Γιατί ο πόλεμος Κίνας-Δύσης μπαίνει τώρα σε μια νέα φάση | Πώς υλοποιήθηκε το σχέδιο “Made in China 2025” του Πεκίνου

Για δεκαετίες, η Κίνα κινήθηκε μεθοδικά για να κυριαρχήσει σε όλο και περισσότερους βιομηχανικούς τομείς, από τα παιχνίδια και τα ρούχα τη δεκαετία του 1980 έως τους ημιαγωγούς και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σήμερα. Η τεράστια σε μέγεθος χώρα παράγει τώρα το ένα τρίτο των παγκόσμιων βιομηχανικών προϊόντων —περισσότερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γερμανία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και τη Βρετανία μαζί. Το εμπορικό της πλεόνασμα σε αυτά τα αγαθά είναι ίσο με το ένα δέκατο της συνολικής κινεζικής οικονομίας.

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Από τον Keith Bradsher/New York Times

Και αυτές οι εξαγωγές συνεχίζουν να αυξάνονται, προκαλώντας συναγερμό για την κατασκευαστική «πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα» της Κίνας μεταξύ των μεγαλύτερων εμπορικών της εταίρων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη ξεκίνησαν ήδη να καλούν την Κίνα να υπολογίσει πόσα πουλά στον κόσμο και να αυξήσει τις εισαγωγές της.

Την Τρίτη, ο Πρόεδρος Biden αύξησε δραστικά τους δασμούς των ΗΠΑ στις εισαγωγές από την Κίνα ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ηλιακών συλλεκτών και άλλων προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.

Σχεδόν πριν από μια δεκαετία, η Κίνα ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που ονομάστηκε Made in China 2025. Το σχέδιο ήταν η χώρα να αντικαταστήσει τις βασικές εισαγωγές της σε 10 προηγμένους μεταποιητικούς βιομηχανικούς τομείς κατασκευάζοντας τα δικά της προϊόντα. Το ελεγχόμενο από το κράτος τραπεζικό σύστημα κατεύθυνε δάνεια σε αυτούς τους βασικούς τομείς.

Μετά από 10 χρόνια, η εγχώρια οικονομία της Κίνας πλήττεται σήμερα κυρίως λόγω της κατάρρευσης της αγοράς κατοικίας. Οι ηγέτες στο Πεκίνο επέβαλαν αυξημένο δανεισμό για πολλούς από τους ίδιους μεταποιητικούς κλάδους για να αντισταθμίσουν τις βραδύτερες καταναλωτικές δαπάνες και την ενίσχυση των εξαγωγών. Για τους υπεύθυνους χάραξης οικονομικής πολιτικής της Κίνας, η στρατηγική είναι γνωστή.

Δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ μειώνεται | Καμία ελπίδα να πέσουν τα επιτόκια σύντομα

Λειτουργεί ως εξής: Οι ρυθμιστικές αρχές περιορίζουν τις επενδυτικές επιλογές των κινεζικών νοικοκυριών, που δεν έχουν άλλες λύσεις από το να καταθέσουν τεράστια χρηματικά ποσά σε τράπεζες με χαμηλά επιτόκια. Στη συνέχεια, οι τράπεζες δανείζουν αυτά τα χρήματα με χαμηλά επιτόκια σε νεοσύστατες και άλλες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της Κίνας, ο καθαρός δανεισμός για τη βιομηχανία αυξήθηκε στα 670 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι από 83 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019.

Επίσης, το Πεκίνο δίνει εντολές στις τοπικές κυβερνήσεις να βοηθήσουν τις επιλεγμένες από το κράτος βιομηχανίες. Η βοήθεια έχει τη μορφή φθηνής γης για εργοστάσια, νέους αυτοκινητόδρομους για τα φορτηγά των βιομηχανιών, γραμμές τρένων και άλλες υποδομές.

Το Kiel Institute for the World Economy της Γερμανίας υπολόγισε σε μια μελέτη του ότι περισσότερο από το 99 τοις εκατό των κινεζικών εταιρειών των οποίων οι μετοχές διαπραγματεύονται δημόσια έλαβαν άμεσες κρατικές επιδοτήσεις το 2022.

Την ίδια στιγμή, η Κίνα διατηρεί χαμηλούς τους μισθούς στα εργοστάσια, γεγονός που βοηθά στην ανταγωνιστικότητα των κατασκευαστών της. Οι άδειες διαμονής περιορίζουν τη δυνατότητα των αγροτικών οικογενειών να μετακινούνται μόνιμα σε πόλεις, όπου θα πληρούν τις προϋποθέσεις για καλύτερα επιδόματα εργασίας. Τα ανεξάρτητα εργατικά συνδικάτα έχουν αποκλειστεί και οι επίδοξοι διοργανωτές διμαρτυριών κρατούνται από τις αρχές.

Αυτές οι ενέργειες έχουν βοηθήσει την Κίνα να αναπτυχθεί σε πολλους βιομηχανικούς κλάδους, ενισχύοντας τους φόβους στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού ότι θα μπορούσαν να χαθούν θέσεις εργασίας στα εργοστάσια εκεί. Οι αμερικανικοί δασμοί στοχεύουν τώρα τις εξαγωγές σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες βιομηχανίες της Κίνας.

Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η Κίνα μπόρεσε να κινηθεί τόσο γρήγορα για να αποκτήσει κυριαρχία στη μεταποίηση.

Μόλις πριν από τέσσερα χρόνια, η Κίνα ήταν αδύναμη στις εξαγωγές αυτοκινήτων, στέλνοντας έξω ένα εκατομμύριο αυτοκίνητα χαμηλής τιμής ετησίως, κυρίως σε λιγότερο εύπορες αγορές στη Μέση Ανατολή και αλλού. Έκτοτε, η Κίνα ξεπέρασε την Ιαπωνία και τη Γερμανία με μεγάλη διαφορά και έγινε ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων στον κόσμο. Οι αποστολές εκτελούνται με ετήσιο ρυθμό σχεδόν έξι εκατομμυρίων αυτοκινήτων, σπορ οχημάτων, pickups και van.

Τα τρία τέταρτα αυτών των εξαγωγών, ιδίως προς τη Ρωσία και τις αναπτυσσόμενες χώρες, είναι αυτοκίνητα με βενζινοκινητήρες, που όλο και λιγότεροι αγοραστές θέλουν στην Κίνα. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με μπαταρίες είναι φθηνότερα για αγορά στην Κίνα και η ηλεκτρική ενέργεια για τη φόρτισή τους είναι φθηνότερη από τη βενζίνη.

Οι κορυφαίοι ηγέτες της Κίνας έχουν επιδοτήσει σε μεγάλο βαθμό την έρευνα και την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία τα τελευταία 15 χρόνια.

Οι εταιρείες επενδύουν στην κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία και κατασκευάζουν ένα στόλο πλοίων για να τα εξάγουν σε μακρινές αγορές, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες παρουσιάζουν φέτος 71 μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων, πολλά από τα οποία είναι φορτωμένα με προηγμένα χαρακτηριστικά και πωλούνται για λιγότερο από τα συγκρίσιμα εξοπλισμένα αυτοκίνητα της Δύσης.

Κι όμως, η Κίνα ξεκίνησε πολύ πιο πίσω από τη Δύση όσον αφορά τις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων -και οι Κινέζοι αξιωματούχοι το γνώριζαν.

Μέχρι το 2011, το Πεκίνο είχε αρχίσει να απαιτεί από τις δυτικές εταιρείες να μεταφέρουν βασικές τεχνολογίες σε δραστηριότητες τους στην Κίνα, εάν ήθελαν οι καταναλωτές στη χώρα να λαμβάνουν τις ίδιες επιδοτήσεις και για τα εισαγόμενα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που προσφέρονταν έως τότε για αυτοκίνητα αποκλειστικά κατασκευασμένα στην Κίνα. Χωρίς τις συγκεκριμένες επιδοτήσεις, αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η General Motors και η Ford Motor δεν θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κατασκευάζονταν στην Κίνα.

Οι πολυεθνικές αυτοκινητοβιομηχανίες απάντησαν πιέζοντας τους προμηθευτές τους στη Νότια Κορέα, κάτι που οδήγησε εκείνη την εποχή τις βιομηχανίες μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων να κατασκευάσουν εργοστάσια στην Κίνα.

Το Πεκίνο προχώρησε παραπέρα το 2016 και ανακοίνωσε ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κατασκευάζονταν στην Κίνα θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις για επιδοτήσεις στους καταναλωτές μόνο εάν χρησιμοποιούσαν μπαταρίες από εργοστάσια που ανήκουν σε κινεζικές εταιρείες. Ακόμη και αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Hyundai της Νότιας Κορέας εγκατέλειψαν τα κινεζικά εργοστάσια των νοτιοκορεατών κατασκευαστών μπαταριών και άλλαξαν τα συμβόλαιά τους σε κινεζικές εταιρείες μπαταριών όπως η CATL.

Οι κινεζικές εταιρείες παράγουν πλέον την πλειονότητα των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον κόσμο. Και οι τεχνολογικές ανακαλύψεις τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι τα αυτοκίνητα μπορούν να επιτύχουν μεγαλύτερη αυτονομία.

Σύμφωνα με μια νέα έκθεση από το Atlantic Council, μια ερευνητική ομάδα στην Ουάσιγκτον, οι εξαγωγές μπαταριών ιόντων λιθίου της Κίνας εκτινάχθηκαν στα 65 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι από 13 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019. Σχεδόν τα δύο τρίτα αυτών των εξαγωγών πήγαν στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Μεγάλο μέρος των υπολοίπων πήγε στην Ανατολική Ασία, όπου οι μπαταρίες συχνά συναρμολογούνται σε προϊόντα που καταλήγουν να πωλούνται στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική.

Την ίδια στιγμή, η Κίνα στράφηκε στην ηλιακή ενέργεια για να μειώσει την εξάρτηση της από τις εισαγωγές πετρελαίου.

Η Κίνα έχει από καιρό θέσει τα ηλιακά πάνελ κορυφαία προτεραιότητα της για να περιορίσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές πετρελαίου και άλλων ορυκτών καυσίμων κατά μήκος θαλάσσιων οδών που ελέγχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Ινδία, έναν άλλο γεωπολιτικό αντίπαλο. Μια δεκαπλάσια επέκταση της ικανότητας κατασκευής ηλιακών πάνελ της Κίνας από το 2008 έως το 2012 προκάλεσε πτώση της παγκόσμιας τιμής των ηλιακών συλλεκτών κατά περίπου 75%. Πολλά αμερικανικά και ευρωπαϊκά εργοστάσια έκλεισαν.

Τρεις από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ηλιακών πάνελ της Κίνας υπέστησαν από μόνοι τους οικονομικές καταρρεύσεις καθώς οι τιμές έπεσαν, προκαλώντας απώλειες δανείων στις τράπεζες. Οι μικρότεροι ανταγωνιστές στην Κίνα μπόρεσαν να αγοράσουν τα εργοστάσιά τους για κλάσματα του αρχικού κόστους κατασκευής. Αυτή η δεύτερη γενιά εταιρειών μπόρεσε τότε να κατασκευάσει φθηνότερα πάνελ και να επενδύσει σε έρευνα αιχμής.

Σήμερα, οι κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν σχεδόν όλα τα ηλιακά πάνελ του κόσμου.

Οι εξαγωγές ηλιακών κυψελών της χώρας, στις οποίες η κυβέρνηση Biden αυξάνει τους δασμούς, έχουν υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στα 44 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι. Η Κίνα αυξάνει με διπλάσια ταχύτητα τις εξαγωγές της σε solar wafers, ένα βασικό υλικό.

Από την άλλη πλευρά, οι έλεγχοι των εξαγωγών από τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν περιορίσει την πώληση στην Κίνα των πιο προηγμένων ημιαγωγών, που αποτελούν περίπου το 5 τοις εκατό της αγοράς, και τις τεχνολογίες για την κατασκευή τους. Ωστόσο, οι κινεζικές εταιρείες, που επωφελούνται από τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις, έχουν γίνει πιο ανταγωνιστικές στο άλλο 95 τοις εκατό της αγοράς.

Τα τσιπ που κατασκευάζονται από την Κίνα χρησιμοποιούνται σε μια σειρά εξοπλισμού στη Δύση, συμπεριλαμβανομένων πολλών αυτοκινήτων. Ακόμη και οι βενζινοκινητήρες στα αυτοκίνητα ελέγχονται από ημιαγωγούς που συχνά κατασκευάζονται στην Κίνα.

Γιατί όμως η Δύση ενεργεί τώρα; Οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου ασκούν πολιτικές πιέσεις στον Πρόεδρο Biden να δείξει ότι τηρεί σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα. Τα εμπορικά ζητήματα έχουν επίσης εμπλακεί με ανησυχίες για την ασφάλεια. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία δείχνει ότι οι πόλεμοι μπορεί να κριθούν εν μέρει από το ποια πλευρά μπορεί να κατασκευάσει περισσότερα drones, βλήματα πυροβολικού και οχήματα. Η Κίνα υποστηρίζει ότι τα αυξανόμενα εμπορικά της πλεονάσματα είναι το νόμιμο αποτέλεσμα της ανταγωνιστικότητας των κινεζικών εταιρειών…