγοράς κεφαλαίων που θα συνδυάζει τις ιδιαιτερότητες κάθε κόμβου, από το δίκτυο υψηλών ταχυτήτων του Άμστερνταμ έως το δίκτυο μικρών και οικογενειακών επιχειρήσεων της Γερμανίας.
Ένα παράδειγμα της δυναμικής που έχει η ήπειρος να αυξήσει τον αντίκτυπό της ως ενιαίο δίκτυο είναι η περίπτωση του Euronext NV, το οποίο μετά την εξαγορά του ιταλικού χρηματιστηρίου Borsa Italiana έχει αναδειχθεί στο μεγαλύτερο χρηματιστηριακό κέντρο της Ευρώπης. Χάρη στη συμφωνία, η εταιρεία διαχείρισης της χρηματιστηριακής αγοράς θα πραγματοποιεί περισσότερο από το 1/3 των πωλήσεών της στην Ιταλία, ξεπερνώντας τις υφιστάμενες δραστηριότητές της που εκτείνονται από τη Γαλλία έως την Πορτογαλία. Για πρώτη φορά δε, θα διαθέτει κέντρο εκκαθάρισης συναλλαγών και αποθετήριο τίτλων και ομολόγων.
Ο ενάρετος κύκλος που συνθέτουν η αυξημένη δημοσιονομική στήριξη της ΕΕ και μεγαλύτερη ενοποίηση μετά το Brexit αναμένεται να ενισχύσει την ανάπτυξη -οι αναλυτές της UBS εκτιμούν ότι ο όγκος των χρηματιστηριακών συναλλαγών στην Ευρώπη θα ανακάμψη με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 4%-5% περισσότερων το 2022 και το 2023- υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι οι ρυθμιστικές αρχές και οι πολιτικοί θα βάλουν στην άκρη τις εσωτερικές διαμάχες τους και θα συνεργαστούν.
Εν τω μεταξύ, οι εκροές θέσεων εργασίας και περιουσιακών στοιχείων που καταγράφονται μετά το Brexit καταδεικνύουν τη σταδιακή εξασθένιση της κυριαρχίας του Λονδίνου προς όφελος πολλαπλών χρηματοοικονομικών κέντρων. Το Ηνωμένο Βασίλειο, φυσικά, δεν αναμένεται να καταθέσει αμαχητί τα όπλα. Ακόμα κι αν η JPMorgan εξακολουθεί να απασχολεί σήμερα περίπου 19.000 εργαζόμενους στο Ηνωμένο Βασίλειο έναντι 800 που αναμένεται ότι θα έχει στο Παρίσι έως τα τέλη του 2022, μόνο οι πιο ένθερμοι οπαδοί του Brexit μπορούν να υποστηρίξουν ότι πρόκειται για ασήμαντη εξέλιξη. Τα όρια του City του Λονδίνου πλέον στενεύουν.